یونسکو با انجام تحقیقاتی گسترده به این موضوع ورود کرده است
طرح سازمان ملل برای مقابله با اطلاعات نادرست
«آدری آزولی» مدیر کل نهاد فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) روز یکشنبه به خبرنگاران اعلام کرد که اطلاعات غلط و نفرتپراکنیهای آنلاین در پلتفرمهای شبکههای اجتماعی افزایش یافته و شدت گرفته است. او تاکید کرد: «بیشترین مخاطرات متوجه همبستگی اجتماعی، صلح و ثبات هستند.» آزولی در حالی که طرح کلی مدیریت اطلاعات نادرست برای دولتها، نهادهای ناظر و قانونگذار و پلتفرمها را ارائه کرد، گفت: «نظارت بر حفاظت از دسترسی به اطلاعات، ضرورت دارد. در حالی که به صورت همزمان حفاظت از آزادی بیان و حقوق انسانی هم اهمیت زیادی دارد.»
این تحقیق به سفارش و با نظارت یونسکو از 16 کشوری انجام شده است که در سال آینده انتخابات ملی دارند و مجموع رایدهندگانشان به 2.5میلیارد نفر میرسد. یافتههای این تحقیق تایید میکنند که نیاز به مقررات موثر در این زمینه الزامی شده است. pollster Ipsos که یکی از مهمترین سازمانهای تحقیقاتی انگلستان است و در زمینههای اجتماعی و سیاست عمومی فعالیت میکند، این تحقیق را از هشت هزار نفر در کشورهایی از جمله اتریش، کرواسی، ایالاتمتحده آمریکا، الجزایر، مکزیک، غنا و هندوستان انجام داده و به این نتیجه رسیده است که 56 درصد از کاربران اینترنت، بهطور عمده اخبار را از شبکههای اجتماعی میخوانند تا تلویزیون (با 44 درصد) و دیگر سایتهای خبری (با 29 درصد).
شبکههای اجتماعی تقریبا در همه کشورها منبع اصلی اخبار بودهاند، صرفنظر از اینکه اعتماد به اطلاعات منتشر شده در آنها بهطور چشمگیری پایینتر از رسانههای سنتی است. بر این اساس، اعتماد مردم به اطلاعات منتشر شده در شبکههای اجتماعی 50درصد، در تلویزیون 66 درصد، در رادیو 63 درصد و در وبسایتها و اپلیکیشنهای خبری 57 درصد بوده است. 68 درصد از مردم این 16 کشور اعلام کردهاند که شبکههای اجتماعی همانجایی هستند که بیشترین اخبار جعلی منتشر میشوند. آمارهای منتشر شده از این تحقیق نشان میدهد 38درصد از مردم معتقدند که بعد از شبکههای اجتماعی، اپلیکیشنهای پیامرسان بزرگترین منبع انتشار اخبار جعلی هستند، چون بهطور عمده در میان تمام گروههای سنی با پیشینه اجتماعی و اولویتهای سیاسی، محبوبیت دارند. اطلاعات نادرست به سرعت به تهدیدی جدی تبدیل میشوند، تا جایی که 85 درصد از شرکتکنندگان در این تحقیق نگرانی خود را درباره تاثیرات این اطلاعات ابراز کردهاند. بر این اساس، 87 درصد اعلام کردهاند که در حال حاضر اطلاعات نادرست تاثیر بزرگی بر حیات سیاسی ملی آنها گذاشته است و نقش موثری در انتخابات و رایگیریهای سال 2024 خواهد داشت. انتشار مطالب حاوی نفرتپراکنی هم سرعت گرفته است، تا جایی که 67 درصد از شرکتکنندگان (و 74 درصد از افراد زیر 35 سال) در این تحقیق اعلام کردهاند که چنین مطالبی را مشاهده کردهاند. اکثریت بزرگی (88 درصد) اعلام کردهاند که دولتها و نهادهای قانونگذار باید با هر دوی این موارد مقابله کنند و 90 درصد هم از پلتفرمها خواستهاند تا واکنش نشان بدهند. هوشیاری و نظارت به عنوان مهمترین عامل برای کنترل اثرگذاری اطلاعات نادرست روی کمپینهای انتخاباتی مطرح شده است.
از میان شرکتکنندگان این 16 کشور، 89 درصد خواستار دخالت دولت و نهادهای رگولاتوری شدهاند و 91درصد انتظار دارند که پلتفرمهای شبکه اجتماعی در مواقعی که بهطور مستقیم بحث دموکراسی به میان میآید، بیشتر هوشیار باشند. «متئو گالارد» از سازمان تحقیقاتی pollster Ipsos در این مورد میگوید: «مردم هر کشور از هر گروه اجتماعی، سنی، تحصیلی، روستایی یا شهری، بیشتر نگران اطلاعات نادرست هستند. آنها به خصوص در دوره انتخابات نگرانی بیشتری دارند و از تمام بازیگران میخواهند که با این اطلاعات نادرست مقابله کنند.» یونسکو اعلام کرده است که برنامه آن برای مبارزه با اطلاعات نادرست بر مبنای هفت اصل شکل گرفته و از یک فرآیند رایزنی به دست آمده است که در سیستم سازمان ملل متحد آن را «بینظیر» توصیف میکنند. این برنامه با بیش از 10 هزار همکاری از 134 کشور و در طول بیش از 18 ماه تدوین شده است. مدیر بخش آزادیبیان یونسکو گفته است که بیش از 50 کشور در گذشته برای قانونگذاری در زمینه شبکههای اجتماعی اقدام کردهاند، اما اغلب آنها با آزادیبیان بینالمللی و هنجارهای حقوق بشری همخوانی ندارند.