شماره روزنامه ۵۹۹۳
|

اقتصاد

اقتصاد

  • معمای بهره‌وری مدرن

    دکتر مهدی انصاری*
    شما در زندگی روزمره کامپیوترهای زیادی در کنار خود، چه در خانه چه در محل کار، مشاهده می‌کنید. کامپیوترهایی که در لوازم خانگی هوشمند، خودرو، ساعت، گوشی، لپ‌تاپ، ابزار کار و بسیاری وسایل دیگر ابعاد مختلف زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده است. رابرت سولو، اقتصاددان مطرح نیز مشاهده‌ای مثل شما داشت. این مشاهده در کنار تصویری که از کندی رشد بهره‌وری کلان داشت، معمایی را در ذهنش ساخت که به این صورت در سال۱۹۸۷ مطرح کرد: «ردپای کامپیوترها همه جا قابل مشاهده است به جز در آمار مربوط به بهره‌وری.»
  • تاوان سنگین خطای ساده

    دنیای اقتصاد: یکی از اصول ساده‌ای که سیاستگذاران اقتصادی کشور به آن توجه ندارند، پویایی تقاضا نسبت به قیمت‌ها است. با این پیش‌فرض، سیاستگذاران میزان تقاضا برای هر کالا را ثابت در نظر می‌گیرند و پس از آن به مداخله قیمتی در کالاها می‌پردازند. این موضوع باعث می‌شود که سطح عرضه و تقاضا با قیمت‌های دستوری تغییر کند و در نتیجه زمینه برای جهش‌های قیمتی در بازار فراهم شود. علاوه بر این، مکانیزم قیمت تعادلی برای تنظیم عرضه و تقاضا نیز از بین می‌رود.
  • ماهیت بنگاه رونالد کوز

    اقتصاد نئوکلاسیک بر مبنای مجموعه‌ای از فرض‌های اساسی که هسته اصلی آن را شکل می‌دهد به تبیین مدل‌ها و قواعدی جهان‌شمول می‌پردازد و از این قواعد برای مطالعه موارد خاص و قضاوت درباره آنها بهره می‌برد. به این ترتیب این جریان درگیر بده‌بستانی میان سازگاری درونی و سازگاری خارجی است؛ یعنی با اینکه توانسته است نظریه‌های خود را به شکلی سازگار و بدون تناقض درونی طراحی کند از توضیح بسیاری از پدیده‌های جهان واقع ناتوان مانده است. کوز در این‌باره چنین می‌گوید: «جریان اصلی علم اقتصاد... در طول زمان هر چه…
  • دایره شوم تولید تورم و پیامدهای آن

    دکتر علینقی مشایخی
    اقتصاد کشور گرفتار یک دایره شوم تولید تورم مستمر و فزاینده شده است. نقطه آغاز این دایره شوم کسری بودجه دولت است. کسری بودجه دولت ناشی از بیشتر بودن هزینه‌های دولت از درآمدهای آن است. هزینه‌های دولت شامل هزینه‌های جاری دستگاه‌های دولتی، هزینه‌های عمرانی، پرداخت یارانه‌های مستقیم، کمک به صندوق‌های بازنشستگی و امور رفاهی مانند یارانه‌های دارو و بیمه‌های همگانی است. درآمدهای دولت عمدتا از صادرات نفت میعانات و گاز و مالیات و بخشی نیز از فروش شرکت‌ها و دارایی‌های ثابت تامین می‌شود. برآورد معاون…
  • سیاست خارجی در سال جدید فعال‌تر شود

    یک اقتصاددان بر لزوم فعال‌تر شدن سیاست خارجی در سال جدید تاکید کرد و گفت: چنانچه در سال جاری روزنه امیدی برای کاهش مشکلات اقتصادی گشوده شود، در بهبود معیشت طبقات متوسط جامعه اثرگذار خواهد بود. کامران ندری در گفت‌وگو با «ایسنا» با اشاره به بیانات و توصیه‌های اخیر مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران نظام اظهار کرد: مقام معظم رهبری به دولتمردان توصیه‌ها و بیاناتی داشتند و اقدامات را مثبت ارزیابی کردند؛ البته نتیجه‌ برخی از آنها در دولت هنوز مشخص نشده و زمانی مشخص می‌شود که بتوان سطح بهره‌وری در…
  • سردار سلامی: فروپاشی اسرائیل بسیار نزدیک است

    تسنیم: فرمانده سپاه گفت: امریکای جنایتکار رژیم صهیونیستی را به عنوان یک سرپل سیاسی و امنیتی و جغرافیایی در متطقه جهان اسلام تقویت کرد تا اهرمی برای مهار و تنظیم سیاستهای او باشد.
  • حمله تند و غیرمنتظره وزیر اسرائیلی به قطر/بن‌بست در مذاکرات آتش‌بس!

    اکوایران: وزیر اقتصاد اسرائیل قطر را به حمایت از تروریسم متهم کرد و گفت که به این کشور به عنوان میانجی‌گر در مذاکرات با حماس اعتماد ندارد. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که مذاکرات آتش‌بس و آزادی اسرا به بن‌بست رسیده است.
  • یک میلیون و ۷۰۰ هزار مترمربع از معابر روستاهای آذربایجان‌شرقی آسفالت شد

    مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی گفت: در سال گذشته یک میلیون و ۷۰۰ هزار مترمربع از معابر روستایی این استان زیرسازی و آسفالت شد.
  • پروژه تقاطع غیرهمسطح معلم تبریز به پیشرفت فیزیکی ۴۶ درصدی رسید

    شهردار منطقه پنج تبریز از پیشرفت ۴۶ درصدی پروژه تقاطع غیرهمسطح معلم در بازه زمانی شش ماهه خبر داد.
  • نفع اقتصاد از دموکراسی

    دنیای اقتصاد: اقبال به اقتدارگرایی در میان نخبگان کشورهای جهان سوم بیش از گذشته به چشم می‌خورد، اما «فایننشال‌تایمز» در مطلبی به انتقاد از این رویکرد پرداخته است. بر این اساس درحالی‌که طرفداران خودکامگی به موفقیت‌های اقتصادی چین یا برخی کشورهای کوچک و کم‌جمعیت اشاره دارند، آمارها حاکی از آن است که این کشورها بیشتر از یک قاعده، نشانگر یک استثنا هستند. از سوی دیگر، توانایی دموکراسی در عزل مسالمت‌آمیز سران سیاسی، همچنان نقطه قوت بی‌رقیب آن به شمار می‌رود.
  • وزیر اقتصاد حکم جدید صادر کرد

    وزارت اقتصاد: وزیر امور اقتصادی و دارایی در حکمی محمد جلیلی به عنوان مدیرعامل و رئیس هیأت عامل سازمان حسابرسی منصوب کرد.
  • توزیع پول یا تحریک انگیزه‏‏‌ها

    جان ایچ کاکرین/اقتصاددان موسسه هوور
    افزایش غیرمنتظره تورم در دو سال گذشته، سیلی بزرگی بود که به صورت ما خورد و سعی داشت بگوید که ایده‌‌‌های مورداجماع در فضای سیاستگذاری اقتصادی چندان هم درست نیستند و باید تغییر کنند. خوشبختانه ایده‌‌‌های «جدید» موردنیاز ما به‌خوبی آزمایش شده و در قفسه نشسته‌‌‌اند و مترصد توجه ما هستند. می‌‌‌دانیم تورم زمانی اتفاق می‌‌‌افتد که تقاضای کل از عرضه کل پیشی گرفته و بیشتر شود. در این بین یافتن منبعی که تقاضا را تحریک می‌کند، سخت نیست.
  • سرعت‏‏‌گیرهـای ارتقای بهره‏‏‌وری

    مریم بابایی: در برنامه هفتم توسعه، تحقق رشد اقتصادی ۲.۸درصدی ناشی از رشد بهره‌وری کل عوامل تولید هدف‌گذاری شده است. براساس بند «یک» سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه، سهم رشد بهره‌وری کل عوامل تولید به میزان ۳۵‌درصد از رشد اقتصادی ۸‌درصد و با تاکید بر بهره‌وری نیروی انسانی، مدیریت، سرمایه و فناوری باید محقق شود. این در حالی است که بهره‌‌‌وری در اقتصاد ایران روند رشد پایداری نداشته و در مجموع بهره‌وری بخش تولید در یک‌دهه گذشته کاهش یافته است.
  • شاخص‏‏‌های بهره‏‏‌وری و راه‏‏‌های بهبود آن

    مسعود قاسمی/پژوهشگر اقتصادی
    «بهره‌‌‌وری همه‌چیز نیست، اما در بلندمدت تقریبا همه‌چیز است»؛ این جمله از پل کروگمن، برنده نوبل اقتصاد و استاد دانشگاه پرینستون، به‌خوبی اهمیت بهره‌‌‌وری در فرآیندهای اقتصادی را توضیح می‌دهد. به نظر می‌رسد آنچه استانداردهای زندگی یک کشور را در طول زمان بهبود می‌دهد، نه فقط وفور منابع، بلکه توانایی استفاده کارآ از آن است. اهمیت این موضوع باعث شده است تا شاخص‌‌‌های متفاوتی برای اندازه‌‌‌گیری و کمّی‌سازی این مفهوم معرفی شود. بررسی این شاخص‌‌‌ها برای تحلیل وضعیت نامناسب بهره‌وری در کشور و ارائه…
  • باید از توانایی‌های ملت استفاده خردمندانه و کامل شود

    پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری: رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر روز اول فروردین در نخستین روز سال نو، در دیدار نوروزی قشرهای مختلف مردم، برنامه‌ریزی و تلاش مسوولان برای «ورود و بسیج همت‌ها، سرمایه‌ها و ابتکارات ملت» در عرصه اقتصاد را لازمه تحقق شعار بسیار مهم سال ۱۴۰۳ یعنی «جهش تولید با مشارکت مردم» خواندند و با اشاره به تاثیر بهبود مسائل اقتصادی در دین و دنیای مردم تاکید کردند: دشمن با انکار زمینه‌ها، ظرفیت‌ها و عوامل پیشرفت در کشور، خاموش شدن نور امید در دل ملت را نشانه رفته اما مردم و جوانان با تلاش بی‌وقفه و پرهیز از…
  • خداحافظی با پدر اقتصاد رفتاری

    در هر زمان و هرجا که صحبت از اقتصاد رفتاری در میان باشد، نام او نیز شنیده خواهد شد، دنیل کانمن که نخست با کتاب «تفکر، سریع و کند» و سپس کتاب «نویز» مرز افتصاد و روان‌شناسی را از میان برداشت و تحولات بزرگی را در اقتصاد جریان اصلی ایجاد کرد. ما هرگز او را فراموش نخواهیم کرد. انتشار کتاب تفکر، سریع و کند، یک رخداد فکری بزرگ بود. این کتاب تحقیقاتی را که کانمن در چهل سال گذشته انجام داده بود خلاصه می‌کند، در این میان نباید از سهم آموس تورسکی در شکل گیری ایده‌های اصلی این کتاب غافل شد. یک جمله‌ای…
  • رشد نقدینگی کاهش یافت؟

    تسنیم: مدیرکل دفتر بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی گفت: در ۲۷ اسفند ۱۴۰۲ رشد نقدینگی به ۲۵.۶ درصد رسید.
  • اولین دستور رییسی به هیات دولت در سال ۱۴۰۳

    ايسنا: رئیسی در خصوص نظارت بر روند قیمت‌گذاری و جلوگیری از هر گونه افزایش بی‌رویه قیمت‌ها، گفت: در شرایطی که سوداگری و دخالت دشمن برای ایجاد اخلال در بازار وجود دارد، نظارت دولت در مواقع لازم برای احقاق حقوق مردم ضروری است.
  • بهبود دومین اقتصاد بزرگ یورو به تاخیر افتاد/ فرانسه همچنان درگیر بحران

    ایسنا: فعالیت تجاری فرانسه در ماه مارس به دلیل تقاضای ضعیف کاهش یافت.
  • رکورد دار کمترین در بیکاری زمستان ۱۴۰۲ از میان استان‌ها

    اقتصادنیوز: بررسی‌ها نشان می‌دهد کمترین نرخ بیکاری در استان قزوین با نرخ ۴.۷ درصد به ثبت رسیده که کاهشی ۳ درصدی در مقایسه با زمستان ۱۴۰۱ را تجربه کرده است.
  • حفره‌گشایی پوتین

    زهرا خدابین/پژوهشگر مسائل روسیه
    وضعیت اقتصاد روسیه در سال۲۰۲۳ همچنان موضوع توجه تحلیلگران اقتصاد ملی و جهانی است. در چارچوب رویدادهای ژئوپلیتیک و عوامل داخلی، اقتصاد روسیه دستخوش تغییرات قابل توجهی شده و چندین رکود را شکست داده که هم دلیلی برای افتخار و هم چالشی برای این کشور شده است. تحریم‌های بین‌المللی به‌شدت به اقتصاد روسیه ضربه زد؛ اما نتوانست آن را نابود کند. این کشور اساسا خود را برای تامین مالی جنگ علیه اوکراین بازسازی کرد و حفره‌هایی برای واردات کالاها و اجزای ممنوعه غرب پیدا کرد. در عین حال، تحریم‌های نفتی تاثیر…
  • ۴ تابلو از خودروی ۱۴۰۳

    قرار است در سال آینده چه بر سر بازار خودرو بیاید؟ با آگاهی از این موضوع که در سال آینده تنش‌‌‌های ژئوپلیتیک و تحولات سیاست می‌‌‌تواند بر اقتصادهای مختلف از جمله اقتصاد ایران اثرگذار باشد، خط و ربط خودرو در ۱۴۰۳ تغییراتی خواهد داشت. سیاست‌‌‌های اقتصادی دولت نیز با توجه به تجربه تاریخی، احتمالا با کمترین تغییر به پیش رفته و تنها در محدوده مشخصی نوسان خواهد کرد. براین مبنا فهم اینکه بازار خودروی ایران چه نوساناتی را در سال آینده تجربه خواهد کرد، قطعا از برهم‌کنش مسائل سیاسی و سیاستی قابل تحلیل…
  • علم اقتصاد چگونه باید تغییر کند

    نوشته: دانیل تریزمن / ترجمه: جعفر خیرخواهان
    جان مینارد کینز به یادبود درگذشت معلم خویش آلفرد مارشال در یک قرن پیش این‌چنین نوشت؛ «اقتصاددان متبحر باید ترکیبی نادر از انواع استعدادها را داشته‌باشد... او باید ریاضیدان، تاریخدان، سیاستمدار و فیلسوف باشد.» کینز شاید خودش را توصیف می‌کرده است. او علم اقتصاد را علمی پایبند به اخلاق ملاحظه می‌کرد که باید از یک فرهنگ گسترده و متنوع کمک بگیرد، درحالی‌که «دید باز و بدون تعصب نسبت به تصویر دائم متغیر تجربه‏‏‏‏‌ها» را حفظ کند. جهان امروز نیاز فوری به ترکیب نادری دارد که کینز برای یافتن مسیر از میان…
  • صعود سفرها به حاشیه خلیج فارس

    استان هرمزگان یکی از بهترین مقاصد جنوب کشور برای ایرانگردی است که شهرها و جزایرزیبای آن زبانزد خاص و عام است.
بیشتر