در گفت‌وگوی «دنیای‌اقتصاد» با شهردار اصفهان تشریح شد
کارنامه مدیریت شهری اصفهان
بیش از ۹ ماه است که شما بر صندلی بلدیه اصفهان تکیه زده‌اید و از ابتدا شفافیت یکی از شعارهای اصلی‌تان بود، سرنوشت این شعار را در تهران دیدید، وضع شما اینجا در اصفهان چگونه است؟
از دیدگاه من شفافیت به معنای افشاگری درباره افراد نیست، بلکه شفافیت در عملکردهایی است که مردم باید از آنها اطلاع داشته باشند. معتقدم در این مسیر باید تمام موانع برای آشنایی مردم با حقوق خود و وظایف مسوولان مرتفع شود، شهروندان باید در جریان همه برنامه‌ها و رفتارها و نتایج مدیریت شهر و شهرداری باشند و همه طرح‌ها و برنامه‌های توسعه و مسائل مربوط به شهر را بشناسند، دانستن آنچه حق مردم است، نباید تنها به عده‌ای خاص محدود شود تا از آن برای رانت‌خواری استفاده کنند. ما تلاش می‌کنیم شهروندان که ذی‌نفعان اصلی طرح‌های عمرانی شهر هستند، آگاه باشند تا منافع آنها دستخوش سودجویان قرار نگیرد و کسانی با استفاده از خلأ آگاهی و به‌واسطه رانت اطلاعات، فربه نشوند. معتقدیم آگاهی از هزینه‌ها، بودجه و مسیر مصرف آن حق مردم است و دلیل تعریف و اجرای هر طرح و اختصاص دادن بودجه موردنیاز به آن، باید برای مردم شفاف‌سازی شود. در این مسیر در نظر داریم در پایان هرسال گزارش تفریغ بودجه ارائه شود تا مردم بدانند، عوارضی که پرداخت می‌کنند در چه مسیری صرف می‌شود. آنگاه می‌توان انتظار داشت شهروندان در کنار بدنه مدیریت شهری قرار گیرند و خود را در اداره شهر مسوول بدانند.
چه اقدامات عملی در این زمینه انجام شده است؟
تیم شهرداری در نظر دارد دست‌هایی را که وجود آنها لازم نیست قطع کند. «سامانه سرای هشت» یکی از اقدامات عملی شهرداری به همین منظور است. این طرح در گذشته طراحی‌شده بود اما استفاده از آن آغاز شده و قرار است در حوزه شهرسازی توسعه یابد. ایجاد سرای هشت باعث می‌شود مردم از طریق شبکه داده از صفر تا صد وضعیت صدور پروانه ساختمان خود مطلع شوند. هرچقدر امور شهرداری به سمت سیستم‌محوری برود، فساد کمتری رخ می‌دهد، با این شیوه، ضمن کاهش منابع مالی و انسانی، شهروندان کرامت بیشتری خواهند داشت و رضایت مردم با سامانمند بودن اداره شهر محقق می‌شود.
اصفهان اولین شهر ایران است که قانون شفافیت را که درگذشته تصویب شده بود مورد اجرا قرار داده است. برای محقق شدن این هدف یکی از استادان حقوقدان به‌عنوان مشاور شفافیت و مبارزه با فساد منصوب شده که در همین ماه گذشته تفاهم‌نامه‌ای را با قوه‌قضائیه تنظیم کرد که به امضای من رسیده و براساس آن، خانه حقوق و کلینیک‌های حقوقی در اصفهان راه‌اندازی خواهد شد تا حقوقدان‌ها، روانشناس‌ها و مددکارهای اجتماعی در این مکان به شهروندان کمک کنند و این اتفاق کوچکی نیست.
بارها گفته شده که مدیریت شهری برای مدیریت منابع مالی خود ناگزیر از نظم‌بخشی است و باید سیستم نظارتی دقیق را بر هزینه‌کرد بودجه اعمال کند. به نظر شما چارچوب‌های انضباط مالی در شهرداری اصفهان چگونه است؟ آیا تنها به سیاست‌های مالی انقباضی بسنده می‌کنید یا راه‌های دیگری نیز پیش‌بینی کرده‌اید؟
برای حل مشکلات مالی شهرداری دو راه در پیش‌گرفته شده که هر دو زیرمجموعه انضباط مالی هستند. ابتدا جذب درآمدهای پایدار اعم از عوارض نوسازی، عوارض خودرو، ارزش‌افزوده و تعریف کدهای جدید که شهرداری پیگیر آن است و دومین راه برای حل مشکلات مالی، کاهش هزینه‌ها است، نه به معنای کاهش کیفیت کار، بلکه به معنای کاهش هزینه و بهبود عملکرد سیستم که می‌توان کیفیت کار را هم با آن افزایش داد. شهرداری اصفهان به دنبال جلوگیری از ریخت‌وپاش‌ها است، نه به دنبال کاهش هزینه‌هایی که باید برای کیفی‌سازی انجام شود. با این شیوه حقوق کارمند یا رفاه او کاهش نمی‌یابد اما مثلا اگر لازم باشد جشن یا مراسمی برگزار شود به بهترین نحو و بدون ریخت‌و پاش انجام شود که تیم جدید مدیریت شهری در حال پیاده کردن راهکارهای عملیاتی آن است.
البته سیاست ما به معنای سیاست انقباضی برای جلوگیری از طرح‌های زیربنایی نیست، بلکه کنترل هزینه‌ها به‌منظور توسعه طرح‌های زیربنایی است. عده‌ای می‌گویند بسیاری از طرح‌های عمرانی متوقف یا ملغی شده، درصورتی‌که شهرداری در نظر دارد طرح‌های عمرانی نیمه‌تمام را تکمیل کند. کدام طرح بزرگ‌تر از قطار شهری که خط یک آن تکمیل شد؟ کدام طرح بزرگ‌تر از جهان‌نما که سال‌ها است نیمه‌کاره مانده و برای ما به یک آینه دق تبدیل‌شده است؟ سه کیلومتر از رینگ چهارم ترافیکی ساخته‌شده و ساخت پل روبه‌روی سالن اجلاس در اشکاوند به پایان رسیده اما هیچ افتتاحیه رسمی برای آن صورت نگرفته است، درحالی‌که پیش‌تر برای طرح‌هایی که هیچ بهره‌برداری خاصی از آنها نمی‌شد افتتاحیه‌های آنچنانی ترتیب می دادند.
اصلا دورنمای شما برای اداره ارزان شهر چیست؟
در اداره ارزان شهر به دنبال این هستیم که فرآیندها را اصلاح‌کرده و درنتیجه بهره‌وری آن را افزایش دهیم. باید نگاه کنونی به حمل‌ونقل شهری و ناوگان حمل‌ونقل را اصلاح‌کرد که این کار، علاوه بر اداره ارزان شهر، موجب کاستن از هزینه جابه‌جایی مردم و زندگی با هزینه کمتر است. برای مثال به بودجه‌ای که هرساله به مترو اختصاص داده می‌شد نگاه کنید. امسال یک‌سوم بودجه به مترو و حمل‌ونقل بودجه اختصاص یافت. اگر در ۱۷ سال گذشته و زمانی که دلار ارزان‌تر بود هرسال یک‌سوم بودجه به مترو و حمل‌ونقل اختصاص می‌یافت، کل خطوط مترو به پایان می‌رسید و مشکلات شهر و مردم بسیار کمتر بود. می‌خواهیم افرادی که در آینده در سیستم مدیریت شهری قرار می‌گیرند با مشکلات کنونی روبه‌رو و متحمل تورم نشوند. اینها مواردی است که می‌تواند در اداره ارزان شهر نقش داشته باشد. مثال می‌زنم، در طرح مترو در پایان سال ۹۶ طی چهار ماه به‌اندازه چهار سال کارشده که اگر انجام نمی‌شد اکنون به پول بیشتری برای اجرای آن نیاز بود. این اداره ارزان شهر است. تلاش شد تا همه ارکان شهرداری فرهنگ‌ساز شوند. مانند توسعه فرهنگ صرفه‌جویی در مصرف کالاهایی که تامین آن به‌زحمت انجام می‌شود، مثل آب که هیچ جایگزینی برای آن نیست ولی می‌توان راهی برای استفاده درست از آن تعریف کرد، یا اگر فرهنگ جداسازی زباله در خانه‌ها فراگیر شود، دیگر لازم به استخدام نیروی بیشتر برای تفکیک زباله نیست و ما امیدواریم که با این تدابیر و سیاست‌ها شهر را ارزان‌تر اداره کنیم.
برای چابک شدن ساختار به خصوص در حوزه منابع انسانی چه اقداماتی مدنظر شماست؟
برای چابک‌سازی باید فشارهای زیادی را تحمل کرد که البته اجرای آن، ارزش تحمل فشارها را دارد. اگر بخواهید فرآیندها را اصلاح کنید، اخراج نیروهای مازاد، اولین و سخت‌ترین کار است اما بهترین راه‌حل نیست. تا امروز تلاش شده با اصلاح فرآیندها و تعریف کارهای جدید و به‌کارگیری نیرو در جای درست، سیستم را چابک‌تر کنیم. برای مثال اکنون متوسط مدت زمان صدور پروانه ۷۵ روز است و این به معنی نقض حقوق انسانی است. این سیستم چابک نیست، بلکه تن تنبل مفسده‌جویی است که یکی از راه‌های گذر از آن، استفاده از سامانه سرای هشت است، امید داریم در آینده نزدیک مردم بتوانند پروانه‌ها را ظرف دو روز دریافت کنند، آنگاه می‌توان ادعا کرد چابک‌سازی تحقق پیداکرده است.
ارسال نظر