بازار سرمایه

دنیای اقتصاد-علی عبدالمحمدی: با توجه به رشد قیمت جهانی طلا در سال‌جاری و نااطمینانی‏‏‌هایی که بر فضای سیاسی و اقتصادی کشور و خاورمیانه حاکم بوده است، دارایی‏‏‌های مبتنی بر طلا از استقبال قابل‌توجهی برخوردار بوده‏‏‌اند. در این میان در سال‌جاری استقبال فوق‏‏‌العاده‏‏‌ای از معاملات صندوق‌های طلا به عمل آمده است. از ابتدای سال‌جاری تا پایان معاملات هفته گذشته، قریب به ۱۴ همت پول حقیقی وارد این صندوق‌ها شده است و خالص ارزش دارایی این صندوق‌ها از مرز ۶۳ همت نیز عبور کرده است. در روزهایی که بورس تهران دوران سرشار از ناامیدی را…

صندوق‌های اهرمی صندوق‌هایی هستند که شرایط سرمایه‌گذاری با ضریب اهرمی را برای سرمایه‌گذاران بازار سرمایه فراهم می‌آورد. این صندوق‌ها سود و ضرر سرمایه‌گذار را بیش از حرکت خود بازار جلوه می‌دهد. در واقع این نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری یک نوع از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که با استفاده از ابزاری به نام اهرم، تلاشی در ایجاد بازدهی مضاعف برای سرمایه‌گذاری ریسک‌‌‌پذیرتر فراهم می‌آورد. این صندوق‌ها واحد‌‌‌های مبتنی بر معامله در بازار پرتفوی پرریسکی دارند و عمده اجزای پرتفوی این صندوق نیز شامل سهام و…

دنیای اقتصاد: دماسنج‌ اصلی تالار شیشه‌ای، هفته اخیر در سایه انتشار اخبار و تنش‌های بین‌المللی با وجود محدودیت ادامه‌دار دامنه نوسان حدود ۰.۷۱‌درصد کاهش ارتفاع را به ثبت رساند و درنهایت در سطح ۲میلیون و ۹۹‌هزار واحدی ایستاد. نماگر هم‌وزن نیز که سنجه قابل قبولی برای ارزیابی وضعیت همه‌جانبه بازار سهام است، همگام با افت هفتگی نماگر اصلی بازار سهام با نزول ۰.۵۲درصدی مواجه شد و در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در سطح ۶۹۶‌هزار و ۷۳۰واحدی قرار گرفت. شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی…

دنیای اقتصاد-علی قاسمی: شاخص‌کل بورس تهران هفته گذشته را با کاهش ۰.۷۱درصدی ارتفاع، به پایان رساند. این میزان نسبت به هفته قبل‌تر از آن عملکرد بهتری به‌شمار می‌رود، اما به‌نظر می‌رسد سایه ریسک‌ها از بازار سرمایه ‌برداشته نشده‌است. صندوق‌های درآمد ثابت به دلیل بازده بالا و پناهگاه امن سرمایه‌گذاری، میزبان ۲همت سرمایه حقیقی بودند. این درحالی است که مجموع ورود پول به این صندوق‌ها طی ۳هفته اخیر به بیش از ۵هزار ‌میلیارد‌تومان رسیده‌است.

آیا تاکنون با نوسانات شدید ارز یا افزایش ناگهانی قیمت‌ها که تاثیرات منفی بر کسب‌وکارتان گذاشته باشد، مواجه شده‌‌‌اید؟ بسیاری از فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران در ایران هر روز با این چالش دست‌‌‌وپنجه نرم می‌کنند. اما راه‌‌‌حلی وجود دارد که می‌‌‌تواند مانند سپری محافظ در برابر این توفان‌‌‌های اقتصادی عمل کند: بازارهای مشتقه. ابزارهایی مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله (آپشن) به سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها امکان می‌دهند تا ریسک نوسانات قیمت‌ها را کاهش دهند و ثبات بیشتری در پیش‌بینی و مدیریت…

عاطفه چوپان: با پشت‌سر گذاشتن ریسک‌های سیاسی، ریسک بعدی پیش‌روی بازار سرمایه موضوع انتخابات آمریکا است که حدود سه هفته با آن فاصله داریم. همان‌طور که با جابه‌جایی احتمال انتخاب هریک از کاندیدای ریاست‌جمهوری آمریکا بازارهای مالی و پولی ایران کمی متلاطم می‌شوند، روی کار آمدن قطعی هریک از این دو گزینه تاثیرات گسترده‌ای بر وضعیت روابط بین‌الملل ایران و طبیعتا وضعیت اقتصادی کشورمان خواهدداشت، بنابراین در حال‌حاضر بورس ایران بیش از هر چیز به صندوق‌های رای ایالات‌متحده چشم دوخته است. از این گذشته بورس هفته گذشته…

سیاستگذاری نهاد ناظر بورس در زمان بحران یکی از چالش‌های مهم بازار محسوب می‌شود. اینکه کدام روش می‌تواند با حفظ شرایط بورس، شوک واردشده به بازار را محدود کند. «دنیای‌اقتصاد» با نظرسنجی از ۲۰کارشناس بورسی، گزینه اصلی سیاستگذاری نهاد ناظر بورس در زمان چالش‌های سیاسی را بررسی کرده است. کارشناسان معتقدند که محدود کردن دامنه نوسان می‌تواند نسبت به سایر گزینه‌ها نظیر تغییر حجم مبنا، تعطیلی بازار سهام و اقدامات دیگر راهکار بهتری باشد. البته درخصوص کیفیت این نوع سیاستگذاری و جزئیات آن، کارشناسان نکات…

مژده ابراهیمی: بازارهای مالی همواره در شرایط بحرانی دچار تلاطماتی می‌شوند که البته بازارسرمایه پرریسک‌تر از سایر بازارهاست و نهاد ناظر باید تدابیر و اقدامات مهمی را در این خصوص اتخاذ کند. از این‌رو با توجه به تنش‌های سیاسی منطقه در مدت اخیر، تصمیم نهاد ناظر بر محدودیت دامنه نوسان برای مدتی کوتاه در جهت کاهش آسیب سهامداران و بهبود بازارسرمایه بود.

ریسک یکی از مولفه‌‌‌های مهم و موثر بر قیمت سهام شرکت‌هاست که به دو دسته ریسک‌‌‌های سیستماتیک و ریسک‌‌‌های غیر‌سیستماتیک تقسیم می‌شود. باید گفت ریسک‌‌‌های غیر‌سیستماتیک با شرایط خاص هر شرکت و ریسک‌‌‌های سیستماتیک با متغیرهای کلان کشور مرتبط است که می‌‌‌تواند در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و... رخ دهد. ‌‌خطر وقوع جنگ یکی از ریسک‌‌‌های سیستماتیک مهم است که اثرات بسیار مخربی بر بازارسرمایه دارد. در حال حاضر بازار سهام در ادامه روند فرسایشی خود که از مردادماه سال ۱۳۹۹ شروع شده است قرار دارد و علت…

در خصوص اقدامات سازمان بورس برای بهبود بازار در شرایط بحرانی باید گفت، در کوتاه‌مدت محدود شدن دامنه نوسان گزینه بسیار درست و بجایی است و در این مدت اقدام نهاد ناظر به‌موقع و درست بود؛ ‌‌‌اما طولانی شدن این محدودیت باعث می‌شود ماهیت اصلی بازارسرمایه که نقدشوندگی است از بین برود. به نظر می‌آید هر زمانی بازارسرمایه در شرایطی پرریسک قرار دارد، تغییر حجم مبنا یکی از گزینه‌های مهم در جهت بهبود بازار محسوب می‌شود؛ چون بازار سهام یکی از بازارهایی است که نوسانات بسیار زیادی دارد. در خصوص تعطیلی…

در شرایطی که فضای کشور درگیر ریسک‌های سیستماتیک است، اولین اثر مستقیم آن گریبان‌‌‌ بازارهای مالی به‌خصوص بازارسرمایه را خواهد گرفت.

فردی بیان می‌کرد محدود کردن دامنه نوسان، همچون بستن دهان فردی است که می‌خواهد فریاد بزند، اما به دلیل بسته بودن دهانش موفق به این کار نمی‌شود. خفه کردن صدای این فرد، درد را تسکین نمی‌دهد و چه‌بسا طبیبی آن اطراف باشد، اما به دلیل فروخفتن صدای این فرد، نتواند به کمک وی بشتابد. در حال حاضر قیمت‌ها در بازارسرمایه با صدای بلند حقیقتی را بیان می‌کنند که با محدود شدن دامنه نوسان اجازه فریاد زدن و شنیده شدن این حقیقت داده نمی‌شود.

در شرایط اضطراری، حفاظت از حقوق سرمایه‌گذاران و ثبات بازارهای مالی اولویتی اساسی است. براساس مقررات مرتبط با سازمان بورس و اوراق بهادار، این سازمان در مواردی که شرایط غیرقابل پیش‌بینی مانند بحران‌های طبیعی، ناآرامی‌‌‌های اجتماعی یا نقایص فنی اساسی به وقوع بپیوندد، مجاز است معاملات را به طور موقت تعطیل یا متوقف کند. با این حال، تعطیلی بورس همواره آخرین راه‌‌‌حل است و محدودیت‌هایی برای مدت زمان آن نیز در نظر گرفته شده است.

قبل از پاسخ به نظرسنجی، باید به میزان کارمزدی که روی هر معامله پرداخت می‌شود توجه کرد. فرد خریدار علاوه بر پرداخت قیمت تابلوی سهام، باید ۰.۰۰۳۷ کارمزد خرید و در زمان فروش باید دریافت قیمت تابلوی سهام، ۰.۰۰۸۸ کارمزد فروش (شامل مالیات) بپردازد که جمع این کارمزد، ۰.۰۱۲۵ از ارزش خرید و فروش می‌شود.

در شرایط فعلی کشور و با توجه به تنش‌‌‌های منطقه‌‌‌ای، تصمیم‌گیری درباره بازار سرمایه باید با دقت و در نظر گرفتن شرایط روانی سرمایه‌گذاران صورت گیرد؛ چرا که هریک از گزینه‌‌‌های مطرح‌شده، تاثیرات خاص خود را بر بازار خواهد داشت.

شرایط فعلی بازارسرمایه شرایط پرریسکی است، ولی هنوز با شرایط بحرانی حاد فاصله دارد و به نظر می‌رسد تعطیلی بازار برای زمان جنگ است.

در شرایط تنش‌های سیاسی و نظامی و وقوع جنگ در کشورهای مختلف، افزایش نوسان بازار سهام، کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و خروج سرمایه از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی و خارجی از بورس‌ها رخ می‌دهد. بررسی تصمیم نهادهای ناظر بورس‌های مختلف در زمان تنش‌های نظامی یا جنگ کشورها، متفاوت بوده است. در حالی که برخی از بورس‌ها مانند بورس روسیه تا یک‌ماه تعطیل شده‌اند، عمده کشورها بازارسرمایه خود را در دوران تنش‌ها و حتی جنگ، باز نگه داشته‌اند. از جمله تجربه لبنان و سوریه باز نگه‌داشتن بورس بوده است. با این حال، اقدام…

بورس ایران پس از رشدهای هیجانی سال ۹۹، هنوز روی خوش به خود ندیده است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد با توجه به رشد سایر بازارها، ارزش دلاری بازارسرمایه حتی به سال ۹۸ رسیده است. جدا از اینکه به قول معروف بورس کفاره بدمستی‌‌‌های سال ۹۹ را می‌‌‌پردازد، ریسک‌‌‌های سیستماتیک هم بلای جانش شده است. در سال‌های اخیر بورس تهران تمام ندیده‌هایش را به یکباره دید، به‌خصوص در روزهای اخیر تنش سیاسی بین ایران و رژیم صهیونیستی افزایش یافته و بورس تهران بیش از پیش دچار هیجانات سیاسی شده است. هرچند در خیلی از روزها…

در شرایط فعلی هیچ‌‌‌یک از گزینه‌های اعلامی نمی‌تواند گره‌گشا و چراغ راه بازارسرمایه باشد. باید گفت محدود کردن دامنه نوسان نیز صرفا برای مدتی محدود می‌تواند مثمرثمر باشد و از آنجا که تقریبا از ابتدای سال دامنه نوسان محدود بوده، عملا کارآیی خود را از دست داده و مانع یکی از اصول اولیه بازار که همان اصل نقدشوندگی است، شده است.

در شرایطی که ریسک‌‌‌های سیستماتیک در بازارسرمایه افزایش می‌‌‌یابد و بازار وارد بحران می‌شود، هریک از راهکارهای پیشنهادی می‌‌‌تواند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشد؛ اما بهترین راهکار به نوع بحران و اهداف کوتاه‌‌‌مدت و بلندمدت سیاستگذاران بستگی دارد. محدود کردن دامنه نوسان یکی از ابزارهای رایج برای کنترل نوسانات شدید در شرایط بحرانی است. این اقدام می‌‌‌تواند باعث شود که هیجانات بازار کاهش یابد و سرمایه‌گذاران فرصت بیشتری برای تحلیل دقیق شرایط داشته باشند.

در شرایط بحرانی و با افزایش ریسک‌‌‌های سیستماتیک در بازارسرمایه، تغییر حجم مبنا به‌‌‌عنوان راهکار موثر می‌‌‌تواند نقش بسزایی در کنترل هیجانات و جلوگیری از افت‌وخیزهای شدید قیمتی ایفا کند. به عقیده بنده، تغییر حجم مبنا، به‌‌‌ویژه در زمان‌‌‌هایی که فقدان ‌تعادل روانی و واکنش‌‌‌های هیجانی بر بازار حاکم است، می‌‌‌تواند روند طبیعی‌‌‌تری برای معاملات فراهم کند و مانع نوسانات ناگهانی و شدید شود.

عموما در اکثر قراردادهای تجاری، ‌بندی وجود دارد به نام «فورس‌ماژور» که در صورت تحقق آن شرایط، می‌‌‌توان بخشی از تعهدات آن قرارداد را انجام نداد. بخش مهمی از افراد شاغل در بازارسرمایه نیز اعتقاد دارند در شرایط کنونی بورس ایران مشمول بند فورس‌‌‌ماژور است. تجربه ثابت کرده است در شرایط فورس‌‌‌ماژور در دنیا عموما بازارسرمایه بسته می‌شود و بعد از چند روز و با حضور بازارگردانان و آماده‌شدن شرایط بازگشایی صورت می‌گیرد. می‌‌‌توان نمونه این تجربه موفق را در بازار سرمایه روسیه دید. اما معتقدم با توجه به…

بازارهای سهام تحت‌تاثیر شرایط رکود اقتصادی و حوادث و اتفاقات غیر‌منتظره دچار آشفتگی و سراسیمگی می‌شوند. این روزها شاهد هستیم که این‌دسته از رویدادها و حوادث بیشتر هم شده‌اند و دفعات آشفتگی و هراس در بازار افزایش یافته است. اما نوع مدیریت این رویدادها در اقتصاد و بازارسرمایه کشور به دلیل تفاوت‌ زیاد ریزساختارهای ایران و کشورهای پیشرو باعث شده است تا بازار سرمایه هر روز سقوط بیشتر و رکود عمیق‌تری را تجربه کند. متاسفانه بخش عمده مشکلات فعلی بازارسرمایه ناشی از ضعف شدید مدیریت سازمان بورس و تیم…

به نظر می‌رسد محدودیت دامنه نوسان منطقی‌‌‌ترین تصمیم در شرایط کنونی بازارسرمایه بود که سازمان بورس به‌سرعت و به‌موقع این تصمیم را اتخاذ کرد و به نوعی با این تصمیم صحیح موجب شد در شرایط بحرانی از خارج شدن دارایی سهامداران جلوگیری شود. باید گفت این اتفاق مانع بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به بورس خواهد شد. از این‌رو فردی که سکاندار بازارسرمایه است باید دغدغه دارایی سهامداران را داشته باشد. همچنین در شرایط بحرانی، سرمایه‌گذاران در هر بازاری، ممکن است به‌دلیل هیجان موقعیت فروش گرفته و عجولانه رفتار…

محدود کردن دامنه نوسان در بورس در شرایط بحرانی، یک اقدام مهم و موثر است که می‌‌‌تواند به چند دلیل کار درستی محسوب شود.

ریسک‌های سیستماتیک بر بازارسرمایه و کلیت اقتصاد سایه افکنده است. در چنین چالش‌هایی شاید محدویت دامنه نوسان برای کوتاه‌مدت دردسترس‌ترین راهکار باشد. البته حجم مبنا نیز در شرایطی می‌تواند در این خصوص کمک کند. تعطیلی بازار به جهت ایجاد ترس بیشتر معقول به نظر نمی‌رسد. البته موقت بودن دامنه نوسان نکته حیاتی است و باید در تنگناها و شرایط مختلف برای بازار بسته‌های هوشمند تدوین شود.

بازار سرمایه در شرایط کنونی نیازمند برخی از اقدامات حمایتی است. اقدامات حمایتی از دو جنبه قابل انجام است:

در باب سلسله اقدامات کنترلی توسط نهاد ناظر در بازار و استفاده از ظرفیت ریزساختارهای دامنه نوسان و حجم مبنا دو دیدگاه کارشناسی و اقتضایی وجود دارد. از منظر کارشناسی، تغییرات مکرر ریزساختارها اقدام نامناسبی تلقی می‌شود، کمااینکه در بورس‌های حرفه‌ای در فواصل زمانی بسیار بلندمدت چندساله و پس از انجام آزمایشی این تغییرات به قاعده و روال تبدیل شده و مصوب و ابلاغ می‌شوند و به‌طور طبیعی تغییرات مکرر آنها هم صورت نمی‌گیرد.

اوراق گام رسما به‌عنوان یک ابزار تسویه وجوه توسط بانک‌مرکزی پذیرفته شد و امکان استفاده از آن در بستر بورس‌کالا ایجاد شده است. این خبری است که در صورت اجرا می‏‏‌تواند بخش مهمی از تسویه وجوه در معاملات اعتباری را پوشش دهد. انتشار این خبر نتیجه مدت‏‏‌ها تلاش ارکان اجرایی بازار سرمایه و سیستم بانکی بوده و امیدواری به گسترش آن در اغلب معاملات کالایی را باید در نظر گرفت.