واکنش رسانه‌های عربی به کشته شدن ابوبکر بغدادی

ابوبکر البغدادی پس از اشغال نظامی عراق از سوی آمریکا در سال ۲۰۰۳ میلادی به عنوان یک عنصر افراطی به شهرتی جهانی رسید و توانست با سازمان‌دهی یک گروه شبه‌نظامی منسجم، نزدیک به یک دهه به کابوس امنیتی خاورمیانه و جهان تبدیل شود. او خود را خلیفه مسلمین نامید و مدعی رهبری همه مسلمانان جهان شد.

گروه داعش به رهبری البغدادی در روزهای اوج قدرتش در سال ۲۰۱۴ بیش از ۱۰۰ هزار کیلومتر مربع از خاک عراق و سوریه را کنترل می‌کرد و حدود ۱۲ میلیون تن زیر سلطه‌اش زندگی می‌کردند. با این حال اکنون در شرایطی خبر مرگ البغدادی اعلام می شود که تهدید داعش به پایین‌ترین سطح خود در سال‌های اخیر رسیده بود و هزاران تن از اعضای این گروه در اردوگاه‌های عراق و سوریه اسیر و گرفتارند.

اهداف ترامپ از اعلام خبر مرگ البغدادی

روزنامه «البناء» لبنان در گزارشی به قلم «حسن حردان» آورده است: واشنگتن اعلام کرده است که طی یک عملیات نظامی در منطقه ادلب سوریه، البغدادی فرمانده گروه داعش به قتل رسیده است. آشکار است که آمریکا با اعلام اجرای عملیات و تاکید بر روی مرگ البغدادی در شرایطی کنونی به دنبال رسیدن به اهدافی است. آشکار است که البغدادی و گروه داعش در دامن دستگاه اطلاعاتی آمریکا پرورش یافته اند. دستگاه اطلاعاتی آمریکا از آنها برای حمله تروریستی علیه عراق و سوریه استفاده کرده است تا طرح آمریکا را در سوریه پیش برد.

این کشور از موضوع مبارزه با تروریسم به عنوان بهانه‌ای برای حضور نیروهای خود در عراق استفاده کرد تا با جلوگیری از قدرت یابی ایران، منابع نفتی کشورهای منطقه را در اختیار داشته باشد. همچنین هدف از این اقدام پایان دادن به تلاش‌های روسیه و چین برای برپایی نظام چندقطبی بود.

«هیلاری کلینتون» وزیر امور خارجه اسبق آمریکا در کتاب خود با عنوان «گزینه‌های سخت» به نقش آمریکا در تاسیس داعش در عراق و سوریه با هدف تجزیه منطقه خاورمیانه اعتراف کرده است. همچنین ترامپ هنگام تبلیغات انتخاباتی خود «باراک اوباما» را به تاسیس داعش متهم کرده است. اما اکنون که طرح آمریکا و داعش در سوریه و عراق شکست خورده است و گروه های تروریستی به پایان عمر خود رسیده اند ترامپ تلاش می کند با اعلام خبر مرگ البغدادی اینگونه وانمود کند که در پایان دادن به حضور داعش و رهبر آن نقش داشته است تا از این موضوع استفاده کند.

او می‌خواهد اینگونه وانمود کند که عقب نشینی نیروهای آمریکا از سوریه پس از انجام ماموریت نابودی داعش و رهبر آن صورت می گیرد. او با این اقدام می‌خواهد روی شکست‌های آمریکا در جنگ تروریستی علیه سوریه سرپوش نهد. همچنین او با این اقدام می‌خواهد افکار عمومی آمریکا را درباره واقعیت نقش آمریکا در حمایت از تروریسم در عراق گمراه سازد تا بتواند از داعش حمایت کند و توجیهی برای حضور نیروهای آمریکا در عراق داشته باشد.

ترامپ همچنین می‌کوشد با موج سواری روی اعتراض‌های مردم عراق علیه سیاست های اقتصادی و اجتماعی دولت برای سقوط دولت عراق به ریاست «عادل عبدالمهدی» برنامه ریزی کند. زیرا دولت عراق در برابر دیکته‌های آمریکا تسلیم نشده‌است و از نیروهای الحشد الشعبی که در شکست  داعش و طرح های آمریکایی- اسرائیل نقش داشته اند، حمایت کرده است. همچنین ترامپ با این اقدام خواسته است برای تقویت جایگاه خود در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا استفاده کند. 

مرگ البغدادی و تاثیر آن بر آینده داعش

روزنامه «الشرق الاوسط» عربستان در گزارشی با عنوان «خلیفه توهم ها به قتل رسید» به قلم «مشاری الذایدی» با طرح این سوال که آیا کشته شدن خلیفه داعش به منزله پایان عمر داعش است نوشت: نیازی به گفتن نیست، کشته شدن یک فرد به معنی از بین رفتن اندیشه و فکر داعش نیست.

روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» در گزارشی به قلم «عبدالباری عطوان» نوشت: کشته شدن البغدادی تاثیر بسیاری روی گروه تروریستی داعش نخواهد داشت. او فرمانده ای نبود که امور سازمان خود را مدیریت کند. او تنها چهره ای رمزآلود و نمادین بود. بغدادی البته در شرایطی که داعش در اوج قدرت بود چنین وضعیتی را داشت و  پس از سقوط شهر رقّه پایتختش در سوریه و موصل پایتخت این گروه در عراق و فرار عناصر داعش و زندانی شدن دیگر عناصر آن وضعیت ناگوارتری یافت.

به نوشته روزنامه رای الیوم، داعش با مرگ البغدادی به پایان خط نخواهد رسید. با توجه به اینکه فروپاشی گروه تروریستی القاعده سبب رشد گروه‌های خشونت طلب و خونریز مانند داعش و جبهه النصره شد، اکنون نیز دور از ذهن نیست که طی ماه‌ها و سال‌های آینده این موضوع تکرار شود.

روزنامه «عکاظ» عربستان هم در گزارشی به قلم «خالد السلیمان» آورد: عملیات قتل البغدادی یاد آور قتل «اسامه بن لادن» فرمانده گروه تروریستی القاعده در پاکستان است. در هر دو حادثه فرماندهان گروه‌های تروریستی رهایی نیافتند، اما تروریسم هنوز هم زنده است و دلایل رشد آن به طور ریشه‌ای درمان نشده است. تروریسم تنها در محیط مناسبی رشد می‌کند و برای از بین بردن این محیط مناسب، غربی‌ها باید با انتقاد از خود، بیشترین مسوولیت رشد گروه‌های تروریستی و کمک به ادامه حیات آن را بپذیرند.

در گزارش روزنامه «الشرق» قطر می خوانیم: همانطوری که اوباما در یک نمایش هالیوودی نیاز به مرگ بن لادن رهبر القاعده داشت، اکنون نیز ترامپ نیاز به مرگ البغدادی پیش از انتخابات آمریکا دارد. همانطوری که اوباما از بحرانی که اقتصاد آمریکا را هدف قرار داده بود رنج می برد و نیاز به مرگ بن لادن داشت ترامپ نیز اکنون نیاز به مرگ البغدادی داشت. وی به دلیل فشار دمکرات ها و طرح آنها برای عزل وی به دنبال مکالمه تلفنی اش با رئیس جمهوری اوکراین رنج می برد. او با این اقدام خواسته است از آن به عنوان برگ برنده ای در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا استفاده کند.

به نوشته شبکه خبری «الجزیره»، «حسن ابوهنیه» پژوهشگر در حوزه گروه‌های تکفیری می گوید: گروه داعش با وجود شکست در عراق و سوریه و مرگ البغدادی هنوز هم از قدرت درونی برخوردار است. این گروه در تحکیم ساختار سازمانی خود قدرت بالایی دارد.

به نوشته تارنمای شبکه «الحره» آمریکا، «هشام الهاشمی» کارشناس مسائل گروه های تندرو معتقد است که مرگ البغدادی به معنی پایان عمر داعش نیست. عناصر باقی مانده این گروه برای تشکیل دولت خود خوانده جدیدی تلاش خواهند کرد. در مرحله کنونی داعش به سوی سکوت و آرامش پیش می‌رود و شاید شکاف ها و اختلاف ها میان عناصر این داعش تا زمان توافق بر روی رهبر جدید ادامه داشته باشد.

 به نوشته شبکه الحره، «محمد حسن» پژوهشگر مربوط به سیاست های امنیت ملی مصر هم معتقد است که داعش هنوز هم حضور دارد و باید جنگ علیه آن ادامه داشته باشد. احتمال این وجود دارد میان برخی از عناصر داعش اختلافاتی رخ دهد و ساختار داعش پس از البغدادی تغییراتی را شاهد باشد.

روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن هم در بخشی از گزارش خود آورد: مرگ البغدادی به معنی فروپاشی و نابودی کامل تروریسم نیست. در واقع مبارزه با تروریسم تنها نیاز به شکار سرکردگان آن ندارد بلکه باید منابع تغذیه و تقویت تروریسم را در جهان خشکاند. طبیعتا یکی از برجسته ترین دلایل رشد تروریسم و خشونت در منطقه نبود دموکراسی و آزادی و گسترش نظام های سرکوب‌گری است که هر روز علیه مردم خود جنایاتی را مرتکب می‌شوند. مبارزه با تروریسم نیاز به پایان دادن نظام‌های سرکوب‌گر و مفسدی دارد که دست به انواع خشونت علیه مردم خود می‌زنند و آنان را از مشارکت در امور سیاسی محروم می‌سازند. این نظام‌ها در کنار چپاول ثروت‌های کشور و مردم خود از حمایت‌های آمریکا هم برخوردار هستند.