واردات، چگونه تعهد صادراتی عربستان را جبران می‌کند؟
راستی آزمایی ادعای نفتی سعودی‌ها
حمله پهپادی بامداد شنبه گذشته (هشتم سپتامبر) به تاسیسات آرامکو که حوثی‌های یمن مسوولیت آن را بر عهده گرفته‌اند، ۷/ ۵ میلیون بشکه در روز معادل نیمی از تولید روزانه نفت خام عربستان و ۶ درصد از عرضه جهانی این کالای استراتژیک را دچار اختلال کرد. طبق اعلام عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر نفت عربستان که چهارشنبه گذشته در کنفرانسی خبری صحبت می‌کرد، در حال حاضر حدود دو میلیون بشکه در روز از کاهش ۷/ ۵ میلیون بشکه‌ای، جبران شده است. بن‌سلمان همچنین پیش‌بینی کرد ظرفیت تولید نفت این کشور تا پایان سپتامبر (ماه جاری میلادی) به ۱۱ میلیون بشکه در روز و تا پایان نوامبر به ۱۲ میلیون بشکه در روز بازگردد. با این حال تحلیلگران بلومبرگ عقیده دارند آرامکو تا پایان ماه بعدی میلادی (اکتبر) تنها خواهد توانست سطح تولیداتش را به سطوح پیش از حملات، یعنی ۸/ ۹ میلیون بشکه در روز برساند.
روز گذشته بهای طلای سیاه تحت تاثیر تردیدهایی که از توان عربستان برای تامین نفت خام مورد نیاز بازار وجود دارد و همچنین تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیک در منطقه، روندی صعودی داشت. بر اساس این گزارش، هر بشکه نفت خام برنت، با افزایش قیمت ۵۰ سنتی تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت تهران)، به ۹۰/ ۶۴ دلار بر بشکه رسید. شاخص نفت خام آمریکا نیز ۵۹ سنت بر بشکه افزایش قیمت داشت و به ۷۲/ ۵۸ دلار بر بشکه رسید.
تردید بازار به قول عربستان
حدود یک هفته بعد از حملات گسترده به قلب نفتی عربستان در شرق این کشور، تلاش‌ها از سوی بزرگ‌ترین صادرکننده نفت خام دنیا ادامه دارد تا از نقش همیشگی خود، یعنی تامین حداکثری نیاز مشتریان عقب نماند. به گزارش وال‌استریت ژورنال، آرامکو تلاش دارد برای مدیریت بحرانی که حالا با آن روبه‌رو است نفت مورد نیاز پالایشگاه‌های داخلی عربستان را با خرید از سایر تولیدکنندگان تامین کند. در این صورت آرامکو قادر به اختصاص نفت خام تولیدی خود به خریداران خارجی‌اش خواهد بود. اینها را معامله‌گران بازار نفت می‌گویند. آنها همچنین به افزایش خرید فرآورده‌های نفتی مانند گازوئیل از سوی آرامکو اشاره می‌کنند. به گزارش رویترز، منابع آگاه اعلام کرده‌اند عربستان در اقدامی نادر، حداقل ۱۲۰هزار تن نفتا برای تحویل در سپتامبر به اروپا سفارش داده است. داده‌های دیگری نیز سفارش ۸۰هزار تن نفتا از روسیه و ۶۰هزار تن دیگر از یونان را تایید می‌کنند. این اقدامات نیز راهکاری برای اختصاص نفت بیشتری از تولیدات روزانه عربستان سعودی به خریداران خارجی (به جای پالایشگاه‌های داخلی) است.
این اقدامات علاوه بر آنکه نشان می‌دهند روند معمول تجارت نفت خام و فرآورده‌های نفتی منطقه، به واسطه حملات پهپادی به آرامکو تغییر کرده و عربستان سعودی از یک صادرکننده بزرگ تبدیل به واردکننده شده است، نشان‌دهنده این موضوع نیز هست که سعودی‌ها قصد ندارند آن‌طور که قبلا اعلام کرده بودند از ذخایر نفت خام خود برای تامین نیاز مشتریانشان برداشت کنند. این موضوع می‌تواند به احتمال طولانی شدن رفع خسارت از تاسیسات آسیب‌دیده بازگردد. به بیان دیگر به نظر می‌رسد سعودی‌ها با در نظر گرفتن ریسک طولانی شدن این تعمیرات از یکسو و تعهدی که برای تامین نیاز مشتریان دارند از سوی دیگر، قصد دارند سنگینی این ریسک را از روی منابع استراتژیک خود بردارند و راهی برای حفظ این ذخایر پیدا کنند.
آن‌طور که اویل پرایس گزارش می‌دهد، سطح ذخایری که برای تامین نیاز مشتریان آرامکو موجود است، از سوی تحلیلگران بازار نفت با اما و اگرهایی همراه است زیرا نه عبدالعزیز بن سلمان نه امین ناصر، مدیرعامل آرامکو درباره سطح ذخایر موجود نفت خام اشاره‌ای نداشته‌اند. طبق آمار سازمان JODI، ذخایر نفت عربستان سعودی در ژوئیه به ۸/ ۱۷۹ میلیون بشکه رسیده که پایین‌ترین سطح از آگوست سال ۲۰۰۷ به این سو است. همچنین به گزارش رویترز عربستان معمولا در ماه‌های جولای و آگوست بخشی از ذخایر نفتی خود را کاهش می‌دهد. بنابراین سطوح فعلی این ذخایر چیزی حدود ۱۷۰ تا ۱۷۵ میلیون بشکه از سوی این خبرگزاری تخمین زده می‌شود. این میزان می‌تواند نیاز صادراتی سعودی‌ها را برای ۲۵ روز یا کمتر پاسخ دهد. عربستان سعودی در مخازن داخلی و همچنین در مخازنی در مصر، ژاپن و هلند ذخایر نفت خود را نگهداری می‌کند. مقامات سعودی سه‌شنبه گذشته اعلام کردند قصد دارند این ذخایر را افزایش دهند اما جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه ندادند. به گفته ریچارد مالینسون، تحلیلگر ارشد در شرکت انرژی اسپکتس، اگر چند ماه طول بکشد تا سعودی‌ها ظرفیت تولیدشان را به‌طور کامل احیا کنند ممکن است بالا بردن سطح مخازن نفت نیز فرآیند چندان سریعی نباشد. در چنین شرایطی آن‌طور که منابع آگاه به وال‌استریت ژورنال اعلام کرده‌اند، سعودی‌ها به عراق درخواست خرید ۲۰ میلیون بشکه نفت خام داده‌اند. همچنین اس‌اندپی گلوبال پلاتس نیز در گزارشی به نقل از منابع آگاه خبر درخواست خرید نفت عراق از سوی آرامکو را اعلام کرد. این خبرها از سوی مقامات سازمان بازاریابی بین‌المللی شرکت ملی نفت عراق (سومو) و همچنین دو منبع آگاه نزدیک به آرامکو تکذیب شده است با این حال روند حرکت قیمت‌ها در بازار نفت نشان می‌دهد که معامله‌گران به این تکذیبیه‌ها بی‌اعتنا بوده‌اند. هر بشکه نفت خام برنت بعد از انتشار خبر درخواست خرید نفت عراق از سوی عربستان، بیش از ۲درصد رشد قیمت را به خود دید. همچنین به گزارش پلاتس، پس از انتشار گزارشهایی از درخواست خرید نفت خام عراق از سوی عربستان سعودی، روز گذشته فاصله قیمت معاملات آتی نفت خام در بازار دبی نسبت به قیمت‌های نقدی این کالا، با ثبت اختلاف ۹۸/ ۲ دلاری به بالاترین سطح در ۶سال گذشته رسید.
تغییر گریدهای صادراتی
عربستان سعودی در حالی تولیدات فعلی روزانه خود را با اولویت به تامین نیاز مشتریان خارجی اختصاص داده است که ظاهرا اقداماتی مانند تامین نفت خام مورد نیاز پالایشگاه‌ها از خارج یا افزایش خرید فرآورده‌های نفتی برای محدود کردن مصرف داخلی نفت خام، کافی نبوده است. گزارشهایی وجود دارد که بر اساس آنها، آرامکو برای حفظ عرضه به مشتریانش، مجبور به ایجاد تعدیل در گریدهای نفت خامی است که به آنها پیشنهاد می‌دهد. این خبری است که از سوی وال‌استریت ژورنال و رویترز منتشر شده است. بر اساس این خبر، آرامکو به پالایشگاه‌های هندی اعلام کرده است که نمی‌تواند گرید عرب لایت را که از سوی آنها سفارش شده بود، ارسال کند. در عوض، آرامکو قادر است نوعی نفت خام سنگین یا متوسط را که از کیفیت پایین‌تری برخوردار است جایگزین سفارش این پالایشگاه‌ها کند. حمله به تاسیسات فرآورش نفت خام بقیق، توان این بزرگ‌ترین مرکز فرآورش نفت خام دنیا، برای تبدیل نفت خام سنگین به نفتی سبک‌تر و با کیفیت‌تر را به شکلی چشمگیر محدود کرده است. بر این اساس حداقل سه سوپرتانکر که این هفته در عربستان سعودی بارگیری شده‌اند تا به مقصد چین و هند حرکت کنند، گریدهای نفتی خود را از سبک به سنگین تغییر داده‌اند. این در حالی است که بیشتر خریداران نفت خام در آسیا، تقاضای تغییر نیافتن گریدهای نفتی در ازای تاخیر در ارسال محموله‌ها تا سپتامبر و اکتبر را مطرح کرده بودند. در عین حال، رویترز روز گذشته گزارش داد که ارسال محموله‌های نفت خام از سوی عربستان، بین ۷ تا ۱۰ روز با تاخیر همراه شده‌اند. به این ترتیب تغییر گریدهای نفت خام تحویلی به مشتریان و ایجاد تاخیر در زمان ارسال آنها، دو راهکار دیگری هستند که از سوی آرامکو برای غلبه بر شرایط بحرانی که دارد؛ در نظر گرفته شده است.
نشانه‌های کمبود بنزین در عربستان
کمبود بنزین در جایگاه‌های سوخت عربستان در پی حمله اخیر به تاسیسات نفتی آرامکو باعث شد تا شهروندان این کشور در پمپ بنزین‌ها صف‌های طولانی و چندساعته تشکیل دهند. به گزارش روزگذشته «ایرنا» به نقل از روزنامه القدس العربی، پخش ویدئوهایی از صف‌های طولانی خودروها در جایگاه‌های سوخت شهر ریاض نشان می‌دهد که صدها خودرو در پمپ بنزین‌ها متوقف شده و شهروندان سعودی منتظر دریافت بنزین هستند. این وضعیت علاوه بر ریاض در بسیاری از شهرهای عربستان نیز حاکم است و سوخت‌رسانی به بسیاری از جایگاه‌ها به‌طور کامل قطع شده است.
ارسال نظر