مدیرعامل شرکت «سیتکس» در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» مطرح کرد:
دلایل ضرر مالی در بازار رمزارزها
در این بین واژه‌ای به نام (FOMO: fear of missing out) معنا پیدا می‌کند. این کلمه بیانگر ورود هیجانی مردمی به بازار است که اقدام به معامله می‌کنند تنها به این دلیل که بازار را به دید مسابقه‌ای برای کسب سود می‌دانند. در همین راستا به عقیده مدیرعامل «اکسچنج سیتکس» مردم ما به چشم سرمایه‌گذاری به بازارها نگاه نمی‌کنند و صرفا برای کسب سود به آن ورود می‌کنند. حسین قریب در ادامه گفت: در حال حاضر شاهد شرایط مطلوبی در بازار رمز ارزها (کریپتو‌ها) هستیم و این خود می‌تواند دلیلی برای هجوم مردم در این بازار تلقی شود، بنابراین برای انجام معاملات موفق، ورود به این بازار باید توام با حفظ هیجان و آگاهی کافی باشد. همچنین استفاده از پلت‌فرم‌های خارجی که می‌تواند باعث بلوکه شدن سرمایه کاربران ایرانی شود منطقی نیست و به نظر می‌رسد استفاده از انواع پلت‌فرم ایرانی مناسب‌تر باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این نوع هیجانات احتمالی با حسین قریب مدیرعامل «اکسچنج سیتکس» به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
به طور کلی ترس از دست دادن موقعیت کسب سود در بازار رمز ارزها که از آن با عنوان «فومو» یاد می‌کنند، چیست؟
کشور ما از لحاظ آموزش‌های حوزه مالی دارای زیرساخت مناسبی نیست و طبقه‌بندی آموزشی برای سنین و حوزه‌های گوناگون در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. همچنین در دروس کاربردی دانشگاه نیز بررسی و تعلیم حوزه‌های مالی و سرمایه‌گذاری به شیوه صحیحی انجام نمی‌گیرد و به تبع این ضعف‌ها در سیستم آموزشی، اطلاعات کلی مردم اندک است. حال این افراد ناآگاه زمانی که به سن بالاتری می‌رسند با هدف کسب سود وارد بازارهای مالی می‌شوند که باعث ایجاد هیجان غیرقابل کنترلی در حوزه‌هایی مانند کریپتو کارنسی، بورس، طلا و خودرو می‌شود. گاهی در جوامع این چنینی به علت عدم آگاهی و آموزش افراد، شاهد استفاده نادرست از وجوه موجود در جامعه هستیم که افراد در این سرمایه‌گذاری‌های غلط وجوه اندک حقوق کارمندی خود را نیز از دست می‌دهند. سرمایه‌گذاری یکی از ابعاد مهم و حیاتی در زندگی هر فرد است که باید اصول آن را فرا گرفت. صرفا سرمایه‌گذاری در بانک، سکه و زمین کافی نیست، اما ورود مردم به بازار‌هایی مانند بورس و کریپتو بدون دانش باعث ایجاد هیجاناتی در راستای صعود یا نزول بازار می‌شود که در هر صورت مخرب است. بعضا در جامعه شاهد هجوم افراد به یک بازار طی افزایش اخبار هستیم، یعنی مردمی که احساس عقب ماندن از مسابقه کسب سود را دارند و بی محابا شروع به خرید و فروش در ابزارهایی می‌کنند که اطلاعی از آن ندارند ، معمولا این افراد در بازارها زیان‌ده هستند. کسب دانش بازارهای مالی و روانشناسی معاملاتی با در نظرداشتن روحیه ریسک‌پذیری و شخصیت فردی امری قابل توجه است. وجود این هیجان در بازاری مانند کریپتو که بازاری نوپا با نوسانات بالا است می‌تواند به نسبت دیگر بازارها مخرب‌تر باشد.
تاثیر «فومو» و میزان اهمیت آن در بازار چقدر است؟
فومو می‌تواند باعث تخریب گسترده در بازارها شود. همچنین هموارد در بازارها افرادی هستند که با انواع روش‌ها برای کسب سود اقدام به جذب افراد ناآگاه و سوء‌استفاده از سادگی و استیصال آنها می‌کنند. در بازارها با توجه به وجود این افراد، معامله توام با احتیاط، امری حیاتی در سرمایه‌گذاری است. اشخاص باید با تجربه و آگاهی وارد بازارها شوند تا بتوانند کنترل و مدیریت ریسک داشته باشند فومو می‌تواند باعث رفتار‌های غیرمنطقی در افراد و گرفتار شدن در دام کلاهبردار‌ها شود بدیهی است که در لحظه‌ای که مردم دچار هیجان بالا هستند تشخیص کلاهبرداری‌ها سخت بوده و فقط زمانی می‌تواند از عواقب آن جلوگیری کنند که از قبل آموزش دیده باشند.مساله مشکل‌ساز دیگر این است که مردم به چشم سرمایه‌گذاری به بازارها نگاه نمی‌کنند و فقط نگاه کسب سود دارند ، بنابراین در زمانی که بازار در حال یک اصلاح یا ریزش کوتاه‌مدت است اقدام به فروش سهام و ارزهای خود می‌کنند.
با چه اقداماتی می‌توان به کنترل رفتار‌های هیجانی کمک کرد؟
دو راه کلی برای کنترل این هیجان‌ها در بازار وجود دارد، باید شروع به آموزش به سرمایه‌گذاران کم دانش کرد که به عقیده برخی از کارشناسان این مقطع باید دبیرستان و سنین جوانی باشد، یا باید مراکزی تاسیس شود که افراد بتوانند به آن مراکز اعتماد کنند و سرمایه خود را برای اخذ تصمیم صحیح دست آنها بسپارند که وجود این مراکز برای تمام بازارها الزامی است. سیتکس سال‌ها است در راستای ارائه خدمات آموزشی به کاربران در شناخت آسیب‌ها و فواید بازارها، همچنین بررسی و تحلیل آینده آن اهتمام داشته است. در زمانی که سیتکس شروع به کار کرد مخالفت با این حوزه بسیار بود، اما اگر مراکزی که توصیه کردیم از قبیل ورود رمزارزها به فرابورس یا صندوق ذخیره ارزی جدی گرفته می‌شد رمزارزها شرایط مطلوب‌تری داشتند. دولت و حاکمیت لازم است بسترهایی را برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مردم ایجاد کنند که دارای شرایط خاص و استاندارد‌های مشخصی باشند.
در حال حاضر شاهد شرایط مطلوبی در بازار رمز ارزها هستیم و این خود می‌تواند دلیلی برای هجوم مردم در این بازار تلقی شود. بنابراین برای انجام معاملات موفق، ورود به این بازار باید توام با حفظ هیجان و آگاهی کافی باشد. همچنین استفاده از پلت‌فرم‌های خارجی که می‌تواند باعث بلوکه شدن سرمایه کاربران ایرانی شود منطقی نبوده و به کاربردن انواع ایرانی آن برای مردم مطلوب‌تر است. صرافی بیترکس مثالی از پلت‌فرم خارجی است که چندی پیش حدود ۷۰۰ نفر از کاربران ایرانی را بلوکه کرد. در همین جهت درحال حاضر آمریکا به شدت در تلاش برای منع پلت‌فرم‌های خارجی برای کشور‌های تحریم شده است که این موضوع می‌تواند برای کاربران ایرانی مشکل‌ساز شود.
دلیل پذیرفته نبودن رمزارزها توسط دولت‌ها چیست و چرا دولت ما صرافی‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد؟
در حال حاضر متولی این حوزه مشخص نیست و صرافی‌ها نمی‌دانند باید از چه کسی تقاضای بررسی شرایط را داشته باشند. تمامی نهاد‌ها از جمله بانک مرکزی و وزارت صمت و وزارت امور اقتصادی و دارایی در این حوزه دخیل هستند، اما هیچ کدام متولی مشخصی نیستند. در این شرایط هم مردم و هم دولت‌ها دچار بلاتکلیفی می‌شوند، همچنین در مجلس هم وجود تصمیم‌ها و رفتار‌های متناقض باعث دامن زدن به شرایط ابهام می‌شود. در مجلس گاهی از این حوزه حمایت می‌شود، اما چندی بعد برخی نمایندگان ابراز مخالفت می‌کنند.
