دلایل علمی و غیر علمی زلزله و عواملش فرو ریختن قلعه تاریخی و توریستی «غازیان تپه» بر اثر زلزله

مع‌الوصف، بارها شاهد زلزله‌های با ریشتر بالاتر در ژاپن بوده و دیده‌ایم که فقط چراغ روی سر شهروندان لرزیده است.  «قیامت کوچک» وصف زلزله ۹/  ۷ریشتری ۱۹۴۹ ترکیه است که بیش از ۳۳هزار نفر کشته بر جای گذاشت. طی قرن بیستم مجموعا ۷۱زلزله در ترکیه رخ داده که ۵۵مورد آنها دارای قدرتی در حد بالاتر از ۶  ریشتر و مشخصا ۱۶مورد در حد ۷ریشتر و حتی بالاتر از ۷ریشتر بوده‌اند. زمین‌شناسان دلایل متقن چندگانه‌ای برای وقوع زلزله برشمرده‌اند از جمله:

   وقوع زلزله‌های دیگر در صفحات مشترک زمینی.

   تغییرات سطح آب زیرزمینی.

   حرکت توده مایع ماگمایی در اعماق زمین.

   نیروی گرانش ماه بین خورشید و سایر سیارات دیگر که به جو کره زمین نزدیک هستند.

   توفان‌های مغناطیسی ایجاد شده به هر علتی.

   لکه‌های خورشیدی قدیم و جدید.

   تغییرات دمایی در جو کره زمین.

   انفجارات هسته‌ای.

 

اما دلایل غیر علمی را نیز مرور کنیم:

   وجود لکه‌های سیاه در دو نیمکره مغز مدیران مسکن و شهرسازی و پیمانکاران بساز و بفروش فعال در کشورهای زلزله‌خیز منطقه.

   تغییر دمای ذهنی مهندسان شریک و ذی‌نفع در  پروژه‌های شهری.

   توفان‌هایی که از اخلاق و وجدان اثری بر جای نمی‌گذارند.

   انفجارات مداوم در جیب پیمانکاران پول‌پرست به هر علتی.

و برخی دلایل دیگر که از بیان آنها معذوریم.

 

مورخ خصوصی