آسیب سیل به بناهای تاریخی
کاربرد این پل اتصال راه باستانی شهر شاپورخواست به مناطق غرب استان لرستان و سپس کرمانشاه بوده است. در متون تاریخی به این پل اشاره شده و از آن با نام کژکی یاد شده است. طول پل حدود ۱۹۸۴ متر و عرض هر یک از دو چشمه شرقی پل ۸۴۰/ ۲۳ متر است. پل دارای ۱۲ طاق پل بوده که متاسفانه سه دهنه از این طاق‌پل‌ها تخریب شده اما مابقی طاق‌پل‌ها همچنان پابرجا هستند. ارتفاع پل در بالاترین نقطه به ۲۶ متر و در کوتاه‌ترین قسمت آن ۱۰ متر است. درخصوص پایه‌های این پل باید به این نکته اشاره کرد که پایه‌های پل با سنگ‌های بزرگ و تراش‌خورده ساخته شده‌است. مواد و مصالح بنای پل سنگ، گچ و آجر است و در کنار این پل بقایای سه پل دیگر از دوره‌های گذشته به‌جای مانده است که مشخصات پل‌های ساسانی را دارند و احتمالا متعلق به همان دوره هستند. پل کشکان در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌است. سیل و بارش شدید باران همچنین یخچال میرفتاح در ملایر را تخریب کرد.
یخچال میرفتاح از آثار دوره قاجاریه در شهر ملایر است که توسط شخصی به نام میرفتاح ساخته شده است. این بنا به شکل گنبد بوده و از آجر ساخته شده و در مسیر بلوار ملایر به بروجرد قرار دارد. ارتفاع بنا از کف تا گنبد 12 متر و از سطح تا منبع ذخیره یخ 4 متر است. ضخامت دیوارهای گنبد در قسمت تحتانی 92 سانتی‌متر و در بالا به سه ردیف آجر 20 سانتی‌متری می‌رسد. تنها عامل تزئینی بنا دو ردیف آجرکاری است که به شکل کمربندی و به ضخامت 220 سانتی‌متر، داخل بنا را پوشانده است. در قسمت بیرونی و داخلی یخدان دو ردیف خشت به‌کار رفته است که نقش عایق را داشته و در فصل تابستان مانع از نفوذ گرما و ذوب شدن یخ‌ها می‌شده است.
ویرانی پل شکسته
پل شکسته یا پل شاپوری از بزرگ‌ترین پل‌های سنگی ایران است که برای عبور کاروانیان و سپاهیان ایرانی از شوش به سمت همدان یا هگمتانه احداث شد. این پل سالیان دراز مهم‌ترین عامل ارتباطی غرب استان لرستان با کرمانشاه و خوزستان و تیسفون - پایتخت ساسانیان- بوده است. از این پل عظیم در آن زمان به منظور توزیع آب نیز بهره‌برداری می‌شده است. در آغاز تاسیس طول پل ۳۱۲ متر و ارتفاع آن۷۵/ ۱۰ متر بوده که از ۲۸چشمه طاق و ۲۷پایه تشکیل می‌شده و سطح هر پایه ۶۱ متر و فاصله بین دو پایه ۵/ ۷ متر بوده است. اکنون تنها پنج چشمه طاق پل سالم مانده و مابقی متاسفانه بر اثر عوامل طبیعی و بی‌توجهی تخریب شده است. چشمه طاق‌های پل به‌صورت جناقی ساخته شده و پایه‌های پل و موج شکن‌های آن به‌صورت لوزی شش ضلعی از سنگ ساخته شده است که نمادی از معماری ساسانی به‌شمار می‌رود.
مصالح پل شامل سنگ‌های قلوه رودخانه‌ای و لاشه سنگ در چشمه طاق‌ها و سنگ‌های پاکتراش در قسمت پایه‌ها است. جنس مصالح کف پل، سنگ‌فرش است و نوع سنگ‌فرش، سنگ بلوک قرمز است. پل شاپوری که در گویش لری به آن«طاق پیل اشکسه» گفته می‌شود، بدون شک یکی از شاهکارهای معماری لرستان است که عمر آن به دوره ساسانیان و شاپور اول ساسانی (۲۴۱ تا ۲۷۲ میلادی) می‌رسد و همزمان با ساخت قلعه فلک‌الافلاک در یک کیلومتری جنوب قلعه در شهر خرم‌آباد ساخته شده است.
ارسال نظر