دلایل افزایش قیمت خشکبار
در همین حال یکی از مسوولان این بازار در خصوص دلایل نوسان‌های قیمت این مواد خوراکی صحبت کرده و در کنار خشکسالی از عامل دیگری نام برده است. مصطفی احمدی در گفت‌وگو با «ایلنا» با اشاره به کاهش تولید خشکبار گفت: «در سال جاری خشکسالی تاثیر خود را در میزان تولید گذاشته و تولید در مقایسه با سال گذشته روند کاهشی به خود گرفته است. کشاورز و آجیل‌فروشان از تورم حاکم بر بازار و کشور بی‌نصیب نماندند. چراکه هزینه‌های جانبی مانند هزینه کارگر، حمل و نقل و... افزایش پیدا کردند در نتیجه شاهد بالا رفتن قیمت نهایی این محصولات شدیم.»
این فعال اقتصادی با بیان اینکه قیمت تخمه‌‌هاافزایش پیدا کرده‌است، تصریح کرد: «قیمت تخمه ژاپنی نسبت به سال گذشته گران‌تر شده است چرا که کشاورزان سبزوار از مبدا قیمت این محصول را بالا بردند.» به گفته وی، صادرات برخی خشکبار از جمله تخمه ژاپنی به عراق باعث افزایش قیمت این محصولات در بازار داخلی شده است وکشاورزان تمایل دارند که محصول خود را به بازرگانان عراقی بفروشند تا به مصرف‌کنندگان داخلی چون سود بیشتری دارد.
مصطفی احمدی ادامه داد: «عراقی‌ها در گذشته جنس مورد‌نیاز خود را از تهران تهیه می‌کردند، اما هم‌اکنون سازو‌کارهای تجارت در ایران را یاد گرفتند و خود مستقیم با باغداران و کشاورزان وارد معامله می‌شوند.
در گذشته کشاورز جنس را به تهران ارسال و هزینه کارگر و حمل و بار و... را پرداخت می‌کرد، اما با فروش محصول به بازرگانان عراقی تمام این مراحل حذف شدند در نتیجه سود بیشتری عاید کشاورز می‌شود.»
وی با اشاره به توقف ثبت سفارش تخمه کدو بیان کرد: «یکی از تبعات منع ثبت سفارش یک محصول افزایش قیمت آن در بازار داخلی است. به نظر می‌رسد باید در وضع قوانین منع صادراتی به مصرف‌کننده داخلی نیز توجه شود. میزان تولید تخمه کدو نسبت به مشابه سال گذشته 50 درصد افت کرد و اگر این محصول ثبت سفارش می‌شد باز هم شاهد افزایش قیمت آن بودیم، اما می‌توانستیم با واردات این محصول افزایش قیمت این محصول را کنترل کنیم.»
احمدی با بیان اینکه خشکسالی در میزان تولید و کیفیت محصول تاثیر می‌گذارد، تصریح کرد: «گردو، فندق، انجیر و کشمش امسال کیفیت لازم را نداشت.»
وی در توضیح دلیل دیگری برای مشکلات بازار آجیل و خشکبار، با اشاره به تبدیل باغات بادام زمینی به ویلا بیان کرد: «میزان تولید این محصول با میزان مصرف هماهنگ نیست. بادام زمینی آستانه‌اشرفیه بالاترین کیفیت را در دنیا دارد، اما متاسفانه زمین‌های آن تبدیل به ویلا شده است. همچنین این محصول در دشت مغان تولید می‌شود، اما کیفیت آن مانند آستانه نیست از این‌رو با کاهش تولید داخلی برای تامین نیاز بازار باید این محصول از چین وارد شود.»
این فعال بازار آجیل و خشکبار با بیان اینکه 80 درصد تولید تخمه‌ها در ایران دیمی است، بیان کرد: «وقتی نزولات آسمانی کم شود تاثیرش را در تولید می‌گذارد. خشکسالی امسال باعث شد برخی باغداران تولید را در سال جاری غرقابی کنند. اما این امکان برای تمام باغداران میسر نبود کسانی‌که موفق شدند هزینه تولید برای آنها چندین برابر افزایش پیدا کرد.»
احمدی با اشاره به لزوم اصلاح مدل صادرات و واردات آجیل و خشکبار در کشور، بیان کرد: «پیشنهاد می‌شود زمان صادرات را تغییر بدهیم متاسفانه بعد از برداشت محصول سخن از صادرات آن به میان می‌آید که این مساله باعث افزایش قیمت پایه محصول می‌شود. برای تنظیم بازار در مقاطعی که جنس در بازار کم است می‌توان به‌صورت کنترل شده اجناسی را وارد کرد. این تصور که ما خود تولید داریم از این‌رو باید مانع واردات شویم از اساس با اصول بازار منافات دارد.»
