مهر:
آلبوم منتشرنشده انیو موریکونه آهنگساز شاخص و افسانهای فیلمهای برتر تاریخ سینما، چهار ماه پس از درگذشتش منتشر میشود. این آلبوم که روز ششم نوامبر (۱۶ آبان) یعنی چند روز پیش از نود و دومین سال تولد این استاد بزرگ روانه بازار خواهد شد، کلکسیونی از آثار کمتر شناختهشده تجربی و نوآورانه موریکونه برای فیلمهای سینمایی است.
آیتی ایران:
مشکلات چند روز اخیر کاربران ایرانی برای ورود به اسپاتیفای، گمانها را به سمت تحریم ایران توسط این اپلیکیشن پخش آنلاین موسیقی برده است. حال بهنظر میرسد اسپاتیفای در ایمیل پاسخ به سوال کاربران ایرانی که دلیل اصلی مسدود شدن حسابهایشان را محل کنونی آنها یعنی ایران ذکر کرده، مهر تاییدی بر تحریم کاربران ایرانی این برنامه موسیقی باشد. اسپاتیفای در ایمیل پشتیبانی خود اعلام کرده است: «درحالحاضر به علت مسائلی که خارج از کنترل اسپاتیفای است، قادر به ارائه خدمات خود در ایران نیستیم.»
درحالحاضر…
ايسنا:
ابتداییترین برخورد ما با رسانهها از نوع فیزیکی است. کودکی که به تلویزیون خیره میشود، نوجوانی که گوشی تلفن همراه را به دست میگیرد، جوانی که برای شنیدن موسیقی هدفون روی گوشش میگذارد، معلمی که کتابی را زیر بغل میگذارد و نویسندهای که برای نوشتن مقالهاش دکمههای صفحهکلید رایانه را فشار میدهد، همگی در حال مواجهه جسمانی با دنیای رسانهها هستند.
دنیای اقتصاد:
به مرتضی گفتم: «میدانی که شاملو داره میره!»، مرتضی گفت: «کجا؟» گفتم: «امیدی به زنده ماندنش نیست». او هم گفت: «همین الان به شاملو زنگ بزن تا برویم ببینیمش». من هم به مرتضی گفتم: «تو در دوران جوانی با شاملو رفیق بودی و بعد هم با او مشکل پیدا کردی، حالا میخواهی به دیدارش بری؟» گفت: «هرچه بوده گذشته، شاملو، شاملوست».
اعتماد:
نمیدانم آیا در مورد عزای عمومی یا برگزاری مراسم تشییع از جایی به دولت نهی جدی صورت گرفته بود یا نه. اگر هم نهی شده باشد، روحانی باید میگفت کسانی که به من رای دادهاند، داغدار هستند و باید با آنها همدردی کنم. هیچ اتفاقی هم در تشییع آقای شجریان نمیافتاد. در نهایت ممکن بود مردم چند شعار سر بدهند اما مگر حکومتی با شعار سقوط میکند که نگرانی از بابت تشییع وجود داشته باشد.
ايسنا:
حسین معصومی همدانی میگوید صدای محمدرضا شجریان در خدمت شعر فارسی بود. او همچنین به عنوان عضو فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی معتقد است: حق این بود که این نهاد یادکرد این خدمتگزار بزرگ زبان و ادب را فراموش نمیکرد و گمان نمیبرد که چون او اهل موسیقی بوده است پس یاد کردن از او هم، حتی در حد تسلیتی به مردم داغدار گفتن، لابد باید برعهده فرهنگستان هنر باشد.
دنیایاقتصاد:
محمدرضا شجریان در سالهای فعالیتش شاگردان زیادی را تربیت کرد که خیلیهایشان از نامهای سرشناس موسیقی ایران بهشمار میآیند. بیتردید شاگردها گزینههای قابل اعتمادی هستند برای واکاوی و چگونگی ویژگیهای فردی یک هنرمند. او معمولا با شاگردانش رابطه بسیار نزدیکی برقرار میکرد و آنها در زندگی شخصی و هنریاش حضور داشتند. البته در این میان برخی هم بهطور غیرمستقیم و با واسطه از دانش استاد استفاده میکردند. حمیدرضا نوربخش، حسین علیشاپور، مجتبی عسگری، پویا اخواص، وحید تاج و سالار عقیلی هنرمندانی هستند…
مهر:
آلبوم بیکلام «در پرده پیدا» به آهنگسازی و نوازندگی عود آرش آقایی و همراهی سازهای کوبهای بنان گلکار در دسترس مخاطبان قرار گرفت. «پیش درآمد»، «درآمد»، «چهار مضراب»، «عراق»، «ضربی عراق»، «فرود»، «رنگ» عنوان قطعاتی هستند که در این آلبوم گنجانده شدهاند.
نام و یاد محمدرضا شجریان با خاطرات میلیونها نفر از دوستداران صدای او آمیخته است. در این میان چگونگی رسیدن او از روستایی کوچک در طبس به مقام بزرگترین خواننده موسیقی سنتی و نیز همکاریاش با گروههای موسیقی و هنرمندان نامی معاصر هم شنیدنی است. در اینجا خاطرات شهرام ناظری و مجید درخشانی را میخوانید:
انتخاب:
روز شنبه ۲۱ خرداد ۱۳۵۶، مجله تماشا، مصاحبه مفصلی را با محمدرضا شجریان، جوان ۳۷ ساله و خوشصدای موسیقی اصیل ایرانی در رادیو، منتشر کرد، این مصاحبه را یوسف خانعلی گرفته بود.
دنیایاقتصاد:
سالها پیش زندهیاد محمدرضا شجریان در گفتوگویی آرزو کرده بود بتواند همان نقشی را در موسیقی ایرانی ایفا کند که فردوسی در حفظ شعر فارسی و جلوگیری از نابودی آن ایفا کرده است. زمان گذشت و شجریان به گواه خیلیها در موسیقی ایران نقش غیرقابل انکاری را ایفا کرد و توانست بخش مهمی از موسیقی اصیل ایرانی را یک تنه حفظ کند. از اینرو همجواریاش کنار حماسهسرای توس نه از سر اتفاق که بیشتر به تقدیری گریزناپذیر شبیه است. دیروز جمعیت عظیمی در مشهد به قصد بدرقه استاد به خانه ابدی جمع شدند و اگر کرونا نبود،…
ایران:
محمدرضا شجریان در آخرین گفتگویش گفته بود، هرگز موسیقی ام را در خط یک حزب خاص قرار نداده ام. من در وهله اول برای مردمان سرزمین خودم که به زبان فارسی صحبت می کنند و این موسیقی را خوب می فهمند کار می کنم و بعد هم برای دیگران که اگر موسیقی زبان بین الملل است و آن را می فهمند شاهراه من اینجاست.
ايسنا:
پیکر محمدرضا شجریان هجده روز بعد از سالروز تولدش، امروز در خاک مشهد آرام گرفت؛ کسی چه میداند؟ شاید زمانی که هر یک از حاضران در مراسم تدفین، پشت میکروفن میرفتند تا در سخنانی غم از دست دادن خسروی آواز ایران را با دیگران شریک شوند، او هم در گوشهای در کنار اخوان ثالث نشسته بود و با لبخندی محو به حرفها و البته پیشنهادهای مطرح شده، گوش میداد.
ايسنا:
همایون شجریان با تاکید بر اینکه هزاردستان موسیقی ایران را به خاک سپردیم، گفت: ما آرامش و اعتبار خود را از شما مردم میگیریم، باعث همه صبر و شکیبایی ما شما هستید و از همه تشکر میکنم.
ایرنا:
معاون فرهنگی-اجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش گفت: با تاکید مدیرعامل این سازمان، سردیس استاد شجریان در جزیره کیش ساخته و در گذر مشاهیر این جزیره نصب خواهد شد.
محمود دولتآبادی:
«محمدرضا شجریان درگذشت، تسلیت به نزدیکان - وابستگان و پیوستگانی که نیمقرن با زنگ صدای او، با فهمِ اهمیتِ شعر در صدای او، و خویشاوندی دوباره با شیوههای دستگاهی صدای او به واقع زیستند و خواهند زیست. مردمی که اکنون میگریند.
من حق خودم و در حد خودم نمیدانم که درباره هنر شجریان صحبت کنم؛ چون من در موسیقی یک شنونده مبتدی و بسیار بسیار کماستعداد و بیفرهنگی هستم و استاد شجریان در موسیقی آوازی ایران جایگاهی را دارد که حافظ در شعر فارسی دارد. حق خودم نمیدانم، اصلا الفبای این کار را نمیدانم. «رَحِمَ اللّه ُ أمرَءً عَرَفَ قَدرَهُ وَ لَم یَتَعَدَّ طَورَهُ [یُجاوِز حَدّه]...» (رحمت خداوند بر فردی که جایگاه خود را بشناسد و از آن تجاوز نکند). من از حد خودم تجاوز نمیکنم و در حق استاد شجریان جز ستایش و احترام هیچ چیز…
درگذشت استاد بزرگ و یگانه آواز ایران صرفا نقطه پایان بر گذار سرافرازانه هنرمندی توانا نیست، بلکه به معنای عبور از فصلی از تاریخ موسیقی آوازی ایران است. موسیقی او با دل، ذهن و روح صحبت میکند. زیبایی، خرد و عشق در موسیقی استاد شجریان بیانگر درک عمیق از نهاد انسانی است. شنیدن خبر درگذشت استاد شجریان برای ایرانیان در این روزهای سخت تحریم و کرونا ویرانگر بود.
هنرمندان معمولا در دوران زندگی خود در چند بزنگاه تاریخی و سرنوشتساز آزمایش میشوند. رجوع به تاریخ این نکته را به اثبات میرساند آنهایی نام خود را جاودانه ساختهاند که این بزنگاهها را با موفقیت پشتسر گذاشتهاند. محمدرضا شجریان از آن دسته آدمهایی بود که از آزمونهای تعیینکنندهای که در مسیرش قرار گرفت سر بلند بیرون آمد و هشتاد سال زندگی و فعالیت حرفهایاش را به سلامت عبور داد.
شانا:
وزیر نفت درگذشت استاد محمدرضا شجریان، نگین درخشان موسیقی اصیل ایرانی را تسلیت گفت. بیژن زنگنه در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «درگذشت نگین درخشان موسیقی اصیل ایرانی، هنرمند مبدع، استاد محمدرضا شجریان را به خانواده ارجمند ایشان، جامعه هنری و مردم بزرگ ایران که صدای ماندگار او در حافظه ایشان ثبت و ضبط شده تسلیت میگویم و از خداوند متعال برای آن مرحوم غفران و آرامش ابدی مسالت میکنم.»