«تمدیدهای کوتاهمدت» آتشبس به نفع حماس و اسرائیل است
نتانیاهو تحت فشار برای توقف کامل جنگ
روز سهشنبه، اسرائیل و حماس یکدیگر را به نقض آتشبس متهم کردند. ارتش اسرائیل گفت که مواد انفجاری در نزدیکی نیروهایش در دو نقطه در شمال غزه منفجر شده است و شبه نظامیان هم در یک منطقه به آنها شلیک کردهاند. حماس بدون ارائه جزئیات بیشتر گفت که مبارزانش در یک «درگیری میدانی» که توسط اسرائیل دامن زده شد، شرکت کردند. اما هیچ یک از طرفین این سیگنال را مخابره نکرد که از توافق خارج میشود و روز سهشنبه (۷آذرماه)، حماس ۱۲گروگان دیگر - ۱۰اسرائیلی و دو شهروند تایلندی - را آزاد کرد. تعدادی هم دیروز چهارشنبه (۸ آذرماه) آزاد شدند. از زمان آغاز توقف درگیریها در روز جمعه (۳ آذرماه)، حماس ۶۰گروگان اسرائیلی را آزاد کرده و طی مذاکرات جداگانه، ۲۱شهروند از دیگر کشورها را هم آزاد کرد. اسرائیل هم ۱۸۰فلسطینی را که در زندانهای خود نگه داشته بود، آزاد کرد.
در حال حاضر، «تمدیدهای کوتاهمدت» آتشبس به نفع حماس و اسرائیل است. این آتشبسهای کوتاه به حماس اجازه میدهند تا کنترل خود را بر بیشتر غزه (جایی که در بسیاری از مناطق شمالی بهدلیل فشارهای اسرائیل کنترل خود را از دست داد) بازگرداند. یک وقفه طولانیتر به حماس فرصت بیشتری برای سازماندهی مجدد و جابهجایی نیروهایش میدهد. برای اسرائیل، هر تمدید به معنای بازگشت تعداد بیشتری از زندانیانش است که توسط حماس به اسارت گرفته شدهاند. تقریبا ۲۴۰نفر توسط حماس و متحدانش گروگان گرفته شدند و به ازای هر روز آتشبس اضافی، دو طرف توافق کردند که تقریبا ۱۰اسرائیلی را با ۳۰فلسطینی زندانی در اسرائیل مبادله کنند. مردم غزه نیز از آتشبس بهرهمند میشوند و این امر به ۲.۲میلیون ساکن آن سرزمین محروم کمکهای بیشتری را میرساند؛ منطقهای که با جنگ از بین رفته و ساکنانش با کمبود شدید مواد غذایی و سوخت و دارو و غیره مواجه هستند.
اما هر چه این تحول بیشتر طول بکشد، معمای اسرائیل بزرگتر میشود. با آزادی هر روز فلسطینیان در زندانهای اسرائیل به ازای هر روز آتشبس، محبوبیت حماس در کرانه باختری اشغالی (جایی که بسیاری از فلسطینیهای آزادشده به آنجا بازگشتهاند) افزایش یافته است. این میتواند به یک درگیری سطح پایین در آنجا دامن بزند. یک وقفه طولانی در نبرد در غزه همچنین ممکن است تهاجم اسرائیل را کندتر کند و هدف اعلام شدهاش برای ریشهکن کردن حماس را با خطر مواجه سازد. در حال حاضر، مقامات دولت بایدن اسرائیل را به نحوی مدیریت میکنند که پس از بازگشت دوباره به جنگ، با فشار بیشتری وارد نبرد شود. در عین حال، فشار بین المللی بر اسرائیل هم در حال افزایش است تا حملات خود را بهطور کامل متوقف کند.
«انشل فافر» مفسر سیاسی هاآرتص (یک روزنامه اسرائیلی با گرایش چپ) گفت که در داخل، برخی از اسرائیلیها نگرانند که تمدید طولانی مدت آتشبس به حماس قدرت زیادتری بدهد که این امر بر روح و روان اسرائیلیها اثر میگذارد. فافر افزود: «اسرائیل با یک معضل واقعی مواجه است. حماس با آزادی هر گروگان، شلاق را بر احساسات اسرائیلیها میکوبد. در نهایت، اسرائیل باید بین آزادی گروگانهای بیشتر یا جلوگیری از ضربات حماس بر روح و روان اسرائیل دست به انتخاب بزند.»
به نوشته گزارشگر نیویورکتایمز، دستگیری تعداد زیادی از گروگانها، از جمله یک نوزاد ۹ماهه، خسارات سنگینی بر بسیاری از اسرائیلیها و روان آنها وارد کرده و روند پیچیده مذاکره درباره گروگانها، که مملو از تاخیرها و اختلافات است، تنها این عذاب را تشدید کرده است. دو فرد مطلع از تلاشهای میانجیگرانه (که به شرط فاش نشدن نام صحبت میکردند) گفتند، میانجیهایی که برای برقراری آتشبس تلاش کردند، امیدوارند که مدل فعلی برای جلوگیری از شروع دوباره درگیریها و ایجاد شرایط لازم برای گفتوگوهای طولانیمدت، شرایط و آمادگی کافی ایجاد کند. اما این میانجیگران انتظار دارند که اگر همه گروگانهای غیرنظامی آزاد شوند و مذاکرات به سمت آزادی سربازان اسرائیلی که در ۷اکتبر دستگیر شدند، حرکت کند، شرایط دشوارتر شود. انتظار میرود حماس خواستار آزادی زندانیان بیشتری از اسرائیل یا افراد سابقهدارتر باشد همانطور که یکی از افراد مطلع از مذاکرات بیان کرد که این باعث تغییر در «نرخ تبادل»های دو طرف میشود.
به گفته مقامات آمریکایی، روز سهشنبه، ویلیام جی برنز، مدیر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا، برای دور جدیدی از مذاکرات با هدف آزادی گروگانهای بیشتری که در غزه نگهداری میشوند، وارد دوحه (پایتخت قطر) شد. برنز و دیوید بارنیا (رئیس موساد) با عباس کامل (رئیس سرویس اطلاعات مصر) و محمد بن عبدالرحمن بنجاسم آلثانی (نخستوزیر قطر) دیدار کردند. مقامات ارتش اسرائیل میگویند که مصمم به نابودی حماس هستند. بر اساس گزارشها، تا کنون نزدیک به ۱۵هزار فلسطینی در حملات اسرائیل از زمین و هوا و دریا جان خود را از دست دادهاند. هرزی هالوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل روز سهشنبه در بیانیهای گفت: «ارتش آماده ادامه جنگ است. ما از روزهای توقف بهعنوان بخشی از چارچوب برای یادگیری، تقویت آمادگی و تصویب برنامههای عملیاتی آینده استفاده میکنیم.»
سربازان اسرائیل بخشهایی از شمال غزه را تقریبا به شکل C تصرف کردهاند: لبه شمالی نوار، یک برش در امتداد سواحل مدیترانه و نوار مرکزی زیر شهر غزه. این نیروها عمدتا شهر غزه را محاصره و نوار را به دو نیمه تقسیم کردند و به دنبال برهم زدن تسلط حماس بر غزه هستند. برخی تحلیلگران میگویند فشارهای داخلی اسرائیل احتمالا بنیامین نتانیاهو را وادار خواهد کرد تا تهاجم را زودتر از سر بگیرد. به تعویق انداختن آن، نتانیاهو را در مسیر برخورد با وزرای افراطی کابینه اش قرار میدهد که با اکراه از آتشبس حمایت کردند؛ زیرا به آنها اطمینان داده شده بود که تهاجم تنها پس از یک آتشبس کوتاه ادامه خواهد یافت.