شماره روزنامه ۵۹۸۶
|

اقتصاد

اقتصاد

  • تفسیرهایی درباره نفرین منابع در ایران

    دنیای اقتصاد-کیوان حسین‏‌وند: اساسا فراوانی منابع طبیعی، محرکی برای رشد اقتصادی به شمار می‏رود. در عین حال، تجربه بسیاری از ملت‌ها درباره منابع طبیعی، به طرز شگفت‌انگیزی دلسردکننده بوده است. این تجربه منفی، برخی از صاحب‌نظران را به این نتیجه رسانده است که در بلندمدت، وجود منابع طبیعی می‌تواند واقعا به مانعی برای رشد اقتصادی بدل شود و به عبارتی یک نفرین منابع (Resource Curse) وجود داشته باشد. حال سوال قابل توجه آن است که منشأ این شکل از نفرین منابع که موجب کاهش رشد می‌شود، از کجا می‌تواند باشد. در این مقاله سه مجرا شامل…
  • اقتصاد برنامه‌ای و بی‌ثباتی بازار‌های مالی

    وحید دالوند/ کارشناس بانکی
    یکی از متلاطم‌ترین و بی‌ثبات‌ترین بازار‌ها که نقش مستقیم بر معیشت جامعه و نوسان قیمت‌ها داشته است، بازار ارز کشور است که از دهه۹۰ خورشیدی تبدیل به یکی از پرتلاطم‌ترین و متغیر‌ترین بازارها در صنعت مالی کشور شده است. بازار ارزی کشور و مساله مهم نرخ‌گذاری ارز، سال‌های طولانی است که به شکل تصمیم‌گیری متمرکز و از بالا به پایین صورت می‌پذیرد. این نوع سیاستگذاری دستوری و نحوه تصمیم‌گیری، پیامد‌ها و نتایج متغیر و عجیبی در سطح جامعه داشته است. این تصمیمات به غیر از تمام مسائل و مشکلاتی که کشور با آن…
  • بلعیدن جهان به سبک چینی

    دنیای اقتصاد-محمدحسین باقی: چین در روابط خارجی خود هیچ محدودیتی قائل نیست. آنها با برداشتن عینک هنجاری از پتانسیل تمام کشورها برای توسعه استفاده می‌کنند: از اسرائیل گرفته تا کشورهای منطقه آسیای مرکزی و قفقاز؛ از اروپا و آمریکا تا قلب آفریقا. چینی‌ها نه‌تنها در منابع و زیرساخت‌های استراتژیک کشورهای ثروتمند که در زیرساخت‌های استراتژیک کشورهای فقیر یا درحال‌توسعه هم سرمایه‌گذاری می‌کنند. چینی‌ها با افزایش قدرت اقتصادی خود نه‌تنها اشتهای زیادی دارند تا قواعد غربی شکل‌گرفته و موجود در جهان را تغییر دهند، بلکه به دنبال دسترسی…
  • دردسرهای اخذ پروانه کسب الکترونیک

    لیلی زواره‌ای- در بخش دوم شعار امسال که معنای مردمی‌سازی اقتصاد را در خود جای‌داده است، نشان می‌دهد که نقش مردم و نهادهای مردمی در این سال‌ها در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور کمرنگ بوده است. اصناف ایران به‌عنوان مردمی‌ترین نهاد اقتصادی کشور بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار واحد صنفی هستند که به‌صورت مویرگی در سراسر کشور فعالیت می‌کنند که با احتساب میزان اشتغال‌زایی، بیش از ۹ میلیون نفر به‌صورت مستقیم از طریق فعالیت در اصناف مختلف ارتزاق می‌کنند. خانواده اصناف با ضریب خانوار ۳.۲ نفر، نزدیک به ۳۰ میلیون…
  • مجوز صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر فولادمبارکه با سرمایه ۱۰ هزار میلیارد ریال صادر شد

    به گزارش دنیای اقتصاد و به نقل از روابط عمومی صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر فولاد مبارکه mstid) (fund، در جلسه پانزدهم کارگروه دائمی شورای راهبردی فناوری‌ها و تولیدات دانش‌بنیان، مجوز فعالیت صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی سرمایه‌گذاری خطرپذیر فولاد مبارکه صادر شد.
  • بازی دوسر باخت تصمیم‌ساز در زمین دستمزد

    نسیم زمانی :باوجود تورم بالای ۴۵ درصد و شرایط دشوار اقتصادی اما دولت با افزایش بیش از۳۵ حداقل درصدی دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۳ موافقت نکرد. حال‌آنکه رقم این دستمزد برای کارگران به‌ویژه ساکنان کلان‌شهرهای پرخرجی مانند اصفهان، ناهمخوان با تورم موجود است. تصمیمی که موجب شدت تنگناهای معیشتی برای این قشر و درنهایت ،حاصلش ریزش بیشتر نیروی انسانی و جدال بنگاه‌های اقتصادی با کمبود نیروی کار خواهد بود.
  • ترمیم دستمزدها می‌تواند از مهاجرت نیروی متخصص جلوگیری کند

    امیرحسین جعفری- نظام صنفی رایانه‌ای کشور در سال‌های اخیر دچار چالش‌های جدی شده است. مهاجرت نیروی کار، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم باعث بروز مسائل جدی برای این صنف شده است و حالا با تحولات درونی در سال اخیر، باید منتظر تغییرات جدی‌تر بود. به جهت بررسی موضوع فوق با علی حکیم جوادی، رئیس شورای مرکزی نظام صنفی رایانه‌ای کشور گفت‌وگو کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:
  • اصفهان می‌تواند ‌قطب ماشین های کلاسیک شود

    امیرحسین جعفری- نمایشگاه خودرو‌های کلاسیک پس از چند سال از فردا در اصفهان کار خود را آغاز می‌کند. این نمایشگاه می‌تواند جایگاه اصفهان در حوزه ماشین‌های کلاسیک را نشان داده و فرصت‌ها و چالش‌های این حوزه را به نمایش بگذارد. اصفهان کماکان تعداد قابل‌توجهی خودرو کلاسیک در خود جای‌داده و بنز‌ها و شورلت‌های قدیمی هنوز در سطح شهر دیده می‌شوند. نمایشگاه دست جمعی این خودرو‌ها در نمایشگاه، فرصت تفریحی قابل‌توجهی نیز برای شهروندان ایجاد می‌کند. به جهت بررسی موضوع فوق گفتگو کردیم با مهندس محمد عشقی نژاد،…
  • چهارمین نمایشگاه «خودروها و موتورسیکلت‌های کلاسیک، آفرود و مسابقه‌ای»

    دنیای اقتصاد، اصفهان- نمایشگاه «خودروها و موتورسیکلت‌های کلاسیک، آفرود و مسابقه‌ای» از ۲۹ فروردین لغایت ۲ اردیبهشت‌ماه در نمایشگاه بین‌المللی استان اصفهان برگزار می‌شود.
  • عملکرد یکساله اداره کل نظارت بر ضوابط شهرسازی

    محمد جواد نیکبخت مدیرکل اداره نظارت بر ضوابط شهرسازی با بیان اقدامات انجام شده این اداره کل نظارت و بازرسی بر عملکرد کارکنان را لازمه ارائه خدمت مطلوب به مردم دانست
  • در باب اقتصاد مردم سالار

    داریوش مجد: همان‌طور که پیانو خریدن شما را پیانیست نمی‌کند؛ همان‌طور که خریدن راکت تنیس شما را تنیسور نمی‌کند؛ جاده و فرودگاه و کارخانه ساختن، دست هر نفر یک خودرو، یک لپتاپ و یک تلفن هوشمند دادن هم کشور را توسعه یافته نمی‌کند. قسمت سخت‌افزاری توسعه را که کارخانه است و فرودگاه و ابزارها و تجهیزات می‌توان با پول وارد کرد ولی قسمت نرم‌افزاری و مغزافزاری توسعه به این راحتی‌ها و سادگی‌ها وارد ذهن و رفتار نمی‌شود. جهش تولید و مردم سالاری اقتصادی هم قواعدی دارد که تا اجرا نشود، هیچ شعاری به عمل…
  • اهمیت نوآوری فناوری در سازمان‌ها

    یوسف یوسفی / مدیر پردیس فناوری صنایع معدنی فولاد سنگان
    نوآوری برای سازمان‌های صنعتی که موتور اصلی اقتصاد جهان هستند، فرصت‌‌‌هایی استثنایی و چالش‌‌‌هایی ژرف به همراه دارد. نوآوری ضمن اینکه ابزار قدرتمندی در ایجاد تمایز رقابتی به شمار می‌رود و به شرکت‌ها نیرو می‌دهد که به بازارهای تخصصی تازه رخنه کنند و به حاشیه سود بالاتری برسند، نوعی مسابقه رقابتی نیز هست که باید با شتاب و مهارت و دقت در آن پیش تاخت.
  • محصولات دارای استاندارد اجباری سالانه چهار مرتبه نمونه‌ برداری می شوند

    مدیرکل استاندارد آذربایجان شرقی با اعلام اینکه سال گذشته ۹ هزار و ۹۳۵ فقره نمونه‌برداری از مراکز تولید استان انجام شد، گفت: برای اطمینان از کیفیت محصولات دارای استاندارد اجباری باید در طول هر سال، چهار بار نمونه برداری انجام شود.
  • اقتصاد در دوراهی

    دنیای اقتصاد: ظهور نوساناتی در اقتصاد، یکی از نتایج طبیعی بروز ریسک‌های سیاسی است و این موضوع در همه اقتصادها صادق است. اقتصاد ایران نیز پس از اقدام تنبیهی ایران علیه اسرائیل از این موضوع مستثنی نبوده است. در چنین شرایطی دو سناریو پیش روی اقتصاد است؛ یکی انتظار برای تحولات آتی منطقه و دیگری، تخلیه ریسک‌هایی که به‌وجود‌ آمده است. با این حال، رصد تحولات روز گذشته، حاکی از آمادگی بازارها برای بازگشت بر مدار ثبات و آغاز حاکم شدن آرامش بر فضای اقتصاد است.
  • ردپای عوامل سیاسی در توسعه

    نوشته: سویاش رای / ترجمه و تنظیم: جعفر خیرخواهان
    بسیاری از کسانی که در زمینه توسعه اقتصادی پژوهش می‌کنند، عمدتا بر سیاست‌هایی که دولت‌ها اتخاذ می‌کنند یا باید اتخاذ کنند، تمرکز می‌کنند. تعداد کمتری از پژوهشگران تمرکز خود را روی عوامل سیاسی و عرصه سیاست که این سیاست‌ها را شکل می‌دهد تمرکز می‌کنند، بنابراین ادبیات گسترده‌ای در مورد اقتصاد توسعه وجود دارد، اما ادبیات بسیار کمتری در مورد عوامل سیاسی توسعه وجود دارد. علاوه‌بر این، بسیاری از پژوهش‌های منتشره در مجلات علمی که ادعاهای علمی در مورد توسعه را مطرح می‌کنند، از تجزیه و تحلیل کمی استفاده…
  • رابرت بیتس و کار میدانی

    رابرت بیتس، دانشمند علوم سیاسی، در هنگامه آشفتگی اوضاع در اوگاندا پس از سقوط رهبر سرکوبگر عیدی امین دادا، در میدان حضور داشت. در آن زمان، او به دلیل تحلیل سیاستگذاری عمومی هوشمندانه‌‌‌‌اش از افول کشاورزی در آفریقا در سطحی گسترده شناخته‌شده بود، اما تجربه‌دست اول او در منطقه جنگی منجر به دغدغه بزرگ بخش آخر زندگی حرفه‌‌‌‌ای او یعنی پژوهش درباره خشونت سیاسی شد.
  • زنبورداران آذربایجان شرقی کندوها را به مناطق امن منتقل کنند

    مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی با هشدار به زنبورداران، از آنان خواست با توجه به آغاز سمپاشی مزارع گندم و جو علیه آفت سن گندم، کندوها را به مناطق امن منتقل کنند.
  • مهار نفوذ چین؛ درس‌های ایتالیا

    نیکلا کاسارینی/مجله دیپلمات
    در سال‌های اخیر سیاستگذاران ایتالیایی همراه و همگام با همتایان غربی خود، خواهان «ریسک‌زدایی» به‌ویژه اجتناب از اتکای بیش از حد اقتصادی به چین شده‌اند. دولت ایتالیا هم مانند دیگر دولت‌های اروپایی اصرار دارد فرآیند «ریسک‌زدایی» از «جدایی» متمایز است. در واقع، «ریسک‌زدایی» تا حد زیادی برای جلوگیری از وقوع «جداسازی» طرح شده است. بحث درباره این موضوعات به دنبال تصمیم کابینه «جوزپه کونته» (۲۰۲۱-۲۰۱۸) برای امضای یادداشت تفاهم درباره طرح موسوم به کمربند و جاده (BRI) در جریان سفر رئیس‌جمهور چین شی…
  • اقتصاد در باتلاق سیاست

    دنیای اقتصاد: افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیک در منطقه باعث شد که حرکت سرمایه به سمت دارایی امن تشدید شود. روز گذشته طلای جهانی از مرز ۲۴۰۰دلار گذر کرد که نشان می‌دهد بازارها چشم‌انداز مه‌آلودی از آینده کوتاه‌مدت اقتصاد دارند. اقتصاددانان تاکید می‌کنند که تنظیم «روابط سیاسی» باید در خدمت بهبود «اقتصاد» باشد؛ به این معنا که روابط سیاسی در جهت بهبود روابط تجاری میان کشورها، مشارکت در زنجیره تامین تولید و انتقال تکنولوژی تنظیم شود. در سوی مقابل، تنش‌ها، تحریم‌ها و ریسک‌های جنگ می‌تواند اقتصاد را در باتلاق فرو ببرد.…
  • تشکیل کنسرسیوم صادراتی، راهکاری برای افزایش توان رقابتی در بازارهای جهانی

    رئیس کمیسیون صادرات و مدیریت واردات اتاق تبریز با تأکید بر اهمیت تشکیل کنسرسیوم صادراتی گفت: فعالیت در قالب کنسرسیوم، بهترین راه برای افرایش توان رقابتی شرکت‌های کوچک و متوسط در بازارهای جهانی است.
  • هنر اعتراف کشیدن از داده‌ها

    دنیای اقتصاد-البرز نظامی: فهم درست روابط علت و معلولی اصلی‌ترین مساله علم است. به بیان دیگر، کشف علیت اگر تنها مساله علم نباشد، دست‌کم زیربنای علم است؛ زیرا ما تا زمانی که نتوانیم به فهم درستی از روابط علت و معلولی برسیم، هرگز نخواهیم‌ توانست که تفسیر درستی از جهان پیرامون خود داشته باشیم. در نتیجه این فقدان بدیهی است که ما از اعمال تغییرات مدنظر خود در جهان پیرامون خود نیز عاجز خواهیم ماند. حال باید بیان داشت که علم اقتصاد نیز از این دایره خارج نیست. لکن، دستیابی به این هدف به هیچ وجه ساده نیست.
  • نوآوری اجتماعی در خدمت توسعه اقتصادی

    مایکل کرمر/ مدیر آزمایشگاه نوآوری توسعه و استاد اقتصاددانشگاه شیکاگو و یکی از سه برنده جایزه نوبل اقتصاد سال‌2019
    اقتصاد می‌تواند نقش حیاتی در توسعه نوآوری‌‌‌‌‌‌‌‌ها برای خدمت به نیازهای اجتماعی، محیط‌زیستی و سایر نیازهای انسانی ایفا کند و ما اقتصاددانان می‌توانیم به طراحی نهادهایی کمک کنیم تا انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌های خصوصی در جهت نوآوری با نیازهای انسانی و محیط‌زیستی همسو شوند. ما می‌دانیم نوآوری محرک اصلی رشد اقتصادی است اما نوآوری فنی و اجتماعی همچنین باعث بهبود سلامت و روابط اجتماعی و کاهش نابرابری می‌شود. نوآوری‌‌‌‌‌‌‌‌های معاصر در زیست‌‌‌‌‌‌‌‌شناسی و هوش‌مصنوعی توان عظیمی برای کمک به رونق اقتصادی، بهبود…
  • رشد ۱۶ برابری سطح کشت قراردادی آذربایجان شرقی

    رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی با اشاره به کسب رتبه نخست استان در کشاورزی قراردادی در سال زراعی گذشته، از رشد ۱۶ برابری سطح کشت قراردادی در استان در سال زراعی جاری خبر داد.
  • بذر نااطمینانی در اقتصاد جهانی

    دنیای اقتصاد-گروه اقتصاد بین‏ الملل : در واکنش به جهش سطح عمومی قیمت‌ها در جهان بعد از همه‌گیری کرونا و بحران اوکراین، بانک‌های مرکزی برای مبارزه‌ای «پرهزینه» با هدف مهار تورم آماده شدند. امروز به نظر می‌رسد آنها موفق شده‌اند در جنگ با تورم بدون خونریزی به پیروزی برسند. در اغلب کشورهای ثروتمند، تورم هسته (که نوسانات قیمت موادغذایی و حامل‌های انرژی را حذف می‌کند) از اوج‌های ۵ تا ۸درصدی به سطوح قابل تحمل‌تر ۳ تا ۵درصدی افت کرده است.
  • بارقه‏‏‏‏‌ امید برای تجارت‌جهانی

    دنیای اقتصاد -گروه اقتصاد بین‏‏‏‏‌الملل: از اواسط سال‌۲۰۲۲، گویی رخوت بر تجارت‌جهانی سایه افکنده است. ارزش تجارت کالا به‌طور مداوم رو به کاهش گذاشته، به گونه‌ای که نبض حیاتی اقتصاد جهانی در حال ضعیف‌شدن است. در این میان، تجارت خدمات همچون شعاعی از امید، به رشد خود ادامه داده‌است. گزارش به ‏‏‏‏‌روزرسانی شده تجارت‌جهانی آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان‌ملل)، برآوردهای ناخوشایندی را به تصویر می‌کشد. تجارت‌جهانی در سال‌۲۰۲۳ به حدود ۳۱‌تریلیون دلار آمریکا رسید ‌که به‌معنای کاهش یک‌تریلیون دلاری (یا ۳‌درصدی) نسبت به رکورد سال‌۲۰۲۲ است…
  • معمای بهره‌وری مدرن

    دکتر مهدی انصاری*
    شما در زندگی روزمره کامپیوترهای زیادی در کنار خود، چه در خانه چه در محل کار، مشاهده می‌کنید. کامپیوترهایی که در لوازم خانگی هوشمند، خودرو، ساعت، گوشی، لپ‌تاپ، ابزار کار و بسیاری وسایل دیگر ابعاد مختلف زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده است. رابرت سولو، اقتصاددان مطرح نیز مشاهده‌ای مثل شما داشت. این مشاهده در کنار تصویری که از کندی رشد بهره‌وری کلان داشت، معمایی را در ذهنش ساخت که به این صورت در سال۱۹۸۷ مطرح کرد: «ردپای کامپیوترها همه جا قابل مشاهده است به جز در آمار مربوط به بهره‌وری.»
  • تاوان سنگین خطای ساده

    دنیای اقتصاد: یکی از اصول ساده‌ای که سیاستگذاران اقتصادی کشور به آن توجه ندارند، پویایی تقاضا نسبت به قیمت‌ها است. با این پیش‌فرض، سیاستگذاران میزان تقاضا برای هر کالا را ثابت در نظر می‌گیرند و پس از آن به مداخله قیمتی در کالاها می‌پردازند. این موضوع باعث می‌شود که سطح عرضه و تقاضا با قیمت‌های دستوری تغییر کند و در نتیجه زمینه برای جهش‌های قیمتی در بازار فراهم شود. علاوه بر این، مکانیزم قیمت تعادلی برای تنظیم عرضه و تقاضا نیز از بین می‌رود.
  • ماهیت بنگاه رونالد کوز

    اقتصاد نئوکلاسیک بر مبنای مجموعه‌ای از فرض‌های اساسی که هسته اصلی آن را شکل می‌دهد به تبیین مدل‌ها و قواعدی جهان‌شمول می‌پردازد و از این قواعد برای مطالعه موارد خاص و قضاوت درباره آنها بهره می‌برد. به این ترتیب این جریان درگیر بده‌بستانی میان سازگاری درونی و سازگاری خارجی است؛ یعنی با اینکه توانسته است نظریه‌های خود را به شکلی سازگار و بدون تناقض درونی طراحی کند از توضیح بسیاری از پدیده‌های جهان واقع ناتوان مانده است. کوز در این‌باره چنین می‌گوید: «جریان اصلی علم اقتصاد... در طول زمان هر چه…
  • دایره شوم تولید تورم و پیامدهای آن

    دکتر علینقی مشایخی
    اقتصاد کشور گرفتار یک دایره شوم تولید تورم مستمر و فزاینده شده است. نقطه آغاز این دایره شوم کسری بودجه دولت است. کسری بودجه دولت ناشی از بیشتر بودن هزینه‌های دولت از درآمدهای آن است. هزینه‌های دولت شامل هزینه‌های جاری دستگاه‌های دولتی، هزینه‌های عمرانی، پرداخت یارانه‌های مستقیم، کمک به صندوق‌های بازنشستگی و امور رفاهی مانند یارانه‌های دارو و بیمه‌های همگانی است. درآمدهای دولت عمدتا از صادرات نفت میعانات و گاز و مالیات و بخشی نیز از فروش شرکت‌ها و دارایی‌های ثابت تامین می‌شود. برآورد معاون…
  • سیاست خارجی در سال جدید فعال‌تر شود

    یک اقتصاددان بر لزوم فعال‌تر شدن سیاست خارجی در سال جدید تاکید کرد و گفت: چنانچه در سال جاری روزنه امیدی برای کاهش مشکلات اقتصادی گشوده شود، در بهبود معیشت طبقات متوسط جامعه اثرگذار خواهد بود. کامران ندری در گفت‌وگو با «ایسنا» با اشاره به بیانات و توصیه‌های اخیر مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران نظام اظهار کرد: مقام معظم رهبری به دولتمردان توصیه‌ها و بیاناتی داشتند و اقدامات را مثبت ارزیابی کردند؛ البته نتیجه‌ برخی از آنها در دولت هنوز مشخص نشده و زمانی مشخص می‌شود که بتوان سطح بهره‌وری در…
بیشتر