دردسرهای شرکت واحد اتوبوسرانی

۱۳ شهریور ۱۳۴۶ شهردار تهران به دلایل مختلف از جمله زیان‌دهی شرکت واحد اتوبوسرانی از دولت خواست که مدیریت این شرکت را تحویل بگیرد. افزایش بهای بلیت باعث تظاهرات دانشجویان دانشگاه تهران شده و دولت آن را لغو کرده بود. اتوبوسرانی تهران تا سال ۱۳۳۶ توسط شرکت‌های غیردولتی ۲۳ گانه اداره می‌شد که این خطوط از نخستین روز سال ۱۳۳۷ یکی پس از دیگری دولتی شدند. نخستین رئیس شرکت واحد اتوبوسرانی تهران ژنرال علوی مقدم رئیس وقت شهربانی بود.

شرکت‌های غیر دولتی اتوبوسرانی تهران تلاش بسیار کردند که دولتی نشوند؛ ولی موفق نشدند مخصوصا که اقساط اتوبوس‌های مرسدس بنزی را که دولت وارد کرده و در اختیار آنها گذاشته بود پرداخت نکرده بودند و برای افزایش بهای بلیت که یک ریال بود دستاویزی به‌عنوان «ادامه خط» و «خط فرعی» اختراع کرده بودند و به این بهانه از مسافر نیم ریال (ده شاهی) بیشتر می‌گرفتند. دولت قرار بود که به جای اموال شرکت‌های خصوصی اتوبوسرانی، به آنها از سهام شرکت واحد بدهد که بالاخره این وعده عملی نشد. مدیران شرکت‌های غیردولتی سابق دولت را متهم می‌کردند که به منظورهای سیاسی دست به ملی کردن شرکت‌های آنها زده است و می‌خواهد به این ترتیب کنترل رفت‌وآمد در شهر را به‌دست داشته باشد و از اعتصابات آینده جلوگیری کند. بعضی از صاحبان این شرکت‌ها به‌دلیل کمک به کودتای ۲۸ مرداد حتی انتظار این کار را از دولت نداشتند و تا آخرین لحظه آن را باور نمی‌کردند.