سیاستهای پولی جهان به کدام سمت میرود؟
بازگشت موقتی آرامش به بازارها
ارزش هر اونس طلا نیز که در روزهای اخیر، افزایش قابلتوجهی داشت، در روز سهشنبه با جهشی کمتر از روزهای قبل به اندازه ۳/ ۰ درصد به ۱۵۶۹ دلار رسید. اگرچه برگزیت و توافق تجاری میان آمریکا و چین تاثیر قابلتوجهی در شکلگیری روند بازارها دارند، اما همچنان تنشهای خاورمیانه، بیشترین عامل موثر در هفتههای پیشرو قلمداد میشود.
بازیابی بازارهای سهام
در حالی که بازارهای سهام جهانی روند نزولی خود را متوقف کردند و با توجه به آرامش موقتی خاورمیانه آرامآرام به روند صعودی بازگشتند، نفت خام نیز که افزایش قابلتوجهی در روزهای ابتدایی سال ۲۰۲۰ داشت، دچار کاهش قیمت شد. شاخصهای سهام آسیایی پس از دو روز نزول شدید، روند افزایشی خود را از سر گرفتند. شاخص نیکی ژاپن حدود ۶/ ۱ درصد رشد کرد و شاخص ASX استرالیا بالغ بر ۵/ ۱ درصد افزایش یافت. بازارهای آتی سهام اروپا و والاستریت نیز روند نزولی خود را با ورود به مدار صعودی تغییر دادند. نفت خام برنت با ۹/ ۰ درصد کاهش حدود ۶۸ دلار به ازای هر بشکه معامله شد. با این حال در طول روزهای ابتدایی سال ۲۰۲۰ میلادی برنت بالغ بر ۵/ ۳ درصد رشد داشت که این رشد بیشتر به مسائل سیاسی خاورمیانه مربوط بود. بازارها همچنان در انتظار نشانهای از رفتار متقابل ایران در قبال اقدام تروریستی آمریکا هستند. تحلیلگران بانک گلدمنساکس در والاستریت رویکرد نسبتا پرریسکی در قبال داراییها در طول سال ۲۰۲۰ میلادی دارند، در حالی که در طول سال گذشته میلادی بازار در اکثر بخشهای خود افزایشی بود. اتفاقات اخیر در خاورمیانه همزمان با انتخابات ریاستجمهوری آمریکا باعث شدهاند بازارها تمرکز بیشتری بر ریسکهای ژئوپلیتیک داشته باشند که ممکن است بر چشمانداز سرمایهگذاران تاثیر زیادی داشته باشد.
افزایش ارزش پول چین
یوآن در بازار داخلی ۶/ ۰ درصد رشد کرد و به نرخ برابری ۹۳/ ۶ در برابر دلار آمریکا رسید که بیشترین راندمان ارز ملی چین در طول شش ماه اخیر بهشمار میرود. واشنگتن در طول سال گذشته پکن را متهم به دستکاری تعمدی یوآن کرده بود. واشنگتن معتقد است که پکن در حال تضعیف یوآن برای افزایش رقابتپذیری در بازارهای جهانی است. در حالی یوآن به مرز روانی نرخ برابری هفت در برابر دلار در ماه آگوست سال گذشته- برای اولینبار از سال ۲۰۰۸ میلادی- رسیده بود که بر اساس قوانین ارزی این کشور یوآن تنها میتواند در بازه ۲ درصدی نوسان داشته باشد. همچنین این ارز بالاتر از سطح میانگین متحرک ۲۰۰ روزه خود قرار گرفته است. بر اساس دادههای منتشر شده در روز سهشنبه ذخایر ارزی چین در ماه دسامبر رشد کردند، که این موضوع نشانگر عدم مداخله بانک مرکزی چین در بازار ارز این کشور در طول ماه گذشته است. هر چند نظرسنجی از شرکتهای مدیریت دارایی که توسط فایننشال تایمز انجام شده است، بیانگر آن است که نااطمینانی رابطه بین چین و آمریکا را احاطه کرده است و ممکن است باعث چالشهای بزرگی برای اقتصاد جهانی و ثبات در بازار مالی در سال ۲۰۲۰ میلادی شود.
سرنوشت سیاستهای پولی در ۲۰۲۰
یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در بازارهای مختلف در سال ۲۰۱۹ کاهش نرخ بهره توسط بانکهای مرکزی به ویژه فدرالرزرو بود. در ابتدای سال نو میلادی بسیاری از فعالان بازار به دنبال پیشبینی روند سیاستهای پولی بانکهای مرکزی در سال ۲۰۲۰ هستند. موضوعی که شرکتهای سرمایهگذاری مهم در دنیا به پیشبینی آن پرداختهاند:
سرمایهگذاری استاندارد آبردین (اسکاتلند): بهنظر میآید در سال آینده سیاستهای تسهیلی پولی بانکهای مرکزی در سطحی پایین اما، با رویهای مثبت از رشد اقتصادی پشتیبانی کند. ما انتظار داریم سیاستهای فدرالرزرو در کاهش نرخ بهره که در سال 2019 رخ داد، احتمالا در نیمه اول سال 2020 نیز رخ دهد و همچنین بانکهای مرکزی اروپایی و حوزه یورو گامهای بیشتری در این زمینه بردارند. علاوه بر این ما انتظار داریم که اقدامات بیشتری از سوی بانکهای مرکزی استرالیا، کانادا، برزیل، چین، هند و روسیه در راستای سیاستهای انبساطی مالی صورت بگیرد و سیاستهای محرک اقتصادی از سوی سیاستمداران در زمینه مالیات و مخارج سرعت بیشتری پیدا کند. این اقدامات میتواند به بازار در مقابله با شوکهای مختلف کمک کند.
موسسه سرمایهگذاری بلکراک (ایالاتمتحده): در حوزه یورو نیز منشأ هرگونه سیاست حمایتی باید از ناحیه سیاستهای پولی صورت گیرد، موضوعی که بهنظر نمیرسد در سال 2020 شاهد آن باشیم. از سوی دیگر اقتصادهای نوظهور نیز جای امکانهای زیادی برای سیاستهای تسهیلی پولی بیشتر را دارند. ما پتانسیلهای زیادی برای بانکهای مرکزی اقتصادهای در حال ظهور برای اقدامات انبساطی بیشتر قائل هستیم که این اقدام پیشبینی ما را درباره بیشتر شدن بدهیهای اقتصادهای نوظهور تقویت میکند.
موسسه مدیریت دارایی دویچه بانک (آلمان): با اینکه گفتوگوهای زیادی درباره به انتها رسیدن سیاستهای مالی انبساطی شنیده میشود، اما همچنان بانکهای مرکزی در کانون توجه باقی خواهند ماند. برای یک سرمایهگذار، این موضوع به این معناست که آنها باید خود را برای مبادله در یک فضای اقتصادی با نرخ بهره پایین برای بلند مدت آماده کنند. بهنظر میآید اتمسفر بازارهای مالی کنونی که در قالب، نرخ حقیقی منفی اوراق قرضه خودنمایی میکند، تا مدتی ادامه پیدا کند. ما انتظار نداریم که در 12 ماه پیشرو یعنی سال 2020 میلادی فدرالرزرو آمریکا و بانک مرکزی اروپا دست به کاهش نرخ بهره بیشتر بزنند. اما در مورد بانک مرکزی اروپا پیشبینی میشود خریداری دارایی توسط این بانک به اندازه 20 میلیارد یورو در ماه در افق زمانی قابل پیشبینی ادامه پیدا کند. در مورد بانک مرکزی آمریکا نیز اگرچه انتظار کاهش نرخ بهره بعید به نظر میرسد، اما سیاست تسهیل مقداری که همان سیاست خرید داراییهای بزرگ مقیاس است، ادامه پیدا کند. به نظر میآید این سیاست توسط بانکهای مرکزی بهعنوان جایگزینی برای کاهش نرخ بهره در جهت حفظ نقدینگی بازارها مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در بین اوراق قرضه شرکتی کشورهای توسعهیافته ما فرصت مناسبی را در اوراق آمریکایی پیشبینی میکنیم. البته ناگفته باقی نماند که احتمال رشد اقتصادی پایینتر در سال آینده نوعی احتیاط را درباره بازدهیهای بالا الزامی میکند. با توجه به اینکه بانک مرکزی اروپا مجددا به یک خریدار بزرگ تبدیل شده است، جستوجو برای اوراق با سود در بازار ادامه خواهد داشت. البته با توجه به این پیش زمینهای که گفته شد، باید به یاد داشت که اوراق خزانه ایالاتمتحده هنوز بهعنوان یک منبع با بازدهی اسمی مثبت جذابیت خود را دارد.
گلدمن ساکس (ایالاتمتحده): در سال پیشرو بازارها باید این نکته را بیاموزند که با تکیه به پتانسیل خود رشد کنند زیرا به نظر میرسد اغلب بانکهای مرکزی مهم در دنیا فعلا سیاستهای خود را ثابت نگهدارند. البته برخی از این بانکهای مرکزی چارهای نیز جز این کار ندارند. در دهه 90 میلادی و پس از تعدیل میانمدت فدرالرزرو، بازدهی اوراق قرضه بهشدت افزایش یافت، اما اکنون به دلیل فقدان فشار تورمی در جهان، ما انتظار یک افزایش ملایم را در میانمدت خواهیم داشت. اوراق قرضه بریتانیا اما، این پتانسیل را دارد که در صورت حل مساله برگزیت و اعمال سیاستهای انبساطی بریتانیا، روندی افزایشی را آغاز کند.