تشریح شرایط عرضه بنزین و گازوئیل در بورس

گروه بورس کالا - با اعلام آمادگی شرکت ملی نفت ایران، بورس نفت که تالار آن در جزیره کیش است طی چند روز آینده به صورت ویدئو کنفرانس در ارتباط بین تالار کیش و تهران افتتاح خواهد شد. یک مقام مسوول شورای عالی بورس با اعلام این خبر در بیان دلیل تاخیر راه‌اندازی بورس نفت نسبت به اعلام پیشین مبنی بر افتتاح در تاریخ ۱۲ فروردین به انجام تطبیق‌های لازم از سوی شرکت نفت بین سیستم مالی گذشته این شرکت با سیستم بورس اشاره کرد.

وی در ادامه افزود: شرکت نفت تاکنون در این سطح تجربه معاملات در بازاری چون بورس را نداشته است و از این رو در حال اقداماتی برای تطبیق سیستم‌های مالی خود با سیستم بورس کالا طبق دستورالعمل‌های جاری در این بازار و نیز دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد نفت و فرآورده‌های نفتی در بورس کالای ایران است.

وی درباره نحوه افتتاح تالار بورس نفت در جزیره کیش نیز اظهار کرد: از طریق ویدئو کنفرانس بین مدیران شرکت نفت و بورس و همچنین کارگزاران در کیش با مسوولان و فعالان بورس نفت در تالار مرکزی بورس کالا در تهران ارتباط برقرار خواهد شد تا تمام کسانی که در این عرصه فعالیت کرده و می‌‌کنند در جریان آغاز به کار این بورس بین‌المللی قرار گیرند.

بنزین هم بورسی می‌شود

در همین حال مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی از عرضه یک محصول جدید نفتی در بورس کالا خبر داد و شرایط عرضه بورسی بنزین و گازوئیل را تشریح کرد.

فرید عامری با اشاره به دستورات وزیر نفت برای تعامل با بورس کالا برای عرضه بورسی فرآورده‌های مختلف نفتی گفت: به زودی علاوه بر قیر، وکیوم باتوم (وی بی) و لوپ کات (خوراک روغن موتور) یک محصول جدید نفتی در بورس کالا عرضه خواهد شد.

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی با تاکید بر اینکه امسال برای اولین بار حلال‌های نفتی در بورس کالا عرضه می‌شود، تصریح کرد: وزارت نفت برای عرضه تمامی ‌فرآورده‌ها و محصولات نفتی در بورس آمادگی دارد.

وی در خصوص عرضه بورسی پنج فرآورده اصلی بنزین، گازوئیل، نفت کوره، نفت سفید و گازمایع در بورس توضیح داد: در حال حاضر قیمت این پنج حامل انرژی به صورت تکلیفی توسط دولت تعیین می‌شود.

این مقام مسوول با اعلام اینکه امکان عرضه این فرآورده‌ها در بورس وجود ندارد مگر در موارد صادراتی تاکید کرد: برای عرضه بورسی این پنج فرآورده نفتی اصلی باید معیار و قیمت‌های صادراتی موردنظر قرار گیرد.مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی با بیان اینکه هم‌اکنون شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نفت کوره، بنزین و سایر فرآورده‌های نفتی را به بازارهای بین‌المللی صادر می‌کند، تاکید کرد: بر این اساس قیمت‌های بین‌المللی می‌تواند معیاری برای عرضه بورس این فرآورده‌های نفتی باشد.

اسفند ماه سال گذشته برای نخستین بار در سطح کشور اولین محموله گوگرد پالایشگاهی ایران به بورس کالا عرضه شد و شمارش معکوس برای عرضه سایر فرآورده‌های نفتی آغاز شده است.

محدودیتی برای عرضه نفت نداریم

در همین حال، محسن خجسته مهر معاون وزیر نفت با اشاره به اعلام آمادگی رسمی‌به وزارت اقتصاد برای عرضه نفت کوره در بورس، خواستار آماده شدن بسترهای لازم برای عرضه بورسی نفت و فرآورده‌های نفتی توسط وزارت اقتصاد شد، به خبرگزاری مهر گفت: وزارت نفت باید با مشارکت وزارت خارجه و بانک مرکزی در دو مرحله اقدام به راه‌اندازی بورس نفت کند.

وی با تاکید بر اینکه برای راه اندازی بورس نفت ابتدا در مرحله اول باید فرآورده‌های نفتی و پتروشیمیایی و در مرحله بعدی نفت خام در بورس عرضه شود، اظهار کرده بود: در حال حاضر تمامی‌محصولات پتروشیمی‌و فرآورده‌های پلیمری به استثنای کودهای شیمیایی در بورس عرضه می‌شوند.

احمد قلعه بانی مدیرعامل شرکت ملی نفت پیشتر درباره با برنامه زمان‌بندی عرضه نفت خام به بورس گفته بود: در حال حاضر شرکت ملی نفت ایران آمادگی خود را برای عرضه نفت به بورس اعلام کرده است.

معاون وزیر نفت با یادآوری اینکه پیش‌بینی می‌شود تا پایان فروردین ماه سال آینده بورس نفت به طور رسمی ‌راه‌اندازی شود، تاکید کرده بود: هیچ گونه مشکل و محدودیتی در عرضه نفت به بورس وجود ندارد.

مسوولان سازمان بورس هم اعلام کرده‌اند: پس از معامله نفت کوره، نفت خام هم به صورت آزمایشی روی تابلوی معاملات بورس کالا خواهد رفت تا سرانجام پس از سه سال بورس نفت راه اندازی شود. در حال حاضر مهم‌ترین بحث هیات مدیره بورس کالای ایران به عرضه نفت کوره در این شرکت اختصاص دارد که به زودی با موافقت کامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، این محصول نفتی روی تابلوی معاملات می‌رود.

راه‌اندازی بورس نفت در سه فاز مجزا عملیاتی می‌شود که فاز اول آن، معاملات فرآورده‌های نفتی در تالار تهران بود که با معامله دو هزار تن محصول پلی‌اتیلن روز ۲۸ بهمن سال ۸۶ به طور رسمی‌ آغاز شد.

فاز دوم این طرح نیز با راه‌اندازی رینگ صادراتی فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی‌در جزیره کیش آبان ماه سال گذشته آغاز شد؛ اما راه‌اندازی بورس نفت در فاز سوم این طرح قرار دارد که با معامله نفت کوره و نفت خام این پروژه مهم تکمیل می‌شود.

بورس نفت بازرگانان خارجی را به ایران می‌آورد

در همین حال تالار رینگ صادراتی بورس کالا در سال ۸۹ شاهد معامله سه میلیون و ۴۰۰ هزار تن محصول به ارزش یک میلیارد و ۲۳۰ میلیون دلار بود که رشدی قابل توجه را به نسبت سال ۸۸ نشان می‌دهد.

بنابر این گزارش مسوول و ناظر تالار کیش با اشاره به عملکرد قابل قبول تالار صادراتی بورس کالا در سال ۸۹ گفت: با اینکه چند عرضه‌کننده محصولات پتروشیمی ‌سال گذشته در تالار کیش غایب بودند؛ اما محصولاتی همچون گندم و سیمان در این تالار عرضه شدند تا جایگزین مناسبی برای معاملات پتروشیمی‌باشند.

اکبر مبرز افزود: حدود یک میلیون تن گندم سال گذشته از طریق تالار کیش به بازارهای جهانی صادر شد که صادرات این محصول از بورس کالا در سال ۹۰ ادامه خواهد یافت.

وی اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود، سال ۹۰ با راه‌اندازی بورس نفت،‌ بازرگانان و تجار خارجی زیادی به کیش سفر کنند که به طور حتم حجم و ارزش معاملات تالار صادراتی بورس کالا به میزان چشمگیری افزایش می‌یابد.

به گفته مبرز، نفت جذابیت‌های بالایی دارد و به زودی با آغاز تبلیغات بورس نفت، خریداران خارجی زیادی با بورس بین‌المللی نفت ایران آشنا می‌شوند.

شرایط کارگزاران برای انجام معاملات در بورس نفت

بر این اساس با توجه به تصویب دستورالعمل اجرایی قرارداد سلف موازی نفت و اجرای آن در شرکت بورس کالا ، همه کارگزاران لازم است ضمن بررسی کامل مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد و شرایط عنوان شده، موارد ذیل را قبل از انجام معاملات مد نظر قرار دهند‌:

کارگزارانی می‌توانند معاملات نفت کوره انجام دهند که مجوز فعالیت معاملات پتروشیمی ‌را دارا بوده و نسبت به تضامین زیر اقدام کنند‌:

به طوری که همه کارگزاران لازم است قبل از انجام معامله نفت نسبت به ارائه حداقل ۵ میلیارد ریال وجه نقد یا معادل آن ضمانت بانکی یا اوراق مشارکت به اتاق پایاپای سپرده سپاری کنند.

همچنین همه کارگزاران دارای مجوز پتروشیمی ‌در صورت ارائه تعهد نامه کتبی معتبر بانکی مورد قبول بورس می‌توانند نسبت به معامله مازاد بر مبلغ ۵ میلیارد ریال با ضمانت نهاد بالاسری اقدام کنند.

از سویی کارگزاران می‌توانند تا معادل ده برابر سپرده خود معاملات نفت کوره را انجام دهند و در خصوص مبالغ مازاد بر این معاملات ، ضرورت دارد تا به همین نسبت ضمانت افزایش یابد‌.

همچنین مطابق ماده ۲۴ دستورالعمل مذکور، کارگزاران لازم است قبل از انجام معامله نسبت به اخذ کل وجوه یا تضامین مربوطه از خریداران اقدام و کلیه تعهدات مربوط به تسویه قرارداد به عهده کارگزار مربوطه است. بدیهی است در صورت عدم هرگونه تسویه در مهلت تعیین شده، اتاق طبق ماده ۳۱ از انجام معاملات کارگزار جلوگیری خواهد کرد.

براین اساس روزها و ساعات معاملات در بورس طبق تقویم اعلامی‌از سوی شرکت ملی نفت ایران که بر روی سایت بورس است انجام خواهد شد و انجام معاملات از ساعت ۳۰/۱۱ لغایت ۳۰/۱۵ صورت می‌پذیرد.

کارگزاران لازم است جهت انجام معاملات نفت نسبت به افتتاح حساب وکالتی در بانک‌های ملت و سامان جهت نقل و انتقال وجوه اقدام و در اسرع وقت نسبت به معرفی حساب به اتاق پایاپای اقدام کنند.

کارگزاران بایستی قبل از انجام هرگونه معامله نسبت به معرفی مشتری به اتاق پایاپای جهت اخذ تاییدیه از سوی شرکت ملی نفت ایران و حسب ضوابط دستورالعمل اقدام و پس از تایید نهایی، امکان معامله برای مشتری میسر است.