گره‌زدن اقتصاد به روندهای جهانی راز جهش‌‌‌های اقتصادی بزرگ است. در آخرین مورد معدن و خاک‌‌‌های کمیاب موجب شده است تا اقتصادهای پرمشکل آمریکای‌جنوبی به کانون توجه سرمایه‌گذاران خارجی بدل شوند. در آخرین گزارشی که آژانس جهانی انرژی تهیه کرده، به‌صراحت آمریکای جنوبی را قهرمان جدید اقتصاد جهان معرفی کرده است؛ قهرمانی که به‌واسطه برخورداری از منابع معدنی چشمگیر و کمیاب و باز کردن درها به روی سرمایه‌‌‌های خارجی، مزه رونق اقتصادی را چشیده است. این گزارش نشان می‌دهد با اینکه به‌طور پیوسته ۱۳ تا ۱۹درصد سرمایه جذب‌شده در منطقه آمریکای لاتین به سمت بخش معدن سرریز می‌شود، مدتی است این روند قوت بیشتری داشته و در آینده شدت می‌گیرد. طبق آخرین مقاله تحقیقاتی آژانس بین‌المللی انرژی، این موضوع نیز به دلیل ذخایر عظیم مواد معدنی حیاتی این بخش از قاره آمریکاست که برای انتقال جهان به عصر انرژی پاک اهمیت بارزی دارد.

به گفته آژانس بین‌المللی انرژی، آمریکای‌لاتین به‌عنوان تولیدکننده باسابقه مواد معدنی، یکی از مهم‌ترین بازیگران جهان برای فراگیری فناوری‌‌‌های انرژی پاک در سالیان آتی است. این منطقه به لطف برخورداری از منابع انبوه معدنی کشف‌شده خود قادر به متنوع ساختن مسیرهای تامین مواد معدنی جدید است؛ موضوعی که کمک جدی به اقتصاد جهان در راستای جلوگیری از انتشار آلاینده‌‌‌ها و عبور از تنگنای اقلیمی کنونی است. این گزارش به‌طور صریح تاکید دارد که تحقق اهداف جهان در زمینه انتقال انرژی پاک بدون آمریکای جنوبی مختل خواهد شد؛ این یعنی این منطقه طی دهه‌‌‌های آینده کانون توجه شرکت‌های بزرگ و اقتصادهای صنعتی است و همین توجه می‌‌‌تواند زمینه توسعه این بخش از جهان را مهیا سازد. جهش خیره‌‌‌کننده تولید این منطقه در ماه‌‌‌های اخیر که در گزارش‌‌‌های یونیدو (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد) منعکس شده، مهر تاییدی بر این ادعاست که آمریکای‌جنوبی قهرمان عصر اقتصاد سبز است؛ قهرمانی که از خاک بلند شده است.

فلزاتی نظیر مس و لیتیوم که هر دو برای ساخت باتری‌‌‌ها موردنیاز هستند، در حال حاضر به‌وفور در منطقه آمریکای لاتین یافت می‌شوند. این فلزات زمینه‌‌‌ساز گسترش شبکه‌‌‌های برق و انرژی‌های تجدیدپذیر و نیز پیش‌‌‌نیاز حمل‌ونقل پاک هستند و بدون پشتیبانی این منطقه، تولید خودرو، توربین و ادوات و ملزومات این انتقال بزرگ انرژی ممکن نیست. این در حالی است که آمریکای لاتین می‌‌‌تواند تامین انواع مواد کمیاب دیگر، از جمله نیکل را برای جهان عملیاتی سازد. نیکل که یکی از اجزای حیاتی باتری‌‌‌های الکتریکی بردبلند به شمار می‌رود، در زمره عناصر خاکی کمیاب بوده و در تولید موتورهای وسایل نقلیه الکتریکی و توربین‌‌‌های بادی به‌شدت موردنیاز است و گسترش استخراج و فرآوری آن قطعا موتور رشد آمریکای جنوبی خواهد بود.

برخورداری از ۴۵درصد کل جریان تامین مس تولیدی جهان موجب شده است تا آمریکای‌جنوبی قطب واقعی عرضه مس به بازارهای جهانی باشد. از این میزان سهم شیلی۳۰درصد، سهم پرو۱۰درصد، سهم مکزیک ۲درصد و سهم باقی بازیگران حدود ۵درصد است که موجب شده است حدود نیمی از تجارت ۳۰۰میلیارد دلاری مس در چنبره کشورهای این منطقه باشد و نقش چشمگیر آمریکای جنوبی را در آینده اقتصاد جهان تضمین کند.

همزمان سهم ۳۵درصدی دو کشور شیلی و آرژانتین از جریان تامین لیتیوم جهان موجب شده است تا درآمد هنگفتی نصیب کشورهای این منطقه شده و اهمیت ژئواستراتژیک آمریکای جنوبی دوچندان شود. ورود سرمایه‌‌‌های جدید برای اکتشاف از ذخایر عظیم لیتیوم پرو و بولیوی شانس این دو کشور برای افزایش درآمد و ارتقای جایگاه را بالا برده است. جدا از این منابع، برخورداری از ذخایر عظیم و اکتشاف‌نشده روی، سرب، گرافیت، نقره و نیکل موجب شده است تا سیل سرمایه به این منطقه سرایز شود. گزارش آژانس جهانی انرژی نشان می‌دهد که بیش از ۵۰درصد ذخایر نقره جهان در دل دشت‌‌‌ها و کوهستان‌‌‌های آمریکای جنوبی قرار دارد.

بازار باتری‌‌‌های لیتیوم-یونی و ادوات و اجزای این قبیل قطعات آنقدر سریع در حال رشد است که باور آن سخت است. حجم بازار پنج‌تولیدکننده بزرگ لیتیوم جهان حدود ۶۸میلیارد دلار و فروش سالانه آنها بالغ بر ۸میلیارد دلار است. گزارش اخیر موسسه مارکت ساند مارکت نیز نشان می‌دهد که فقط بازار متصل‌‌‌کننده‌‌‌های باتری‌‌‌های لیتیوم -یونی ظرف پنج‌سال آینده دوبرابر شده و به ورای ۷/ ۳میلیارد دلار می‌‌‌رسد. از آنجا که مس، لیتیوم و برخی دیگر از مواد کمیاب در سراسر زنجیره اقتصاد پاک مصرف می‌‌‌شوند، سرمایه‌گذاری در تولید این مواد معدنی مسیری تازه برای تحول اقتصادی است که ایران نیز همچون آمریکای جنوبی لازم است به آن وارد شود.

البته گزارش سازمان جهانی انرژی یک نهیب هم به آمریکای جنوبی زده است؛ اینکه رشد استخراج از معادن باید از اثرات نامطلوب بر محیط‌زیست و جوامع محلی جلوگیری کرده و حتی آنها را کاهش دهد یا در هر صورت، برای به دست آوردن ذخایر، اقدامات معدنکاری خاصی صورت گیرد که قوانین طبیعی، اجتماعی و اداری (ESG) متعهد بوده و توسعه پایدار را ارج بگذارد چرا که امکان بروز خشم عمومی در نتیجه تکرار حوادثی همچون جاری شدن اسید در رودخانه سونورای مکزیک یا سقوط باطله‌‌‌های معدنی در معادن برومادینو برزیل را امکان‌‌‌پذیر می‌‌‌سازد. این روند در سال‌های اخیر مورد توجه معدنکاران آمریکای جنوبی قرار گرفته و بخش خصوصی به استانداردهای زیست‌‌‌محیطی و توسعه پایدار بیش از گذشته توجه دارد.

 

گروه رسانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای «دنیای‌اقتصاد» با هدف توجه به تبیین نقش و جایگاه بخش خصوصی در شکوفایی اقتصادی و توسعه پایدار در روزهای ۱۸ و ۱۹اردیبهشت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه اقدام به برگزاری سیزدهمین «همایش و نمایشگاه چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز صنعت فولاد و سنگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌آهن ایران با نگاهی به بازار» در محل هتل المپیک تهران کرده است. همچنین در روزهای ۲۰ و ۲۱اردیبهشت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه امسال «همایش و نمایشگاه چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران» و فناوری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های وابسته با نگاهی به تولید و بازار، در محل هتل المپیک تهران برگزار می‌شود.