«دنیای‌اقتصاد» مشکلات تولید و دلایل افزایش قیمت مرغ را بررسی کرد
مرغ را از مردم نگیرید
در همین حال به‌نظر می‌رسد کاهش نسبی قیمت ارز بر قیمت‌گذاری برخی کالاهای اساسی در کشور اثرگذاری کمی دارد و باید بررسی شود که دلایل مقاومت قیمت این گونه کالاها چه مولفه‌هایی بوده است. مرغ و تخم‌مرغ جزو این کالاها بوده‌اند که در طول سال‌های اخیر و به‌خصوص ماه‌های گذشته نوسانات زیاد قیمتی را ثبت کردند. یکی از موضوعاتی که روی قیمت مرغ و تخم‌مرغ تاثیر بالایی داشته، شرایط تولید، واردات و توزیع نهاده‌های دامی است که باید با شرایط مناسب به‌دست مرغداران برسد.
بسیاری از مرغداران عنوان می‌کنند کاهش قیمت ارز در طول هفته‌های قبل، هیچ اثری بر قیمت تمام شده نهاده‌های دامی نداشته است. این درحالی است که این نهاده‌ها به‌صورت مستمر نیز به‌دست مرغداران نمی‌رسد تا به این ترتیب افزایش قیمت و کمبود نهاده‌ها باعث شود که جوجه‌ریزی برای آنها توجیه اقتصادی نداشته باشد.
بنابراین کاهش تولید جوجه باعث نامتعادل شدن عرضه گوشت مرغ شده و طبیعتا این محصول افزایش قیمت خواهد داشت. این درحالی است که بسیاری از تولیدکنندگان از کم‌فروشی سهمیه خوراک دام و طیور توسط برخی شرکت‌ها نیز انتقاد کرده و می‌گویند این سهمیه‌ها به‌جای اینکه به نرخ دولتی به‌دست مرغدار برسد، در بازار آزاد به چند برابر قیمت به فروش می‌رسد.
مشکلات سامانه بازارگاه
وزارت جهادکشاورزی نهاده‌های وارداتی را از طریق سامانه «بازارگاه» به مرغداران و دامداران کشور توزیع می‌کند، این نهاده‌ها طبق سهمیه‌ای که این وزارتخانه تعیین می‌کند از انبار شرکت‌ها بارگیری و به تولیدکنندگان کشور ارسال می‌شود. این درحالی است که روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در گزارش مفصلی که در ماه اخیر منتشر کرده بود به ضعف‌های سامانه بازارگاه اشاره کرده و برای بر طرف شدن مشکلات مرغداران خواستار اصلاحات جدی در این سامانه شده بود.
وزارت جهادکشاورزی مدتی پیش با برخی اقدام‌ها توانسته بود برای مدتی قیمت را متعادل نگه دارد اما حالا با این افزایش قیمت این سوال‌ها مطرح می‌شود که آیا برنامه این وزارتخانه مقطعی و به‌عنوان مسکن بوده است، آیا تولید مرغ کم شده و به افزایش قیمت در بازار دامن زده است، و آیا وزارت صمت در کنترل بازار و نظارت‌ها کوتاهی می‌کند؟
مقصر گرانی کیست؟
در این میان مسوولان وزارت صمت که متولی کنترل قیمت در بازار خرده‌فروشی هستند، مقصر گرانی را وزارت جهادکشاورزی می‌دانند و می‌گویند تولید کافی انجام نمی‌شود. البته در دیگر سو مسوولان وزارت جهادکشاورزی هم وزارتخانه مقابل را عامل گرانی‌های اخیر در باره مرغ و تخم‌مرغ می‌داند و مسوولان این وزارتخانه بارها در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره دلیل افزایش قیمت مرغ و تخم‌مرغ، تولید را کافی دانسته و اعلام کرده‌اند که از وزارت صمت و ستاد تنظیم بازار باید پرسید، چرا قیمت‌ها بالاست.
سودجویی در بازار مرغ
در همین حال نایب‌رئیس کانون سراسری مرغداران گوشتی نیز با بیان اینکه قیمت منطقی مرغ حداکثر باید ۲۵ هزار تومان باشد تاکید کرده عده‌ای در بازار مرغ سودجویی می‌کنند.
حبیب اسدالله‌نژاد در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه افزایش قیمت مرغ به بیش از ٣٠هزار تومان به‌دلیل سودجویی عده‌ای در بازار این کالا رخ داده است، گفت: «قیمت‌های فعلی مورد تایید ما نیست. قیمت منطقی هر کیلوگرم مرغ در شرایط فعلی حداکثر باید ٢۵هزار تومان باشد. جوجه‌ریزی در مرغداری‌های کشور طبق برنامه ستاد تنظیم بازار انجام می‌شود و تولیدکنندگان براساس نیازهای کشور جوجه‌ریزی انجام می‌دهند و در این زمینه هیچ‌گونه کمبودی نداریم، اما با توجه به اینکه برخی از تولیدکنندگان باید نهاده‌های طیور خود را از بازار آزاد تهیه کنند، هزینه تولید مرغ برای آنها مقداری افزایش می‌یابد.» این درحالی است که هم‌اکنون قیمت دولتی ذرت ۱۷ هزار تومان است، اما در بازار آزاد ۶۰ هزار تومان قیمت دارد و هرکیلوگرم سویا به نرخ دولتی ۳۲۵۰ تومان است ولی در بازار ۱۱ هزار تومان خرید و فروش می‌شود و این قیمت تمام شده مرغ را برای تولیدکنندگان افزایش می‌دهد.
هدایت به دامان کرونا!
برای کمک به مصرف‌کننده و بهتر شدن شرایط بازار، برخی ارگان‌ها اقدام به فروش «مرغ یخ‌زده وارداتی» با قیمت دولتی ۲۰هزار تومان کرده‌اند که این تصمیم باعث ایجاد صف‌های بسیار طولانی در میادین میوه‌وتره‌بار شهرهای بزرگ شده است. این درحالی است که به گفته مسوولان وزارت بهداشت در آستانه انتشار پیک چهارم ویروس کرونا در کشور هستیم و با تشکیل این صف‌ها مردم ناچار به استقبال کرونا خواهند رفت. بنابراین بهتر است که مسوولان راهکار دیگری در شرایط فعلی در نظر بگیرند تا هم توزیع منظم انجام شود و هم سلامتی مردم به خطر نیفتد.
یک شهروند در میدان میوه‌وتره‌بار یکی از مناطق تهران گفته: «هرچند که سه عدد مرغ را به قیمت مصوب امروز خریداری کردم اما نگرانم که قیمت مرغ بار دیگر اوج بگیرد و توان خرید همین مرغ یخ زده را هم نداشته باشم.»
تقاضای شب عید
این افزایش قیمت در حالی انجام شده که معمولا در ماه پایانی هر سال به علت افزایش تقاضا، قیمت این گونه محصولات با افزایش قیمت مواجه می‌شود.
بنابراین به‌نظر می‌رسد اگر مسوولان مربوطه فکری به‌حال این مشکل نکنند قیمت مرغ طی روزهای آینده باز هم افزایش خواهد داشت. البته ستاد تنظیم بازار پیشنهاد کرده تولیدکنندگان در ماه آینده تعداد جوجه‌ریزی خود را به بیش از ۱۳۰ میلیون قطعه افزایش دهند تا مردم در بازار کمبودی احساس نکنند اما با توجه به بی‌میلی مرغداران برای تولید جوجه و شرایط نابسامان نهاده‌های دامی، مشخص نیست که این اتفاق میسر می‌شود یا بازار بیش از پیش ملتهب خواهد شد.
