برخی ابزارهای فناوری، تجربه موفقتری به ارمغان آوردهاند
افزایش بهرهوری کسبوکارها با هوش مصنوعی مولد
همزمان اما فروش نرمافزارهای هوش مصنوعی توسط فناوریهای بزرگ همچنان اندک باقی مانده است. در سال گذشته هوش مصنوعی فقط در حدود یکپنجم رشد درآمد آژور (پلتفرم رایانش ابری مایکروسافت) و خدمات مرتبط با آن را در اختیار داشت. در حالی که آلفابت و آمازون میزان فروش مرتبط با هوش مصنوعی خود را فاش نمیکنند، تحلیلگران حدس میزنند که فروش آنها از مایکروسافت کمتر است. برای حفظ رونق بازار سهام هوش مصنوعی، این شرکتها در نهایت به درآمد جدی و واقعی از فروش خدمات خود نیاز خواهند داشت. کسبوکارها در سراسر جهان، از بانکها و شرکتهای مشاوره سرمایهگذاری گرفته تا استودیوهای فیلمسازی، ناچارند که از ابزارهایی مانند چت جیپیتی در مقیاس بزرگ استفاده کنند. اگرچه شرکتها در اتخاذ هوش مصنوعی مولد محتاط بودهاند، اما حتی گامهای کوچک در این مسیر نشاندهنده تغییر در ماهیت کار دفتری است.
پیشرفتهای تکنولوژیکی گذشته بهطور قابلتوجهی کار دفتری را تغییر داده است؛ همچنان که در سال ۱۸۸۸ گسترش ماشینتحریر، برخی کارگران را بیکار کرد و به گفته شاهدان آن دوره، اپراتورها را قادر ساخت تا مکاتبات بیشتری را نسبت به دهها کارمند خودکار به دست -آن هم با کیفیت بهتری- انجام دهند. همچنین حدود یک قرن بعد با ظهور کامپیوتر برخی از کارهای اداری سطح پایین حذف شدند و بهرهوری کارمندان ماهر افزایش یافت. طبق یک مطالعه، در فاصله دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۰ کامپیوتر نقش قابلتوجهی در رشد دو برابری تقاضا برای نیروی کار تحصیلکرده داشته است. در سالهای اخیر رشد و ظهور دورکاری که با همهگیری کرونا ایجاد و با رواج استفاده از کنفرانس ویدئویی، روال روزانه تمام کارمندان اداری را تغییر داده است.
آیا هوش مصنوعی مولد میتواند تغییرات عمیق مشابهی را ایجاد کند؟ تاریخ نشان میدهد که پیشرفتهای فناوری در بلندمدت بر کل اقتصاد تاثیر میگذارند. یک کارگر متوسط در یک شرکت متوسط به زمان نیاز دارد تا به روشهای جدید کار عادت کند. به عنوان مثال، دستاوردهای بهرهوری از رایانههای شخصی حداقل یک دهه پس از اینکه بهطور گسترده در دسترس قرار گرفتند، پدیدار شد. تا کنون هیچ نشانهای از افزایش بهرهوری در اقتصاد بهخاطر هوش مصنوعی وجود نداشته است. بر اساس نظرسنجی اخیر گروه مشاوره بوستون (BCG)، اکثریت مدیران بر این باورند که عبور از هیاهوی هوش مصنوعی حداقل دو سال طول میکشد. همچنین تحقیقات اخیر الیور وایمن نشان میدهد که اگرچه پذیرش و استفاده از هوش مصنوعی افزایش یافته، اما هنوز منجر به افزایش سطح بهرهوری نشده است.
جای تعجبی هم ندارد. در حال حاضر اکثر شرکتها از چت جیپیتی، جمنای گوگل، کوپایلوت مایکروسافت یا سایر ابزارهای مشابه بهطور سیستماتیک استفاده نمیکنند، هر چند کارمندان ممکن است آنها را آزمایش کنند. اداره سرشماری آمریکا طی یک نظرسنجی که در دو هفته انجام شد از دهها هزار کسبوکار در مورد استفاده از هوش مصنوعی نظرسنجی پرسید. در اینجا هر دو نوع هوش مصنوعی مولد جدید و انواع ابزارهای قدیمیتر هوش مصنوعیهایی که قبل از سال ۲۰۲۳ برای کارهای مختلفی از قبیل بهبود نتایج جستوجوی آنلاین یا پیشبینی نیازهای موجودی مورد استفاده قرار میگرفتند، مد نظر بوده است. در ماه فوریه تنها حدود ۵ درصد از مشاغل آمریکایی، چه کوچک و چه بزرگ، گزارش دادند که از هوش مصنوعی استفاده میکنند. ۷ درصد دیگر از شرکتها اعلام کردند که قصد دارند ظرف شش ماه آینده از این فناوری بهره بگیرند. این ارقام تفاوتهای قابلتوجهی را بین صنایع مختلف نشان میدهند: ۱۷ درصد از شرکتهای صنعت اطلاعات که شامل فناوری و رسانهها میشوند، از هوش مصنوعی برای توسعه محصولاتشان استفاده میکنند. در حالی که ۳ درصد از تولیدکنندگان و ۵ درصد از شرکتهای مراقبتهای بهداشتی از این فناوری بهره میبرند.
نظرسنجی اداره سرشماری آمریکا در مورد هوش مصنوعی نشان داد که کسبوکارهای کوچکتر نسبت به مشاغل بزرگتر، تمایل بیشتری به پذیرش این فناوری دارند؛ احتمالا دلیل این امر بوروکراسی کمتر نهادهای کوچکتر برای پذیرش هوش مصنوعی است. در حال حاضر هوش مصنوعی در شرکتهای بزرگ (با بیش از ۲۵۰ کارمند) که منابع لازم برای ایجاد تیمهای اختصاصی هوش مصنوعی و سرمایهگذاریهای مورد نیاز را در اختیار دارند، رایجتر است. یک نظرسنجی که توسط بانک مورگان استنلی از شرکتهای بزرگ انجام شده است، نشان میدهد که میزان پروژههای آزمایشی هوش مصنوعی از ابتدای سال ۲۰۲۳ تا انتهای آن، از ۹ درصد به ۲۳ درصد افزایش داشته است.
آزمون و خطا به سبک شرکتهای بزرگ
شرکتهای بزرگ در حال حاضر بهشدت درگیر آزمایش هوش مصنوعی برای تعیین رویکردهای درست و تشخیص خوب و بد این فناوری هستند. دادههای ایندید، یک پلتفرم جستوجوی شغل، نشان میدهد که آنها هزاران متخصص هوش مصنوعی را استخدام میکنند. جیمی دیمون، مدیرعامل جیپی مورگان چیس، سال گذشته گفت که این بانک در بیش از ۳۰۰ مورد در تولید از هوش مصنوعی استفاده کرده است. شرکت مشاوره کپجمنای قصد دارد از هوش مصنوعی کلاد برای توسعه یک کتابخانه غنی با بیش از ۵۰۰ کتاب مورد استفاده و مرتبط با صنعت استفاده کند. شرکت پیشرو بایر فعال در تولید مواد شیمیایی آلمانی نیز در بیش از ۷۰۰ مورد از هوش مصنوعی مولد استفاده میکند.
طبق اعلام یکی از شرکتهای مشاوره سرمایهگذاری، این «گسترش موارد استفاده از هوش مصنوعی» را میتوان به سه گروه اصلی شامل ابزارهایی برای کار شرکت، ابزارهایی برای کارمندان با مهارتهای پایین تا متوسط و ابزارهایی برای با ارزشترین کارمندان یک شرکت، دستهبندی کرد. در این میان، مورد اول رایجتر از بقیه است. به گفته کریستینا مکالهران از دانشگاه تورنتو، بسیاری از شرکتها اقدامات دیجیتالیسازی استاندارد را به «برنامههای هوش مصنوعی» تغییر نام میدهند تا پیچیدهتر به نظر برسند. به عنوان مثال، پِرِستو، ارائهدهنده خدمات فناوری به رستورانها، یک دستیار هوش مصنوعی مولد را برای دریافت سفارشها در زمان پیک معرفی کرد. اگرچه ۷۰ درصد از این سفارشها هنوز به کمک انسانی نیاز دارند. شرکت پخش موسیقی اسپاتیفای، یک دیجی مبتنی بر هوش مصنوعی معرفی کرده است. این دیجی آهنگ انتخاب میکند و در حین پخش آنها مانند یک دیجی واقعی جملاتی را میگوید. از طرفی شرکت تحویل مواد غذایی اینستاکارت، یکی از ابزارهای هوش مصنوعی خود را حذف کرده است؛ زیرا این ابزار پس از دریافت نظرات منفی مشتریان راجع به غذا، از آن غذا تصاویر نامطلوبی تولید میکرد. شرکتهای بزرگ فناوری نیز در حال ادغام پیشرفتهای هوش مصنوعی در خدمات مشتریان خود هستند. آمازون در حال راهاندازی یک دستیار خرید مبتنی بر هوش مصنوعی به نام روفوس است و گوگل هم هوش مصنوعی را در سرویس نقشه خود ادغام کرده است تا این محصول را فراگیرتر و جذابتر کند.
ابزارهایی که کارمندان کممهارت را هدف قرار میدهند، میتوانند در کمترین زمان ممکن، مزایایی ایجاد کنند. برنامههای کاربردی اصلی، مانند برنامههای خدمات مشتری، اغلب از فناوری هوش مصنوعی در دسترس استفاده میکنند. بسیاری از سوالات مشتریان ساده هستند و حول مجموعه محدودی از موضوعات میچرخند و فرآیند آموزش چتباتها را ساده میکنند. برخی از این ابتکارات ممکن است همین حالا هم نتیجه داده باشند. برای مثال، امداکس نرمافزاری را برای کمک به شرکتهای مخابراتی در ارائه صورتحساب و خدمات مشتری ارائه میدهد. به گفته این شرکت، ادغام هوش مصنوعی مولد، زمان رسیدگی به تماسهای مشتریان را به نصف کاهش داده است. همچنین، اسپرینکلر، یک شرکت نرمافزاری، گزارش میدهد که یکی از مشتریان کالاهای لوکس آن اخیرا ۲۵ درصد بهبود در امتیازات خدمات مشتری تجربه کرده است.
کارهای اداری معمولی، آمادگی پذیرش هوش مصنوعی را پیدا کردهاند. در میان ۷۰۰ مورد استفاده از هوش مصنوعی در شرکت بایر، کارهای رایج مانند بازیابی دادهها از فایلهای اکسل و تهیه پیشنویس اسناد در ورد برجسته شده است. هوش مصنوعی مولد توسط برخی شرکتها برای اهداف جستوجوی پیشرفتهتر نیز استفاده میشود. به عنوان مثال، در شرکت خدمات مالی نزدک، به بازرسان جرایم مالی در جمعآوری شواهد برای ارزیابی تراکنشهای بانکی مشکوک کمک میکند. به گفته نزدک، این فرآیند که معمولا ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد با کمک هوش مصنوعی مولد فقط ۳ دقیقه زمان میبرد.
ارائه ابزارهای هوش مصنوعی به باارزشترین کارمندان یک شرکت که وظایف پیچیدهای دارند، تاکنون کمتر رایج بوده است؛ اما در حال افزایش است. به عنوانمثال، وکلا از جمله پذیرندگان اولیه بودهاند. آلناند اوری، یک شرکت حقوقی برجسته، با هاروی، یک استارتآپ هوش مصنوعی، همکاری کرد تا سیستمی را توسعه دهند که وکلا از آن برای کارهای مختلف مانند بررسی دقیق و تجزیهوتحلیل قرارداد، استفاده کنند. بانکهای سرمایهگذاری نیز برای خودکارسازی بخشهایی از فرآیند تحقیقات خود به هوش مصنوعی روی آوردهاند. در بانک نیویورک ملون یک سیستم هوش مصنوعی، دادهها را یکشبه برای تحلیلگران پردازش میکند و پیشنویسی را در اختیار آنها قرار میدهد تا صبح روز بعد تحلیلگران آنها را اصلاح کنند؛ بنابراین گردش کار آنها را ساده میکند. بهطور مشابهی شرکت داروسازی فرانسوی سانوفی، از یک اپلیکیشن هوش مصنوعی استفاده میکند تا اطلاعات فوری درباره بسیاری از جنبههای عملیات شرکت را به مدیران ارائه دهد.
راهحلی برای توسعه نرمافزاری
برخی از شرکتها از فناوری هوش مصنوعی برای ساخت راهحلهای نرمافزاری استفاده میکنند. گیتهاب کوپایلوت مایکروسافت، یک ابزار کدنویسی مجهز به هوش مصنوعی، دارای 1.3 میلیون مشترک است. آمازون و گوگل هم محصولات رقیبی برای گیتهاب کوپایلوت ارائه دادهاند. ظاهرا اپل هم در حال توسعه ابزاری مشابه است. شرکت فناوری فورتیو گزارش میدهد که شرکتهای تابعه آن شتاب بیش از ۲۰ درصدی را در زمان توسعه نرمافزار از طریق استفاده از هوش مصنوعی مولد تجربه کردهاند. کیرانتان دیسای، مدیر ارشد اجرایی شرکت نرمافزاری تجاری سرویس نو، اعلام کرده است که گیتهاب کوپایلوت افزایش بهرهوری تکرقمی را برای توسعهدهندگان شرکتش به همراه دارد. علاوه بر این، استارتآپ هندی کانکتیفای با کمک ابزارهای هوش مصنوعی، نسخههای ماهانه اپلیکیشن خود را از چهار به هفت افزایش داده است. بررسیهای انجامشده توسط مایکروسافت نشان میدهد که تعداد کمی از افرادی که استفاده از کوپایلوت را شروع کردهاند، تمایل دارند استفاده از آن را متوقف کنند.
شرکت شبکه اجتماعی پینترست اعلام کرده است که به لطف هوش مصنوعی، میزان ارتباط نتایج جستوجوی کاربران را 10درصد بهبود بخشیده است. بیل ریدی، مدیرعامل این شرکت گفت که مدلهای جدید به کار گرفته شده ۱۰۰ برابر بزرگتر از مدلهایی هستند که قبلا توسط شرکت استفاده میشد. شرکت لوازم آرایشی لورال با پیشرفتهای خود در بتیک (یک ابزار داخلی طراحی شده برای ارزیابی و بهبود نتایج تبلیغات) توانسته توجه سرمایهگذاران را به خود جلب کند. لورال ادعا میکند که آن دسته از برندهای زیرمجموعه این شرکت که از بتیک استفاده میکنند، تا ۱۰ الی ۱۵ درصد افزایش بهرهوری داشتهاند.
این بدان معنا نیست که این برندها ۱۰ تا ۱۵ درصد کارمندان کمتری نیاز دارند. مانند انقلابهای تکنولوژیک قبلی، نگرانیها در مورد بحران شغلی ناشی از هوش مصنوعی بیاساس به نظر میرسد. در حال حاضر به نظر میرسد این فناوری بیش از آنکه مشاغل را حذف کند، فرصتهای شغلی ایجاد کرده است. یک نظرسنجی که توسط بانک اورکور آیاسآی در ماه نوامبر منتشر شد، نشان داد که تنها ۱۲ درصد از شرکتها معتقد بودند که هوش مصنوعی مولد جایگزین نیروی انسانی شده است یا در عرض ۱۲ ماه جایگزین خواهد شد. هر چند برخی از شرکتهای فناوری ادعا میکنند که استخدام یا کاهش کارکنان خود را به دلیل هوش مصنوعی متوقف میکنند؛ اما شواهد اندکی از افزایش اخراج کارکنان در کشورهای ثروتمند وجود دارد.
ظهور موقعیتهای شغلی جدید در کار اداری
هوش مصنوعی مولد اشکال جدیدی از اشتغال اداری را تقویت میکند. شرکتهایی مانند نستله و کیپیامجی در حال استخدام مهندسین پرامپت هستند که در استخراج پاسخهای ارزشمند از چتباتهای هوش مصنوعی مهارت دارند. مهندسی پرامپت روشی برای ایجاد فرامین و پرسشهای مناسب است تا ابزارهای هوش مصنوعی بتوانند خروجیها را مطابق هدف ما تولید کنند. یک شرکت بیمه نیز از مهندسان توضیحپذیر برای درک خروجیهای سیستم هوش مصنوعی استفاده کرده است. علاوه بر این، یک شرکت ارائهدهنده کالاهای مصرفی، پس از پیادهسازی هوش مصنوعی مولد در بخش فروش خود، یک مدیر فروش از طریق روبات را برای نظارت بر ماشینها منصوب کرده است.
در حالی که این پیشرفتها ممکن است فورا در معیارهای بهرهوری کلی منعکس نشوند، اما اکنون در حال تغییر شکل وظایف کارکنان اداری هستند. برخی از نتایج آشکارا مثبت هستند. هوش مصنوعی شرکتها را قادر میسازد تا دادههای داخلی، از جمله بررسی عملکرد و سوابق جلسات را که قبلا پراکنده بودند، دیجیتالی و سازماندهی کنند. نظرسنجیهای رندی بین، یک مشاور، پیشرفتهای قابلتوجهی را در پرورش فرهنگ دادهها و تجزیهوتحلیل داخلی نشان میدهد، چالشی که بسیاری از کسبوکارها با آن دستوپنجه نرم میکنند.
پذیرش هوش مصنوعی ممکن است عواقب غیرقابلپیشبینی داشته باشد. در حالی که ابزارهای کدنویسی هوش مصنوعی به مهندسان نرمافزار در انجام وظایفشان کمک میکنند، گزارشی از سوی شرکت نرمافزاری گیت کلیر، نشان از کاهش کیفیت کار را در سال گذشته دارد. برنامهنویسان ممکن است از هوش مصنوعی برای تولید یک پیشنویس اولیه استفاده کنند تا آن را مملو از اشکال یا فاقد وضوح بیابند. در نتیجه ممکن است زمان کمتری را صرف نوشتن کد کنند، اما زمان بیشتری را صرف بررسی و ویرایش آن خواهند کرد. در نتیجه مقدار خروجی کار ممکن است افزایش یابد، اما اثربخشی این خروجی کاهش مییابد؛ زیرا هوش مصنوعی ایمیلها و یادداشتهای بیشتری تولید میکند.
ترس از عدم تخصص
بر اساس نظرسنجی انجام شده توسط آیبیام، بسیاری از شرکتها به دلیل فقدان تخصص داخلی در مورد استفاده از هوش مصنوعی محتاط هستند. برخی دیگر در مورد پیچیدگی و تفکیک دادههای خود ابراز نگرانی میکنند. تقریبا یکچهارم مدیران آمریکایی استفاده از هوش مصنوعی مولد در محل کار را بهطور کلی ممنوع میکنند. یکی از دلایل بالقوه عدم تمایل آنها، نگرانی در مورد امنیت دادههای شرکتشان است. شرکت سهامی خاص بلک استون و شرکت داروسازی الی لیلی، در گزارشهای سالانه خود به سرمایهگذاران در مورد خطرات مرتبط با هوش مصنوعی، مانند نشت احتمالی اطلاعات مربوط به مالکیت معنوی به توسعهدهندگان مدل هوش مصنوعی هشدار دادهاند. سال گذشته، ماری هلن برینز ور، یکی از مدیران اجرایی شرکت مخابراتی اورنج، قبل از شروع آزمایشی با کوپایلوت مایکروسافت، به اجرای حفاظهای داده اشاره کرد.
در نهایت برای اینکه کسبوکارهای بیشتری بهطور کامل از هوش مصنوعی استقبال کنند، این فناوری باید بهبود و پیشرفت بیشتری داشته باشد. در ماه نوامبر، مایکروسافت یک کوپایلوت برای نرمافزارهای بهرهوری خود مانند ورد و اکسل راهاندازی کرد. برخی از کاربران اولیه آن را بهطور شگفتانگیزی سخت و مستعد خراب شدن میدانند. کار با این کوپایلوت حتی برای کاربرانی هم که در آفیس مهارت دارند، سخت است. بسیاری از مدیران در مورد استفاده از هوش مصنوعی مولد برای عملیات حساس محتاط هستند تا زمانی که مدلها قابل اعتمادتر شوند. اخیرا ایر کانادا پس از اینکه روبات چت هوش مصنوعیاش اطلاعات نادرستی در مورد سیاست بازپرداخت این شرکت هواپیمایی به مسافر ارائه داد، با انتقاداتی مواجه شد. این اتفاق برای این شرکت حملونقل هوایی آزاردهنده بود، اما میتوان عواقب جدیتری نیز برای آن متصور شد. با تمام اینها، هر نوآوری حتی ماشینتحریر نیز نقطه شروع خود را دارد.
منبع: اکونومیست