شاه هنرمند
گذشته از اینها دوره ناصری را باید عصر رونق موسیقی در ایران بدانیم. موسیقی به شیوه غربی برای اولینبار در امتداد تجدید سازمان ارتش وارد ایران شد و در دوره عباسمیرزا سر و صدای زیادی به پا کرد و استفاده از آن مورد اعتراض برخی از متشرعین قرار گرفت. عباسمیرزا در این زمان ناچار شد برای اصلاح کار ارتش از برخی مراجع فتوی بگیرد و در رساله جهادیه میرزاابوالقاسم قائممقام نیز به برخی از شبهات پیرامون آن پاسخ داده شد اما استفاده گسترده از موسیقی در نظام تا دوره ناصری که دو کارشناس موسیقی نظامی از فرانسه به ایران آمدند، به تعویق افتاد. در این دوره نخستین دسته موزیک سلطنتی به سبک اروپایی شکل گرفت و بهزودی آموزش موزیک نظام در دارالفنون نیز راهاندازی شد و کتابهای درسی در این رابطه تدوین و ترجمه شدند. همچنین سازهای مناسب برای موزیک نظامی به کشور وارد شد. به علاوه شاه در سفرهای خود به اروپا با شماری از سازها آشنایی پیدا کرد. با ورود این سازها به ایران به تدریج نوازندگانی پیدا شدند که موسیقی ایرانی را با پیانو، ویلن، فلوت و کلارینت زیبا مینواختند که این امر سوی شاه تشویق و حمایت میشد. ورود فنوگراف(گرامافون) به ایران در اواخر دوره ناصری کار ضبط موسیقی را آسان کرد و نقشی چشمگیر در رواج آن در میان مردم داشت.
عکاسی هنر دیگری است که شاه سخت به آن علاقهمند بود و در اوقات فراغت خود زمان زیادی را به این امر اختصاص میداد. اگرچه نخستین دوربین عکاسی در زمان محمدشاه به ایران وارد شد اما در این زمان هیچ ایرانی طرزکار با این دستگاه را نمیدانست. ناصرالدینشاه که در سفرهای خود عکاسان بزرگ غربی را دیده و حتی سوژه عکاسی آنها شده بود، سخت به این هنر دل بست و در بازگشت به یکی از نخستین عکاسان ایرانی مبدل شد. امروزه آلبومهای مختلفی در آلبومخانه کاخ گلستان وجود دارد که توسط شاه از درون حرمسرا عکاسی شده و دستنوشتههایی بهعنوان شرح عکس به آن افزوده شده است. نکته قابلتوجه این عکسها آن است که سوژه اغلب آنها زنان، خواجگان و غلامانی بودند که در تاریخنویسی ایران از آنان سخنی به میان نیامده است.
ارسال نظر