چرا چین هرگز در فناوری پیشرو نخواهد بود؟

به گزارش  وال استریت ژورنال، چین اخیراً در رقابت خود با ایالات متحده برای تسلط در تولید تراشه کوتاه آمد. در حالی که ایالات متحده تعهد خود را برای بازسازی تولیدات داخلی آن کشور از طریق تصویب قانون تراشه در تابستان گذشته تقویت کرده و نزدیک به ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خصوصی در پروژه‌های تولیدی را مورد حمایت قرار داده چین به طور ناگهانی سرمایه گذاری ۱ تریلیون یوانی (حدود ۱۴۸ میلیارد دلاری) در این صنعت را متوقف کرده است.

صندوق ۴۵ میلیارد دلاری که در این صنعت به عنوان “صندوق بزرگ” شناخته می‌شود ابزار رسمی دولت چین برای مدیریت سرمایه گذاری‌های عظیم خود در صنعت تراشه است. این صندوق در مجموعه‌ای از شرکت‌ها از جمله بزرگترین تولیدکنندگان تراشه چین، شرکت بین المللی تولید نیمه رسانا و شرکت فناوری‌های حافظه یانگ تسه سرمایه گذاری کرده بودند که هر دو به دلیل تحریم‌های ایالات متحده فلج شده اند.

به گفته شبکه خبری “بلومبرگ” مقام‌های چینی اکنون از تامین کنندگان مواد نیمه هادی محلی می‌خواهند که قیمت‌ها را کاهش دهند تا از مشتریان داخلی خود حمایت کنند و چین ممکن است سرمایه محدود دولتی خود را به سمت مناطق انتخابی منحرف کند که نسبتا نوپا هستند و هیچ کشوری نمی‌تواند ادعای تسلط بر آن را داشته باشد.

چین با این عقب نشینی بی سر و صدا به شکست رویکرد کل دولتی خود در توسعه فناوری‌های پیشرفته‌ای که می‌توانند در سطح بین المللی رقابت کنند اعتراف می‌کند. ممنوعیت صادرات فناوری‌های پیشرفته ساخت تراشه به چین از سوی آمریکا مانع از صادرات این فناوری به آن کشور توسط شرکای کلیدی از جمله هلند و ژاپن شده است و صنعت نیمه هادی در حال ظهور چین را خفه می‌کند. با این وجود، دلیل بزرگتری برای شکست تلاش‌های جاه طلبانه فناوری چین وجود دارد: سیستم کمونیستی آن کشور به‌ نوآوری مجال رشد نمی‌دهد. در چین تمام بودجه اصلی توسط حزب کمونیست کنترل و توزیع می‌شود. دانشمندان برتر باید در سیستم حزبی باشند تا بتوانند شغل خود را ارتقا دهند و بودجه دریافت کنند. هرچه رتبه آنان در حزب بالاتر باشد می‌توانند بودجه بیش تری دریافت کنند.

پیش از توقف سرمایه گذاری استارت آپ‌های تراشه‌ای که با مقام‌های دولتی محلی مرتبط بودند که وظیفه توصیه و تایید نامزد‌ها را برعهده داشتند یارانه‌های دولتی را دریافت می‌کردند. براساس تحلیلی که از سوی نشریه “ساوث چاینا مورنینگ پست” صورت گرفته ۱۵۷۰۰ شرکت جدید نیمه هادی چینی از ژانویه تا مه ۲۰۲۱ میلادی به ثبت رسیدند.

یک رسانه چینی به نام Sing Tao Global گزارش داد که بسیاری از شرکت‌ها در صنایع مختلف از ساخت و ساز و سیمان گرفته تا پوشاک و داروسازی تغییر کاربری داده اند. تولید تراشه دست کم بر روی کاغذ منجر به پروژه‌های ناتمام و تعطیلی مکرر می‌شود. اما حتی بدون این تخصیص منابع ضعیف توسعه تراشه‌های چین کماکان به دلیل فقدان چشم انداز بلندمدت این کشور با مشکل مواجه می‌شود.

در سال ۲۰۱۹ میلادی با یک دانشمند داده و هوش مصنوعی در هوآوی بزرگترین و قدرتمندترین شرکت مخابراتی چین که در آن زمان آماده عرضه جهانی اینترنت نسل پنجم مصاحبه کردم. او به من گفت که علیرغم دستاورد‌های هواوی عطش موفقیت سریع آن شرکت را فرا گرفته است.

در حالی که “رن ژنگفی” بنیانگذار و مدیر عامل شرکت هواوی در ظاهر تحقیقات جدید را تشویق می‌کرد در عمل هیچ دستاورد قابل توجهی در دو سال ابتدایی یک پروژه حاصل نمی‌شد او تخصیص بودجه برای آن پروژه را قطع می‌کرد. آن شرکت به نوآوری‌هایی که می‌توانند فورا درآمد کسب کنند پاداش می‌دهد، اما تحقیقات طولانی مدتی که ممکن است منجر به نوآوری در جهان شود را انجام نمی‌دهد. این وضعیت مختص هواوی نیست.

این هنجار جامعه چینی تحت کنترل نظام کمونیستی است. نوآوری بزرگ از ذهن آزاد و کنجکاو ناشی می‌شود. چنین ذهن‌هایی نیاز به پرورش دارند و علیرغم وجود تمام آسمان خراش‌های خیره کننده و شهر‌های هوشمند چین امروز از انجام این کار ناتوان است. آموزش آزمون محور چین خلاقیت و تفکر مستقل را منع می‌کند.

هدف آنان همواره دستیابی به بیشترین سود با کمترین هزینه است. از نظر آنان رویا‌ها و اشتیاق غیرعملی و پرهزینه، احمقانه قلمداد شده و باید دور ریخته شوند. با این وجود، اگر چین نتواند متفکران آزاد پرورش دهد همواره پیرو خواهد بود و هرگز در جایگاه رهبری قرار نخواهد گرفت.