لورا روزن در وبگاه مجله دیپماتیک می‌نویسد: «جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی، روز جمعه (۲۸ژوئیه) در یک گفت‌وگوی مجازی به خبرنگاران گفت: «مسلما عادی‌سازی یکی از مواردی است که ما به حمایت از آن بین اسرائیل و عربستان سعودی ادامه می‌دهیم. این یکی از مواردی است که ما همچنان با هر دوی آنها صحبت می‌کنیم و مطمئنا می‌خواهیم پیشرفت بیشتری در آن ببینیم.» کربی ادامه داد: «اکنون این به چه شکل است، نمی‌دانیم! برای دانستن خیلی زود است. ما خواهیم دید که نتایج چه خواهد بود.» تام فریدمن، روزنامه‌نگار نیویورک‌تایمز که اولین‌بار این دیدار را گزارش کرد، این رایزنی‌ها را بخشی از تلاش‌های ایالات متحده برای بررسی چشم‌انداز پیشبرد توافقی برای عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی توصیف کرد که براساس آن واشنگتن ممکن است ضمانت امنیتی معاهده ریاض را تمدید کند.

فریدمن گفت: «رئیس‌جمهور هنوز برای ادامه دادن تصمیم نگرفته است، اما او به تیمش چراغ سبز نشان داد تا با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی صحبت کنند تا ببینند آیا نوعی معامله امکان‌پذیر است و اگر جوابشان مثبت است به چه قیمتی؟» در ادامه فریدمن نوشته است: سعودی‌ها به دنبال یک معاهده امنیتی متقابل در سطح ناتو هستند که ایالات متحده را موظف می‌کند در صورت حمله به عربستان سعودی از آنها دفاع کند.» همچنین برنامه هسته‌ای غیرنظامی، تحت نظارت ایالات متحده و توانایی خرید تسلیحات پیشرفته‌تر آمریکایی جزو مواردی است که عربستان خواهانش است. فریدمن خاطرنشان کرد: «این اولین باری است که ایالات متحده یک پیمان امنیتی متقابل را با یک دولت غیر دموکراتیک از زمان آزینهاور امضا می‌کند. آیزنهاور این کار را با کره‌جنوبی در سال۱۹۵۳ می‌کند؛ اما برای کار اخیر در صورت پیش رفتن مساعد امور، دولت بایدن نیاز به تایید سنا دارد.»

درخواست‌های اجابت‌نشدنی

اما چندین کارشناس امنیتی منطقه می‌گویند بعید است که ایالات متحده تضمین امنیتی در قالب یک معاهده‌ را برای پادشاهی سعودی عملیاتی کند. برخی دیگر می‌گویند که عربستان سعودی چنین انتظاری ندارد و همانطور که «فراس مقصد» از موسسه خاورمیانه گفته است، اساسا این درخواست‌ها، بزرگ و اجابت‌نشدنی هستند. «مقصد» در یک پنل مجازی درباره چشم‌انداز عادی‌سازی اسرائیل با عربستان سعودی گفت: «من احساس می‌کنم که انتظارات غیرواقع‌بینانه‌ای از هر دو طرف وجود دارد و دلیل آن این است که این روند در حال حاضر، متمرکز بر منافع هر دو دولت است و مبتنی بر واقعیت‌ها نیست.»

«مقصد» ادامه داد: «این چیزی نیست که سعودی‌ها بتوانند بدون گام‌های مشخص از سوی اسرائیل نجام دهند. همه ما می‌دانیم که سیاست اسرائیل در حال حاضر کجاست. نتانیاهو اگر بخواهد اقدام مهمی در قبال فلسطینی‌ها انجام دهد، ائتلاف خود را به خطر می‌اندازد. مضاف بر اینکه خود فلسطینی‌ها در آشفتگی به سر می‌برند... این فشار جدید برای عادی‌سازی، از سوی آمریکا دور از واقعیات سیاسی طرف اسرائیلی و فلسطینی بوده است؛ اما دولت آمریکا عجله دارد تا عادی‌سازی تا پیش از پایان سال جاری میلادی رخ دهد.» «مقصد» می‌گوید: «سعودی‌ها قصد ندارند به صراحت «نه» بگویند اما خواهان این هستند که سر این موضوع سر گفت‌وگوهای خود را ادامه دهند. آنها احتمالا خواهند گفت که ما حاضریم این کار را انجام دهیم؛ اما ما چیزی مثل یک اتحاد یا ماده پنجم {ناتو}رامی‌خواهیم.»

به گفته «مقصد» اینها همه دور از واقعیت‌های موجود هستند، به‌ویژه اینکه عربستان سعودی در زمین سیاسی آمریکا کشوری نامحبوب است.» «مقصد» گفت: «اینکه یک معاهده صورت گیرد، معاهده‌ای که توسط کنگره باید تصویب شود، دور از واقعیات است. هر چند فکر می‌کنم که در نهایت آنها کوتاه بیایند.» دیوید دزروچِز، استاد مرکز مطالعات استراتژیک جنوب شرق آسیا، روز جمعه در یک موضوع توییتری در خصوص مقاله فریدمن نوشت که یک پیمان دفاعی ایالات متحده با عربستان سعودی چیزی جز یک «وهم و خیال» نیست. او در ادامه توییت خود نوشت: «رئیس‌جمهوری ایالات متحده هرگز یک معاهده دفاع متقابل عربستان سعودی را به سنا ارائه نخواهد کرد.» دزروچز ادامه داد: «بایدن قبلا به سعودی‌ها قول داده بود که به تسلیحات آمریکایی دسترسی بیشتری داشته باشند؛ اما چنین نشد.»

عربستانی‌ها همچنین دیده‌اند که مقامات دموکرات خواستار تحریم تسلیحاتی شده‌اند. نتیجه آنکه این معاهده شدنی نیست. دزروچِز می‌گوید: «سعودی‌ها دیده‌اند که پس از توافق عادی‌سازی امارات با اسرائیل قول دریافت جنگنده‌های اف-۳۵ را دریافت کرده‌است؛ اما این را هم دیده‌اند که ترامپ در سال۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای با ایران که توسط سلف وی انجام شده بود، خارج شد. دزروچز گفت: «ما بارها گفته‌ایم: بله، بله، ما ملاحظات شما را جدی می‌گیریم، ما به شما دسترسی سریع به سلاح‌های ایالات متحده می‌دهیم و سپس آن را فراموش می‌کنیم و کنگره نیز آن را تایید نمی‌کند.» او نتیجه‌گیری کرد: «بنابراین اساسا، من فکر نمی‌کنم [سعودی‌ها] کوتاه بیایند و در مقابل فکر نمی‌کنم که دولت هم بتواند آن چیزی که آنها می‌خواهند، ارائه کند.» دروچز اعتقاد بر این دارد که عربستان در نهایت راسا رابطه خود را با اسرائیل عادی خواهد کرد؛ اما ریاض قصد ندارد تا کارت‌هایش را به نحوی «بُر» بزند که تا پیش از انتخابات یک «یک دست خوب» برای قمار انتخاباتی به بایدن و دموکرات‌ها بدهد.

اخبار مرتبط