هادی حق‌شناس، کارشناس مسائل اقتصادی و نماینده سابق مجلس درباره مزیت نزدیک شدن نرخ تسعیر ارز به ارز نیمایی در گفت‌وگو با «ایبِنا» گفت: پاسخ دادن به سوال فوق نیاز دارد تا در ابتدا این نکته مورد توجه قرار گیرد که بیش از هر چیز لازم است تا نرخ ارز به صورت واقعی عرضه شود؛ زیرا هر اندازه که به این مساله نزدیک شویم، سود آن شامل حال تمام افراد کشور خواهد شد.

او در ادامه اضافه کرد: نرخ واقعی ارز به بازار تولید و مصرف‌کننده، واردکننده و صادرکننده علامت درست می‌دهد؛ زیرا در چنین حالتی طبیعتا حقوق گمرکی بر مبنای آن تعیین می‎شود. از سوی دیگر، یکی از دلایلی که حجم قاچاق کالا در اقتصاد کشور بالا است، به‌دلیل همین غیرواقعی بودن قیمت دلار است که قاعدتا به دنبال آن تعرفه‌ها هم متناسب تعیین نمی‌شود.

این کارشناس مسائل اقتصادی در این رابطه یادآور شد: بارها این سوال مطرح شده است که به کدام دلیل بنزین در ایران به برخی از کشورهای منطقه قاچاق می‌شود؟ دلیل آن مساله‌ای جز ارزان بودن قیمت بنزین در داخل و گران بودن آن در خارج از کشور نیست و حتی زمانی که کالایی در خارج ارزان باشد و در داخل گران، به داخل قاچاق می‌شود.

حق‌شناس در این خصوص ابراز کرد: مطالب بالا برای رسیدن به این نتیجه مطرح شد که یکی از دلایل مهم پدیده اصلی قاچاق واقعی نبودن قیمت‌ها است که منشأ آن چیزی جز غیر واقعی بودن قیمت دلار نیست. به عبارتی دیگر واقعی شدن قیمت دلار زمینه سوءاستفاده‌ها یا رانت‌ها را برخواهد چید.

او در این خصوص افزود: موضوع مهم دیگر این است که نرخ ارز به بنگاه‌های اقتصادی برای نوع کالاهایی که باید به تولید درآید یا نباید تولید شود، علامت می‌دهد. در اقتصاد ایران دارای نرخ ارز آزاد، نیمایی، ۴۲۰۰تومانی و تسعیر هستیم و شاید یکی دو رقم دیگر هم وجود داشته باشد؛ درحالی‌که کمترین کشوری با این حجم از نرخ ارز روبه‌رو است و همین موارد بستر ایجاد رانت را فراهم می‌آورد.

این کارشناس اقتصادی در ادامه اظهار کرد: هفته گذشته یک نفر را به این دلیل که حدود ۲۰۰ میلیون دلار پول گرفته بود از روسیه به ایران منتقل کردند؛ زیرا کالایی را که بنا بود به کشور آورد، وارد نکرده بود. البته باید به این نکته هم اشاره داشت که بخشی از این اتفاقات رسانه‌ای می‌شود و بخش دیگر آن رسانه‌ای نمی‌شود که نشان می‌دهد هرجایی که قیمت واقعی نبود یا چندنرخی حاکم بود به یک سیستم عریض و طویل برای نظارت نیاز است.

حق‌شناس دراین رابطه بیان کرد: برای روشن شدن موضوع مورد اشاره می‌توان به قیمت این روزهای مرغ اشاره کرد. دلیل تنوع و نوسان قیمت مرغ در دو سال گذشته این است که در ظاهر دان مرغ با ارز ۴۲۰۰تومان وارد می‌شود؛ اما در کنار آن به قیمت‌های دیگر هم این کار انجام می‎شود که همین مساله منجر به شکل نگرفتن قیمت‌ها به شکل واقعی خواهد شد.

وی درباره مزیت نزدیک بودن نرخ تسعیر ارز به ارز نیمایی چنین توضیح داد: نزدیک بودن نرخ تسعیر ارز به ارز نیمایی حداقل نزدیک بودن به نرخ واقعی را نشان می‌دهد و این یک گام به جلو است؛ زیرا یک نرخ از چندنرخی بودن ارز در بازار کاسته می‌شود.