مدیرعامل «پیلگون» از ابداع سفرههای یکبار مصرف میگوید
دورانداختنیهای دوستداشتنی
سفره ایرانی
در گذشتهای نه چندان دور این «سفره» بود که یک اجتماع کوچک خانوادگی را شکل میداد و فارغ از دنیای دیجیتالی امروز، دل آدمها را به حضور در کنار هم گرم میکرد. فرهنگ پهن کردن سفره یا زیرانداز در حالی که هنوز غذا خوردن روی میز رواج نداشت همه را روی زمین، گردهم جمع میکرد.
بعدها سفرههایی پلاستیکی بر پایه پلیمر ساخته شد و در پی آن، ماجرای تمیز کردن سفره که همیشه دردسری برای اعضای خانواده بود.اگر چه این فرهنگ در خانوادههای ایرانی همچنان وجود دارد، اما با رشد و توسعه تکنولوژی، امروزه شاهد سفرههای یک بار مصرف در بازار هستیم. شاید این موضوع پیشپا افتاده به نظر برسد، اما در اصل این گام صنعتی باعث تحول در زندگی خانوادههای ایرانی در مدل بهرهگیری از سفره یک بار مصرف به عنوان زیرانداز شد.
برند پیلگون سفره یک بار مصرف را برای نخستین بار در سال ۱۳۷۷ وارد بازار کرد. ابداعی نو که به گفته مدیر عامل این شرکت، دلیل طراحی آن به سفر بندرعباس در مرداد ۱۳۷۷ هنگام ملاقات با یکی از مشتریان فروش عمده محصولات پیلگون، باز میگردد. ابوالفضل حمزه به «دنیایاقتصاد» میگوید: در سفر به بندرعباس میزبان ما هنگام پذیرایی به صرف شام کیسههای زبالهای که به طور رنگی در پیلگون تولید میشوند را از قسمت لبهها باز کرد و چند تا از آنها را به عنوان سفره روی زمین پهن کرد.
وی ادامه میدهد وقتی از میزبان دلیل این کار را پرسیدم در پاسخ گفت: در بندرعباس رطوبت هوا زیاد است و شرایط اقلیمیاجازه استفاده از سفرههای پلیمری را نمیدهد به این دلیل که پس از مدتی سفرهها کپک میزنند و کارآیی آنها از بین میرود. بنابراین بهترین روش، استفاده از همین کیسههای رنگی است که پس از استفاده، آنها را با خیال آسوده دور میاندازیم.
مدیرعامل شرکت پیلگون در همان سفر بود که به فکر ابداع سفره یکبار مصرف افتاد و با ایدهای که کسب کرد دریافت که این محصول میتواند در قالب شکیل و بهداشتی و باکیفیت، مشکل پیشروی مصرفکنندگان را در شرایط اقلیمی مشابه بندرعباس مرتفع سازد از این رو اقدام به تولید سفره یک بار مصرف همراه با پرفراژ کرد تا در کنار سهولت در استفاده، یک محصول جدید را نیز به سبد محصولات خود اضافه کند. به گفته وی، به یکباره از این محصول استقبال ویژهای شد و در کمترین زمان ممکن به کشور عراق راه یافت و آنجا نیز با استقبال زیادی روبهرو شد.
«پیلگون» دهه شصتی
وی دوره فعالیت خود را به دو مقطع تقسیم کرده و در این باره خاطرنشان میکند: در ابتدای دهه ۶۰ وارد صنعت پلاستیک شدم و فعالیت را به شکل شخصی و نه در قالب شرکت آغاز کردم. وی از روزهای ابتدایی کار خود میگوید: در آن زمان صنعت پلاستیک به شکل صنعت نبود و حتی ماشینآلات آن زمان نیز بسیار ابتدایی بود. زمانی که آغاز بهکار کردم دستگاههای دوخت در صنعت پلاستیک به شکل پایی بود. این دستگاهها قیمتی معادل ۲۵۰۰تومان داشت که از یک طرف طاقه مواد اولیه را میگذاشتیم و از سوی دیگر روزانه معادل ۲۰۰ جعبه تولید میکردیم.
این در حالی است که امروزه دستگاههای تولیدی به کار رفته در صنعت، بسیار پیشرفته هستند تا جایی که شکل استفاده از محصولات را به دلیل تعبیه پرفراژ و رولی شدن آنها متحول کرده است. در این دوره طولانی نه تنها صنعت پلاستیک رشد کرده، بلکه ماشینآلات اختصاصی آن نیز با پیشرفت چشمگیری همراه بوده است. این روند تا سال ۷۵ ادامه پیدا کرد.
پیدایش کیسه فریزر
مدیرعامل شرکت زرین پلاستیک نیلگون علاوه بر ابداع سفره یک بار مصرف، در دوران فعالیت خود از ابتدا نگرش ویژهای داشته به طوری که در خصوص شکلگیری کیسه فریزر و چگونگی بهرهگیری افراد از آن میگوید: زمانی که جنگ تحمیلی شروع شد قیمت کاغذ افزایش یافت و همین باعث شد ارزش پاکتهای کاغذی نیز بالا برود.
وی تصریح میکند: «گرانی کاغذ فرصتی شد تا به فکر تولید کیسههای پلاستیکی برای تحویل دارو و بستهبندی مواد غذایی بیفتیم. در همان موقع تلاش بسیاری شد تا داروخانهها کیسههای پلاستیکی را جایگزین پاکتهای کاغذی کنند. جنگ بود و گرانی. اگر قیمت تمام شده کیسه پلاستیکی کیلویی ۱۵۰ تومان تمام میشد برای پاکتهای کاغذی ۵ برابرباید هزینه میکردند. به هر ترتیب این اتفاق افتاد.»
وی ضمن اشاره به اینکه در آن زمان، فریز در قسمت بالایی یخچالها و در فضای داخلی آن تعبیه میشد خاطرنشان میکند: خانمهای خانهدار در دهه ۶۰ از کیسههای پلاستیکی برای ذخیره موادغذایی به شکل فصلی استفاده میکردند از همانجا بود که به طور مجزا محصولی تولید کردیم و نام آن را کیسه فریزر گذاشتیم در حالی که این نام به لحاظ معنایی باری در بر نداشت.
وی میگوید: امروز نام کیسه فریزر بر تمام بستههای تولید شده از سوی سایر برندهای تولیدکننده محصولات پلاستیکی خانگی حک میشود و اصطلاح رایج در بازار شده است.
حمزه به دیگر محصول تولید شده در پیلگون اشاره کرده و میافزاید: کیسه زباله رولی نیز از دیگر محصولاتی است که برای نخستین بار در پیلگون تولید شد که در پی آن اولین واردکننده ماشینآلات تولیدی با تکنولوژی روز نیز به حساب میآییم. درج پرفراز روی این محصول برای سهولت استفاده آن در آشپزخانه نیز از دیگر مشخصاتی است که این برند برای نخستین بار روی محصولات خود به کار برده است.
تلخ و شیرین صادرات
وی که صادرات محصولات پیلگون در سال ۱۳۸۹ را از عراق آغاز کرد، همان مقطع به دلیل کافی نبودن میزان تولید در برابر درخواست متقاضیان تصمیم گرفت محل کارخانه را که در آن زمان در بومهن قرار داشت به اشتهارد منتقل کند. این انتقال در قالب طرح توسعهای بود که کارخانه از فضای ۳۰۰ متری به ۳۰۰۰ متری همراه با توسعه بیشتر ماشینآلات و اخذ پروانههای لازم برای تولید صورت گرفت.
در این شرایط بود که ۵۰ درصد تولیدات آن به بازار داخل اختصاص داشت و مابقی به عراق صادر شد. وضعیت صادرات برای این برند به گونهای رقم خورد که در سالهای ۹۲ و ۹۴ توانست صادرکننده نمونه باشد.
او میگوید: همیشه صادراتچی بودن برای ما یک افتخار بوده و همیشه رقم صادرات ما به ۲ تا ۵/ ۲میلیون دلار میرسید، اما اکنون با وجود شرایط تحریم و وضعیت فعلی دلار دیگر به اندازه سالهای گذشته جذابیتی ندارد، چرا که ارز دریافتی را باید در اختیار بانک گذاشته و برای دریافت، آن را به نرخ نیمایی محاسبه میکنند.
وی تصریح میکند: به همین دلیل است که با قیمتهای فعلی صادرات محصولات را محدود کردیم و نیمچه صادراتی که در جریان است نیز تنها به بخش مرزی تعلق دارد.
او بر این باور است در چنین شرایطی دو راه باقی است نخست اینکه قیمت افزیش یابد و دیگری تحمیل ضرر به شرکت که هر یک تبعات خاص خود را در پی دارد.
مدل بستهبندی حامی برند و حفظ آن
در مقطع دوم فعالیت حمزه حدود ۱۵ سال بعد از شروع کار و در سال ۷۵، شرکتی به نام زرین پلاستیک نیلگون تشکیل شد تا در ادامه مسیر کار از قالب شخص به شرکت توسعه پیدا کند. در همان برهه نیز یکی از فرآیندهای توسعهای شخصیتدادن به محصولات از طریق بستهبندی مناسب و راحت بود که بعدها این امر به سایر مزیتهای محصولات پیلگون از جمله قیمت اقتصادی و عدم آبریزی (چکه کردن) مایعات از کیسههای زباله و فریزر اضافه شد.
حمزه در ادامه یادآور میشود: از آنجا کیسه زباله در هر خانهای در قلب خانه یعنی آشپزخانه به کار میرود، پس از اقدام به طرح توسعه با مشورت استادان دانشگاهی به نوع بستهبندی محصولات و مدل آنها توجه کردیم.
این مشورت باعث شد تا ما به محصولات خود با تغییر در بستهبندی آنها شخصیت بدهیم. به طور مثال کیسه زبالههای سه رولی را در جعبههای شکیل چیدمان کردیم.
وی میگوید: در حالی برندهای مشابه با ما بستهبندیهای بسیار ابتدایی داشتند و ما در همان زمان به فکر تغییر شکلی بستهبندی محصولات افتادیم. این حرکت باعث شد که جایگاه کیسههای زباله و فریز و ... در قفسههای فروشگاهها که در پایینترین ردیف بود به طبقههای بالایی نیز ارتقا یابد. در حقیقت این اقدام باعث بهتر دیده شدن محصولات در فروشگاهها و سوپر مارکتها شد.
او درباره نگرانیهایی که این تغییر در پی داشت میگوید: عدم استقبال مشتریان بابت افزایش قیمت محصول ناشی از بهای تمام شده آن به همراه نرخ بسته بندی یکی از نگرانیها بود.وی به ماجرای «بستنی کیم» که مدتهای طولانی بازار را در اختیار داشت اشاره کرده و میگوید: کیم برند یکهتاز روز بازار بود بعدها میهن که وارد بازار شد به علت کیفیت بستهبندی و حتی با قیمت ۱۰ برابری در بازار توانست رقابت کند.
و در ادامه اظهار میکند که در آن مقطع برای محصولات شرکت، بستهبندیهای زیبا را طراحی کردیم و از این طریق سبد محصول ما کامل شد و بیش از یکصد محصول را در حال حاضر به تولید میرسانیم.
شرکتی با ساختار «خانوادگی»
بنیانگذار برند پیلگون میگوید: پیلگون یک کسبوکار خانوادگی است و هر کدام از فرزندان هدایت بخشی از فعالیتها را بر عهده دارند.
وی ادامه میدهد: یکی از پسرانم هدایت فروش مویرگی را در تمامی فروشگاهها بر عهده دارد. توزیع محصولات در تهران و البرز از طریق یک شرکت منسجم به نام زرین ایگل که در سال ۱۳۹۲ تاسیس شد صورت میگیرد و همچنین این شرکت توانسته با بیش از ۵۵ نمایندگی کالای مصرفی را تامین و عرضه کند.
دو پسر دیگر «حمزه» تامین مواد اولیه و مدیریت کارخانه را بر عهده دارند. تنها فرزند دختر مدیرعامل پیلگون نیز عهدهدار سمت مدیریت بازرگانی است.
وی درباره این مدل از کسبوکار ضمن ابراز رضایتمندی خاطرنشان میکند: به مرور مدیریت این بخشها را به فرزندانم تفویض کردم و در همین راستا نیز شخصا بر کلیت فعالیتها نظارت دارم.
حمزه میگوید: به دنبال ایجاد تنوع در سبد محصولات پیلگون، اشتغال ایجاد شده مستقیم و غیرمستقیم از این بابت برای ۵۰۰ نفر است.