گزارش «اکونومیست» از بحران پساکرونایی توریسم؛ مسافر هست، خدمه نیست
خدمه فرودگاهها کجا رفتند؟
هرج و مرج در فرودگاههای اروپا
کارکنان خدماتی بازار گردشگری کجا رفتند؛ آمازون؟
«اکونومیست» از هرج و مرجی در صنعت گردشگری اروپا بهدلیل کمبود نیروی کار خبر میدهد که در حال حاضر با وجود هجوم مسافران به بحران تبدیل شده است.
«کارگران کجا رفتند؟» این سوالی است که در سراسر اروپا بهچشم میخورد. از کافههای فرانسوی گرفته تا خدمه ساختمانی ایرلندی، کارخانههای خودروسازی چک و مزارع ایتالیایی. کارفرمایان زمانی تصور میکردند که کارکنان ارزانقیمت با درخواست آنها در کمترین زمان ممکن احضار میشوند. اما اکنون به نظر میرسد کارگران ناپدید شدهاند. با این اوصاف، کمبود پرسنل در هیچ بخشی به اندازه سفرهای هوایی نمایان نیست. هفتههاست که گردشگران در برخی از بزرگترین فرودگاههای اروپا با صفهای طولانی برای پروازهای خود مواجه شدهاند. رفتن به «تعطیلاتی آرام» هرگز تا این اندازه استرسزا به نظر نمیرسید. در وضعیت اقتصادی موجود، همه در اروپا میتوانند کار پیدا کنند. اما نتیجه، تنها نبود کارکنان را نشان میدهد.
پس از دوسال ناپایداری ناشی از همهگیری، گردشگری البته منهای چند مقصد آسیایی بازگشته است. این امر برای اروپا که نیمی از مسافران بینالمللی جهان را به خود جذب میکند، موهبت بزرگی بهشمار میرود. اما با این حال وضعیت برای اروپا ناخوشایند است. کمبود کارکنان در فرودگاهها و خطوط هوایی باعث افزایش لغو پروازها شده است. به گفته موسسه مشاوره سیریوم، در ماه ژوئن، درست زمانی که استراحتگاهها و مراکز شهرها باید پر میشدند، شرکتهای هواپیمایی در بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا و اسپانیا نزدیک به ۸هزار پرواز را لغو کردند که تقریبا سه برابر رقم کنسلی سال ۲۰۱۹ است.
«لغو هر سفر» منجر به داستانهای غمانگیزی میشود؛ چرا که مهمانیها برای تماشای گوزنهای آلیکانته به تعویق افتاد و فرار خانوادهها به توسکانی لغو شد. سفرهای هوایی آمریکا نیز مشکلاتی دارد، اما هیچ چیز شبیه به خوابی نیست که بخشهایی از اروپا را فراگرفته است. البته آنهایی که پروازهایشان کنسل نشده، شاید آرزو میکردند که اینطور میشد. زمان انتظار در فرودگاه «اسخیپول آمستردام» در برخی از روزها در اواخر ماه مه به ۶ ساعت رسید که باعث شد شرکت هواپیمایی هلندی، رزروها را از مرکز اصلی خود به مدت چهار روز متوقف کند. باوجود تمام این نابسامانیها در پروازها و تهیه بلیت در فرودگاهها به دلیل کمبود نیروی کار، هرج و مرج اصلی در پشت صحنه اتفاق افتاده و چک کردن چمدانها به سختترین کار ممکن تبدیل شده است.
در فرودگاه اصلی پاریس، تقریبا نیمی از چمدانهایی که قرار بود در ۲ ژوئیه صاحبانشان را به مقصد برسانند، گم شدند. اتحادیهها به مسافران هشدار دادهاند که ممکن است هرگز لباسهای خود را پیدا نکنند. یکی از اعضای پارلمان قبرس که به مدت دو روز در فرودگاه فرانکفورت گیر افتاده بود، با همان لحنی که برخی آلمانیها هنگام سفر به دریای مدیترانه از آن استفاده میکنند، از «شرایط جهان سومی» در آنجا انتقاد کرد. برخی از خرابیها ناشی از بازگشت گردشگری، سریع و غیرمنتظره است. مسافرانی که سالها از تعطیلات محروم شدهاند، «سفر تلافی» در پیش گرفتهاند و آنچه از پساندازهایشان در دوران همهگیری باقی مانده را از بین میبرند. اگرچه انتظار میرفت که جنگ در حاشیه این قاره، میزان تقاضا را کاهش دهد؛ درعوض، با پایین آمدن ارزش یورو و رسیدن آن به حد دلار آمریکا، انبوهی از یورو بهسمت اروپا سرازیر شد و رستورانهای یونانی و سواحل بالتیک در مقابل آن مقاومت خود را از دست داد.
با توجه به این هجوم مسافران، فرودگاهها باید آماده میشدند، چراکه پیشبینی تعداد مسافران در یک روز معین، با توجه به اینکه آنها از قبل بلیت را خریداری کردهاند، کار سخت و پیچیدهای نیست. اما روسای هوانوردی ماههاست که از دشواری استخدام کارکنان شاکی هستند. تسریع در روند عملیات زمانبراست؛ زیرا امنیت فرودگاه باید بررسی شود و خدمه کابین آموزش ببینند. حتی اعتصاباتی در بسیاری از فرودگاههای خطوط هوایی آغاز شد. کارگران مسافرتی که در هفتههای اخیر کار را ترک کردند شامل خلبانان اسکاندیناوی، کارکنان امنیتی آلمانی، آتشنشانان فرودگاه فرانسوی، نظافتچیهای هلندی، خدمه کابین بلژیکی و کنترلکنندههای ترافیک هوایی ایتالیایی بودند.
اعتصابات منعکسکننده این درخواست کارگران است که دستمزدها با حجم بالای گردشگران و تورم فزاینده مطابقت داشته باشد. اما مشکلات فرودگاهها صرفا نتیجه مشکلات کارگران محلی نیست بلکه بسیار فراتر از آن است و کارگران اروپایی در حال حاضر دست برتر را دارند. نرخ بیکاری در منطقه یورو با ۶/ ۶درصد به پایینترین سطح خود از زمان راهاندازی ارز واحد در دو دهه پیش رسیده است. برخی از مکانها دیگر نمیتوانند کارگرانی از همه جا داشته باشند؛ نرخ بیکاری در آلمان ۸/ ۲درصد است. زمانی میتوانست با وارد کردن انبوهی از لهستانیها یا بلغاریها کمبود نیرو را برطرف کند، اما این دیگر جواب نمیدهد. لهستانیها و بلغاریها اکنون مشاغل خوب زیادی در خانه پیدا کردهاند. آلمان برای «ترکها» مجوز کار صادر میکند تا در عوض چمدانهای خود را جابهجا کنند.
این امر باعث شده تا هرگونه بیمیلی برای ورود مهاجران غیراتحادیه اروپا کنار گذاشته شود. اروپا اکنون تقریبا همه افرادی را که مایل و قادر به کار هستند در داخل مرزهای خود به کار میگیرد. برخی ممکن است گمان کنند که دولتهای رفاهی در اروپا، سخاوتمندانه به بسیاری از اروپاییها اجازه میدهند از وظایف خود شانه خالی کنند. «استعفای بزرگ» در سال گذشته در بین افرادی بود که قبلا شاغل بودند. با این حال به نظر نمیرسد این مورد صحیح باشد. زیرادرصد بیشتری از افراد ۱۵ تا ۶۴ ساله در منطقه یورو نسبت به قبل از قرنطینه شغل دارند. جسیکا هیندز از کپیتال اکونومیکس خاطرنشان میکند که نیروی کار اتحادیه اروپا، برخلاف نیروی کار بریتانیا یا آمریکا، اکنون بزرگتر از قبل از همهگیری است. مشکل در این است که بسیاری از آنها گزینههای بهتری نسبت به مشاغل قبلی خود دارند.
این سوال مطرح میشود که «همه آنها کجا رفتهاند؟» به گزارش بلومبرگ، تیم کلارک، رئیس شرکت هواپیمایی امارات، به این موضوع فکر کرد و پاسخ این بود: «به آمازون رفتند.» به نظر میرسد که رسیدگی به بستههای تجارت الکترونیک با دستمزد مناسب در حین گوش دادن به پادکستها که در ساعت ۵ صبح به مقصد میرسد و تنها از مسافران میپرسد که آیا مایعاتی در چمدان خود دارند یا خیر، شغل بهتری بهشمار میرود.
اروپا در مسیر کسادی بازار کار
اروپا با توجه به قوانین سفت و سخت کار و رشد بیسابقه خود در دهههای اخیر، اغلب با مشکل داشتن مشاغل زیاد مواجه نشده است. اما در حال حاضر این یک مشکل است. کمبود نیروی کار قابل مشاهده در فرودگاهها و خانههای مراقبت، هتلها و سایر مکانهایی که نیاز به تعداد زیادی پرسنل غیرماهر دارند نیز در حال رخ دادن است. برخی از کارگران ممکن است شاهد افزایش حقوق باشند، اگرچه بسیاری از شرکتهایی که به نیروی کار ارزان متکی هستند میگویند که توانایی پرداخت بیشتر را ندارند. در همین حال، اتحادیههایی که معمولا برای افزایش دستمزد دائما چانهزنی میکنند، نگران این هستند که انجام این کار در شرایط موجود ممکن است تورم را افزایش دهد. شاید با کاهش سرعت اقتصاد اروپا، بازار کار دوباره دچار کسادی شود. افزایش شدید قیمت انرژی در هفتههای اخیر و همچنین ظهور مجدد کووید، شرایط را بدتر کرده است.