پایان عصر عناصر اربعه
الف) شیخ خلیفه: از بیابان تا ناسیونالیسم
خلیفه بن زاید آل نهیان، حاکم فقید امارات، در سال ۱۹۴۸ در منطقه «العین» واقع در ابوظبی‌زاده شد. او اولین فرزند شیخ زاید بود که اولین حاکم امارات در دوران استقلال از بریتانیا بود. در آن زمان، ابوظبی یکی از مجموعه شیخ‌‌‌نشین‌‌‌هایی بود که پیمان قیمومیت با بریتانیا امضا کرده بودند و در عمل زیر حمایت این کشور بودند. در سال ۱۹۶۶ بریتانیا، شیخ‌زاید را به‌‌‌عنوان حاکم ابوظبی در کودتایی بدون خونریزی به‌‌‌جای برادر بزرگ‌ترش برگزیدند و شیخ خلیفه در سال ۱۹۶۹ به‌‌‌عنوان ولیعهد انتخاب شد. امارات در سال ۱۹۷۱ از بریتانیا استقلال یافت. پس از درگذشت شیخ‌زاید در سال ۲۰۰۴، شیخ خلیفه فقید به‌‌‌جای پدر به حکمرانی نشست. شیخ فقید می‌‌‌گوید از پدرش بسیار آموخته است: «پدرم معلمم است. هر روز چیزی جدید از او می‌‌‌آموزم. مسیر او را دنبال می‌‌‌کنم و ارزش‌‌‌های او را می‌‌‌پذیرم و ما در همه امور نیازمند صبر و حزم و دوراندیشی هستیم.» این نشان می‌دهد که سنت حکمرانی موروثی در این کشور برخلاف دیگر کشورها به کشتار و خونریزی نمی‌‌‌انجامد. شیخ مراتب ترقی (انتصاب به‌‌‌عنوان «نماینده منطقه شرقی»، ولیعهد ابوظبی، نخست‌‌‌وزیر امیرنشین ابوظبی، مسوول بخش‌‌‌های مالی و دفاعی در راستای تاسیس خدماتی زیرساختی در این امیرنشین، سپس معاون نخست‌‌‌وزیر کشور مستقل امارات در اولین کابینه، اولین رئیس شورای اجرایی، معاون فرمانده کل قوای مسلح امارات و...) را به‌‌‌سرعت پیمود. شیخ خلیفه «اصول ۵۰ گانه»ای را تصویب کرد که هدف از آن «به‌‌‌طور پیوسته دنبال کردن یک اکوسیستم مستحکم از ارزش‌‌‌ها و اصول تثبیت‌‌‌شده بود، البته با سرمایه انسانی که در قلب استراتژی امارات متحده عربی برای آینده قرار دارد.»
در دوره او امارات دیگر شامل ابوظبی نبود بلکه متشکل از هفت امیرنشین بود که به‌‌‌واسطه اقدامات بریتانیا به یک کشور واحد به نام «امارات متحده عربی» تبدیل‌‌‌شده بود. در دوره شیخ خلیفه «صندوق سرمایه ملی» امارات ۷۰۰میلیارد دلار ذخیره داشت. او امارات را از کشوری بیابانی و فقیر به قطب تجارت و ثروت در منطقه و جهان تبدیل کرد. چنین بود که نام بزرگ‌ترین برج دُبی به نام او «برج خلیفه» لقب گرفت. او به جایگاه امارات در جهان می‌‌‌اندیشید. شیخ خلیفه در بریتانیا درس خواند. او با مردمانش به یک «معاوضه نانوشته» روی آورد: اقتصاد می‌‌‌دهیم و سیاست را می‌‌‌گیریم. گویی مردم هم با این بده بستان نانوشته مشکلی نداشتند. «بنیاد هریتیج» در شاخص اقتصادی ۲۰۲۲، امارات را در زمره سی و سومین اقتصاد آزاد جهان قرار داده و در میان ۱۴ کشور خاورمیانه و شمال آفریقا هم رتبه اول را به این کشور اختصاص داده است. نیویورک‌‌‌تایمز می‌‌‌نویسد، شیخ‌خلیفه به ندرت در میان مردم و رسانه‌‌‌ها ظاهر می‌‌‌شد. او عملگرا بود و از ظواهر و خودنمایی پرهیز داشت. او بر این بود تا برنامه‌‌‌هایش برای رفاه مردمان کشورش در عمل نمود یابد. حضور در دل مردم به اختیار و به عمل است نه به‌‌‌اجبار. نمودهای حکمرانی شایسته باید در رفتار و در عمل بروز یابد تا مردم طعم آن را بچشند. حکمرانی شایسته با شعار به دست نمی‌‌‌آید بلکه با نخبگانی به دست می‌‌‌آید که درک درستی از وضعیت و جایگاه کشور خود و تعاملات جهانی داشته باشند. شیخ خلیفه با ثروتی ۱۵میلیارد دلاری اگرچه در سال ۲۰۱۸ در رتبه چهل و سومین مرد قدرتمند و ثروتمند جهان قرار گرفت اما این ثروت به‌‌‌تنهایی به دست نیامد. مردمانش نیز از آن بهره‌‌‌مند گشتند؛ به‌‌‌گونه‌‌‌ای که فقر مطلق در امارات ریشه‌‌‌کن شده است.
