نفیسه قانیان- استاندار اصفهان می گوید: اگر به فعالیت های پژوهشی میدان داده شود، بسیاری از بحران های استان حل خواهد شد. او معتقد است: پژوهش ها باید مسأله محور باشند تا بتوانند گره ای از گره های استان را حل کنند. رسول زرگرپور در چهار سال اخیر هر سال شخصاً در افتتاحیه نمایشگاه پژوهش حضور یافته است که این امر در بیرونی ترین لایه، نشان دهنده اهمیتی است که بالاترین مقام اجرایی استان برای موضوع پژوهش قائل است.

او در مراسم افتتاحیه نمایشگاه امسال اعلام کرد: "یک درصد از بودجه و درآمد سازمان های دولتی باید به پژوهش اختصاص یابد اما بنده با بررسی یکی از سازمان های مطرح و مهم اصفهان متوجه شدم فقط ۳۲ میلیون تومان برای پژوهش هزینه شده که بسیار اندک است. می گویند از هر ۳ هزار پایان نامه تنها یک پایان نامه اجرایی می شود و بقیه خاک می خورد. در صورتی که با اجرایی شدن پایان نامه ها می توان مسایل مهم استان و کشور را حل کرد. این به دلیل غیرکاربردی بودن پژوهش ها و مسأله محور نبودن آن ها است". بسیاری معتقدند نگاه غیر مسأله محور، اصلی ترین چالش پژوهش در کشور است؛ پژوهشی که می تواند به کمک بحران ترافیک، آلودگی هوا، مشکلات صنعت، محیط زیست، اقتصاد و حتی مسایل ریز و روزمره زندگی افراد آمده و فضا را برای انسان آسان تر و دنیا را جای بهتری برای زندگی کند. استاندار اصفهان می گوید: " بودجه پژوهش استان در سال جاری ۹۸۰ میلیون تومان بوده است که این بودجه در سال ۹۶ تا ۵ برابر افزایش خواهد یافت". اما در برابر، این نگرانی وجود دارد که همزمان با افزایش بودجه می توان به کاربردی تر شدن پژوهش ها امیدوار بود و آیا این افزایش بودجه تنها اضافه شدن بار مسوولیت برای پژوهشگرانی نیست که انگشت اتهام غیرکاربردی بودن پژوهش ها به سمت آنان نشانه رفته است؟

به نظر می رسد مهم ترین نکته در چالش پژوهش های کشور، غیر اصیل بودن آن هاست؛ پژوهش ها در سال های گذشته، اصالت خود را از دست داده اند. بخش مهمی از پژوهش ها به محتواسازی های غیرمیدانی و پشت میزی تبدیل شده است؛ صفحه هایی که با اطلاعات بیرون گود نشسته ها پر شده و از نعمت پژوهشگرانی که با مورد پژوهشی خود، دست و پنجه نرم کرده، آن را به چالش کشیده و در نهایت عصاره چندین ماه و گاه چندین سال را به مخاطب عرضه کنند، بی بهره است. پژوهش های امروز بیشتر چای کیسه ای های دم دستی، سرسری و فوری برای رفع تکلیف اند! همین است که پژوهش ها در نهایت غیرکابردی تلقی می شوند چراکه از یک نگاه دور از ماجرا نشأت گرفته، از بطن و متن مسایل دور است و برای رفع تکلیف های شغلی و یا دانشگاهی تهیه می شود. در حالی که کشورهای توسعه یافته با ورود با استعدادترین دانشجویان و دانش آموختگان خود در زمینه پژوهش سعی می کنند کیفیت خروجی های دانشگاه ها را در سطوح عالی نگه دارند، در ایران، این نگاه برعکس است.

پژوهش، گاه جبران عقب ماندگی دانشجو برای پوشش خلأهای تحصیلی اوست. این نگاه بدون شک از پایه های تحصیلی ما در آموزش و پرورش سرچشمه می گیرد و این همان هویت و اصالت از دست رفته پژوهش هاست. تحقیق و پژوهش برای دانش آموزان نسل ما به معنای رونویسی از تکه های کتاب و مجله و برای نسل امروز، به معنای کپی کردن های پی در پی از صفحات سایت هایی است که گاه بدون مطالعه دقیق و درست، اجزای یک کار تحقیقاتی را تشکیل می دهند. مثال معروف مراحل چهارگانه تحقیق در ایران، مصداق عینی و ملموس این قضیه است؛ فشردن کلید کنترل کیبرد به علاوه کلید حرف های آ، سی، وی و پی! استاندار اصفهان می گوید: "زمانی در ملاقات با یکی از مهمانان خارجی از آمار و ارقام استان سخن گفتیم و زمانی که به وجود ۳۳۰ هزار دانشجو در استان اصفهان اشاره کردیم، طرف خارجی گفت فکر می‌کنم مترجم اشتباه کرده و این عدد ۳۳ هزار دانشجو است؛ وقتی که متوجه شد ترجمه اشتباه نبوده و این آمار، صحیح است تعجب کرد". او تأکید می کند که اصفهان به عنوان دومین استان دانشگاهی کشور به پژوهش های کاربردی نیاز دارد.

اما اولین دستاورد آموزش تغییر و ارتقا است؛ وقتی ابعاد این ارتقا و تغییر برای استان اصفهان، اندک و ناچیز اما آمار آن مانند آنچه استاندار به آن اشاره می کند، بزرگ و گزاف است و این استان در بسیاری از زمینه ها نسبت به دوره های گذشته خود، پسرفت هم داشته است، یعنی آموزش ها چندان اثربخش نبوده و نتیجه لازم را به همراه نداشته است. وقتی پایه آموزش لنگ می زند، نمی توان انتظار معجزه های پژوهشی داشت؛ زیرا آموزش، هسته و پژوهش، میوه است. حضور رفع تکلیفی در نمایشگاه پژوهش نیز دردی را دوا نمی کند. البته استانداری اصفهان در سال های گذشته، درایت و تدبیر بیشتری در خصوص نمایشگاه پژوهش به خرج داده و این اتفاق را از حالت یک نمایشگاه مناسبتی و دولتی بیرون آورده است. حرکت هایی مانند ایجاد دالان های گفت و گو و برنامه های ویژه تجاری سازی ایده، اهمیت به بخش اختراعات، برگزاری جشنواره منطقه ای کوهرنگ که فرصت ویژه‌ای برای مخترعان چهار استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری، قم و مرکزی فراهم کرد تا اختراعات خود را در معرض داوری بنیاد ملی نخبگان قرار دهند و برگزاری کارگاه های آموزشی مانند روند ثبت اختراعات در خارج از کشور، سمینار مالکیت فکری امور قراردادها و یا سمینار فرآیند تبدیل یک ایده به یک محصول، نشانه های خوبی برای نمایشگاهی امیدوار کننده است.

اما همچنان بیرون از فضای این نمایشگاه، بها ندادن به پژوهشگران و خروجی کار آنان، تقدم مهارت و تجربه بر دانش و فناوری، زینتی بودن مبحث آموزش در مدیریت بهینه منابع انسانی، مشکلات سیستم آموزشی کشور و مسایلی مانند آن، گاه حتی پژوهش های اصیل و کاربردی را نیز به سرنوشت کتابخانه ای بودن دچار می کند. شکی نیست که مدیران استان باید راه ها و فرآیندهای لازم برای ورود پژوهش و نتایج آن را به سازمان و مجموعه های خود باز کنند تا عقب ماندگی های استان در زمینه اعمال و اجرای نتایج پژوهش ها و همچنین حوزه اقتصاد آموزش جبران شود. چرا که در هزاره سوم بسیاری از کشورها به دنبال ایجاد یک رقابت جهانی در خصوص دانش و فناوری هستند و برای توسعه و پیشرفت هیچ راهی به جز انجام پژوهش های کاربردی و مسیریاب وجود ندارد.