نیویورک‌تایمز: اسد گزینه‌های روسیه را محدود کرده است
آتش‌بس در شام
«ریچارد روث» و «بن وستکات»، گزارشگران سی‌ان‌ان در گزارش ۱۵ آوریل اعلام کردند که تقلای این سه کشور در سازمان ملل همزمان شده است با تلاش‌های روسیه برای برگزاری جلسه شورای امنیت در راستای محکوم کردن حمله به سوریه. «واسیلی نبنزیا»، سفیر روسیه در سازمان ملل می‌گوید این حمله «ضربه‌ای به تلاش‌های سیاسی» برای صلح «در سوریه از هم گسیخته» بود. این گزارشگران به نقل از دیپلمات‌ها از «جنگ سرد بالقوه جدید» سخن گفتند. اگرچه دبیرکل سازمان ملل از اعضا خواسته خویشتنداری به خرج دهند اما نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، اعلام کرده که آمریکا «آماده» است به هرگونه حمله شیمیایی در آینده پاسخ دهد. با این حال، بر سر چرایی حمله در سازمان ملل نزاع‌های گسترده‌ای جریان دارد. در خارج از این سازمان هم بازرسان «سازمان منع تسلیحات شیمیایی» (OPCW) روز شنبه ۲۵فروردین ماه ۹۷ به سوریه وارد شدند تا در مورد حمله شیمیایی در این کشور تحقیق کنند.
ماموریت انجام شد
موافقت‌ها و مخالفت‌ها بر سر حمله به سوریه و تلاش‌های مسکو در سازمان ملل درحالی جریان دارد که ترامپ لحظاتی پس از پایان حمله، این اقدام را «موفقیت‌آمیز» خواند و اعلام کرد «ماموریت انجام شد.» او ضمن تشکر از فرانسه و انگلیس از قدرت و خردمندی ارتش هم تقدیر کرد. اگرچه تلفاتی به نیروهای روس در سوریه وارد نشد اما سی‌ان‌ان در تحلیلی به قلم «تیم لیستر» در ۱۴ آوریل نوشت: پس از دو هفته تنش بر سر سوریه، سرانجام آمریکا و متحدانش به این کشور حمله کردند. او نوشت: «تاثیر واقعی این حمله در روسیه احساس شد.» لیستر می‌افزاید: «بحث بر سر آنچه در ۷ آوریل در دوما رخ داد و اینکه چه کسی مسوول است، روابط آمریکا و روسیه را به پایین‌ترین حد در دهه‌های اخیر رساند.» وقتی ترامپ در توییتی روسیه و متحدانش را مسوول حمایت از اسد اعلام کرد، عملا امیدهای صلح یا بهبود در روابط دو کشور را از میان برد. توییت‌های او به‌گونه‌ای بود که روس‌ها را به چالش می‌کشید.
روسیه که – به‌دلیل حملات شیمیایی رخ داده- خود را در موضع ضعف می‌دید به این روش متوسل شد که از یک‌سو اعلام کرد حمله‌ای رخ نداده؛ از سوی دیگر اعلام کرد گروه‌های شورشی حمله را سازمان داده‌اند و در نهایت اعلام کرد که توطئه‌ای انگلیسی در کار است که ماجرای اسکریپال (جاسوس دو جانبه روس) را به سوریه گره بزند. مسکو می‌ترسد آنچه بر سر عراق و لیبی آمد و این کشورها از گردونه حذف شدند در سوریه هم تکرار شود. چنین بود که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، اعلام کرد: «امیدوارم ماجراجویی‌هایی که در عراق و لیبی رخ داد در سوریه تکرار نشود.» ولادیمیر پوتین هم روز شنبه اعلام کرد: «تاریخ مسوولیت سنگین انتقام‌های خونین در یوگسلاوی، عراق و لیبی را به پای واشنگتن نوشته است.» لیستر، تحلیلگر سی‌ان‌ان، می‌افزاید: هدف از این حمله غرب ارسال این پیام به مسکو بود که سوریه «ملک» یا «مستعمره» روسیه نیست و این کشور در مورد ترسیم خط فرضی منافع باید همگام با غرب پیش برود.
هدف از این حمله نشان دادن «قدرت سخت» یا «بازدارندگی موثر» غرب در برابر تحولات سوریه و خودنمایی نظامی روسیه بود. لیستر معتقد است «خوش‌بینی» روس‌ها از روی کار آمدن ترامپ با گذشت زمان به «سرخوردگی» و در نهایت به «بیگانگی» روس‌ها از واشنگتن تبدیل شد. حمله شیمیایی در سوریه و حمله «سه‌بزرگ» (آمریکا، انگلیس و فرانسه) به سوریه تیر خلاص را به روابط مسکو- واشنگتن شلیک کرد. با این حال، دیدگاه دیگر بر این باور است که پس از این حمله مسکو نفس راحتی می‌کشد زیرا خیالش از یک حمله گسترده و تمام‌عیار راحت شد.
«نیل مک فارکوهر»، در ۱۴ آوریل در نیویورک‌تایمز نوشت در سخنان مقام‌های روسی نوعی حس آرامش به‌چشم می‌خورد. او می‌نویسد وزارت دفاع روسیه که به داشتن «واکنش‌های فوری شهره نیست» بر خلاف معمول در اعلامیه‌ای اعلام کرد که در این حمله نه هیچ نظامی روسی آسیب دید، نه منافع و ادوات نظامی روسیه هدف گرفته شد. افزون بر این، هیچ‌یک از سیستم‌های دفاعی ما در سوریه علیه هدف‌های رقیب به‌کار گرفته نشد. در همین راستا، «الکساندر. ام. گولتس»، تحلیلگر نظامی مستقل روس و معاون سردبیر در Yezhednevny Zhurnal، معتقد است: «به‌نظر می‌رسد هر دو طرف بر حسب نقش‌های از قبل تعریف شده بازی کردند تا آسیب‌های برخاسته از تقابل را مدیریت کنند. سوریه نقطه شروع برای یک تقابل جهانی نخواهد بود.» چنین بود که «جان. ام.هانتسمن جونیور»، سفیر آمریکا در روسیه، در بیانیه‌ای در فیس‌بوک خود اعلام کرد که هر دو طرف گام‌های موثری برداشتند تا به یکدیگر آسیب نرسانند. او افزود: «پیش از اقدام نظامی، نظامیان آمریکا با همتایان روس خود در ارتباط بودند تا خطر تلفات روسیه و تلفات غیرنظامی را کاهش دهند.»
گزارشگر نیویورک‌تایمز معتقد است عدم واکنش فوری روسیه به اظهارات ترامپ نشان می‌دهد که مسکو «هزینه‌های مربوطه را پذیرفته است.» در مقابل، «ولادیمیر فرولوف»، تحلیلگر مستقل مسائل خارجی و ستون نویس « Republic.ru» بر این باور است که اسد به چیزی شبیه «سپر انسانی» تبدیل شده که گزینه‌های روسیه را محدود کرده است «اما این روسیه بود که این گزینه را انتخاب کرد.» به نوشته «فارکوهر»، برخی مقام‌های نظامی روس و برخی اندیشکده‌های این کشور معتقدند حملات صورت گرفته به سوریه بسیار دور از مناطق تحت کنترل روسیه بود اما همزمان تاکید دارند که این اقدام در کنار تحریم‌ها علیه روسیه یک «جنگ سرد جدید» است.
مقام‌های آمریکایی معتقدند «حملات جراحی‌گونه» به تسلیحات شیمیایی سوریه بسیار دقیق، حساب‌شده و هدفمند بود. نیویورک‌تایمز در گزارش دیگری به قلم «پیتر بیکر» در ۱۴ آوریل می‌نویسد: ترامپ در روزهای اول ریاست‌جمهوری خود اعلام کرده بود که هدفش شکست داعش و خروج از سوریه و عراق است اما وقتی حمله شیمیایی رخ داد و بحران در سوریه شدت گرفت، آمریکا تصور کرد که اکنون زمان ورود است. باید هم به روسیه و متحدانش درس داد و هم سوریه را از کاربرد دوباره تسلیحات شیمیایی بازداشت چراکه به گفته آمریکایی‌ها، تضمین روس‌ها در سال ۲۰۱۳ مبنی بر عدم کاربرد این سلاح‌ها جواب نداد. بنابراین با انتخاب عملیات جراحی‌گونه با یک تیر چند نشان زده شد تا به نوعی خیال تمام طرف‌ها تا مدت زمانی آسوده شود.
ارسال نظر