از دیدگاه نظامی شکست از روسیه و از دست دادن بخش اعظمی از سرزمین‌های خود در شمال‌غربی ایران و به لحاظ اقتصادی با از دست دادن سرزمین‌های حاصلخیز خود و نیروی انسانی دچار صدمات شدیدی شد و در سیاست خارجی نیز بعد از قراردادهای ترکمانچای و گلستان عملا حوزه نفوذ روسیه در منطقه آسیای صغیر و در ایران تقویت شده بود. از نظر سیاست داخلی نیز آشفتگی بسیاری در اقصی نقاط ایران، متاثر از بی‌توجهی شاه قاجار پدید آمده بود. بنابراین قائم‌مقام محور اصلاحات خود را برای ترمیم این ضعف‌ها و آسیب‌ها استوار کرد. از این اصلاحات می‌توان به جلب مستشاران خارجی، فرستادن محصل و کارگر به اروپا، تاسیس چاپخانه، ترجمه کتب اجتماعی و سیاسی خارجی، آمدن هیات‌های نظامی فرانسه و انگلیسی به ایران اشاره کرد.

منبع: محسن حسینی، یاسر موسی‌خانی، «دوره‌های اصلاحات و تاثیر آن در پذیرش و نهادینه شدن مشاغل جدید در دوره قاجاریه»، تاریخ‌پژوهی، ۱۳۹۶.