معرفی کتاب 3 copy

یکی از مزایای برجسته کتاب حاضر آن است که شماری از اسناد منتشرنشده سرویس اطلاعاتی آمریکا را برای نخستین بار انتشار داده است. در این اسناد، هویت تعدادی از منابع سی آی ای در بدنه اداری و نظامی کشور افشاشده است.

طبق ادعای این کتاب، برجسته‌ترین منبع سی آی ای در وزارت امور خارجه، ویکتوریا بصیری، دیپلمات ارشد و مشاور وزیر در سال ۱۳۵۸ بود. ویکتوریا بصیری تهرانی متولد ۱۳۱۱، در سال ۱۳۳۷ به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. مأموریت‌های ابتدایی او در دبیرخانه سنتو در آنکارا، اداره همکاری بین‌المللی و دفاتر و معاونت‌های دیگر وزارت امور خارجه بود تا اینکه در سال ۱۳۵۳ به‌عنوان دبیر اول سفارت شاهنشاهی ایران در لندن منصوب شد. او در سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ هم دبیر اول سفارت ایران در دهلی‌نو بود و پس‌ازآن تا پیروزی انقلاب در جایگاه معاونت اداره امور دانشجویی خدمت کرد. پس از پیروزی انقلاب بصیری معاون اداره گذرنامه و همچنین مشاور فرهنگی و اقتصادی وزیر امور خارجه شد.

نقطه آغازین تماس بصیری و افسرهای  سی آی ای به سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ بازمی‌گردد؛ زمانی که او در دهلی‌نو به‌عنوان دبیر اول سفارت ایران مشغول به کار بود. در این دوره، جوزف پِتینِلی، مأمور سی آی ای در دهلی، با بصیری آشنایی پیدا کرد و اندکی بعد رفت‌وآمدهای خانوادگی آن‌ها شروع شد، بدون آنکه بصیری از هویت پتینلی مطلع باشد. پس‌ازآنکه بصیری به ایران بازگشت، حوزه مأموریت پتینلی هم به سفارت آمریکا در تهران منتقل شد. ویکتوریا بصیری که دیگر به هویت پتینلی پی برده بود، موافقت کرد درازای دریافت سیصد دلار در ماه با افسران اطلاعاتی آمریکا همکاری کند.

در مکاتبات داخلی سی آی ای، نام رمز «اسدیگاست و/۱» برای بصیری انتخاب شد و او علاوه بر ارائه اطلاعات وزارت امور خارجه، مأموریت‌هایی نیز برای آمریکایی‌ها انجام داد. پس از پیروزی انقلاب، بصیری همچنان به همکاری خود ادامه داد و با خروج پتینلی از ایران، افسران دیگری به نام‌های ویلیام دارتی و جون والش، رابط بصیری و سازمان اطلاعاتی آمریکا بودند. بصیری برای آمریکایی‌ها اطلاعات روزمره چهار حوزه عمده را تعقیب می‌کرد: معاونت فرهنگی اقتصادی وزارت امور خارجه، اجلاس غیرمتعهدها و فعالیت‌های ابراهیم یزدی در آن، دانشجویان ایرانی در کشورهای سوسیالیستی و خط‌مشی کلی وزارت امور خارجه.

با تسخیر سفارت آمریکا، سندهای جاسوسی او برای سازمان سی آی ای به دست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام افتاد. ویکتوریا بصیری در زمستان ۱۳۵۸ بازداشت و به پنج سال حبس و پرداخت وجوه دریافتی از سرویس اطلاعاتی آمریکا محکوم شد؛ لیکن در همان سال ۱۳۵۸، با سفارش و توصیه غیرقانونی، از زندان اوین آزاد شد و به خارج از کشور رفت.