با جنگ اسرائیل و حماس صورت گرفت
اتحاد بی‌سابقه شبه‌نظامیان سنی و شیعه
خود حماس در سال ۱۹۸۷ توسط شیخ احمد یاسین، روحانی فلسطینی که در غزه زندگی می‌کرد، تاسیس شد. یاسین در سال ۲۰۰۴ توسط اسرائیل ترور شد. گروهی که او تاسیس کرد دو سال بعد در انتخابات غزه پیروز شد و سال بعد کنترل را از تشکیلات خودگردان فلسطین گرفت. مصر و اسرائیل با محاصره غزه به این اتفاق پاسخ دادند. اگرچه فلسطینیان شامل مسلمانان شیعه، مسیحی، دروزی و دیگر فرقه‌‌‌ها هستند، اما اکثریت قریب به اتفاق آنان، مسلمانان سنی هستند.
گروهها ارتباطات را افزایش داده‌اند
حزبالله لبنان، یک جنبش مسلمان شیعه، در جریان جنگ داخلی این کشور پس از تهاجم اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۸۲ ظهور کرد. نیروهای این گروه تا حدی توسط ایران آموزش دیده و تامین مالی شده‌اند. ایران از گروههای نیابتی برای گسترش قدرت خود در منطقه استفاده می‌کند. جدا از حماس، حزبالله بزرگ‌ترین چالش برای اسرائیل است. از زمان آغاز جنگ غزه در ماه اکتبر، نیروهای حزب الله و اسرائیل در سراسر مرز لبنان و اسرائیل به یکدیگر حمله کردهاند. حزبالله و حماس توسط اسرائیل، ایالات‌متحده، اتحادیه اروپا و دیگران به عنوان سازمان‌های تروریستی شناخته می‌شوند.
سجاد جیاد، تحلیلگر مقیم بغداد در اندیشکده «بنیاد قرن»، میگوید: «فکر می‌کنم در رویدادهای اخیر قطعا ارتباط بیشتری بین این گروهها وجود دارد.» جیاد و دیگر تحلیلگران به دیدارهای اخیر بین مقامات حماس و حزبالله و تعامل فزاینده حسن نصرالله رهبر حزب الله با گروههای شیعه و سنی خارج از لبنان اشاره کردند. خبرگزاری دولتی ایران تایید کرد که ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، یک روز پس از حمله ۷ اکتبر حماس، با رهبران حماس و جهاد اسلامی فلسطین یکی دیگر از گروههای مسلح مستقر در غزه تلفنی گفت‌وگو کرده است. «ایرنا» نوشت: رئیسی به زیاد النخاله رئیس جهاد اسلامی فلسطین گفت که خداوند وعده آزادی فلسطین را داده است.خالد مشعل رهبر پیشین حماس به شبکه خبری العربیه عربستان سعودی گفت، در حالی که حملات حزب الله به اسرائیل در سراسر مرز لبنان مفید واقع شده، این مبارزه به چیزهای بیشتری نیاز دارد. وی با اشاره به مصر، اردن و سوریه گفت: ما نباید فقط بر لبنان و حزب الله تمرکز کنیم، بیایید به کشورهای دیگر نگاه کنیم.
مصر و اردن معاهده‌‌‌های صلحی را با اسرائیل امضا کردهاند که به این کشورها حمایت اقتصادی حیاتی از سوی ایالات متحده و اروپا ارائه کرده است. در حالی که بعید است دولت‌‌‌های مصر و اردن اقدامی علیه اسرائیل انجام دهند، خشم عمومی در کشورهایشان، خطر بی‌‌‌ثباتی را افزایش می‌‌‌دهد، چرا که اسرائیل بخش‌‌‌هایی از غزه را اشغال کرده و تلفات غیرنظامیان در حال افزایش است.
ایران «محور مقاومت» را پیش می‌برد
گروههای مورد حمایت که ایران آنها را «محور مقاومت» می‌‌‌نامد شامل حزبالله لبنان، حوثی‌‌‌ها در یمن و گروههای شبهنظامی در عراق و سوریه است. بسیاری از این گروهها پس از تهاجم ایالات متحده در سال ۲۰۰۳ در عراق شکوفا شدند، تا جایی که اکنون بخشی جدایی‌ناپذیر از نیروهای امنیتی عراق هستند. حملات از سوی نیروهای تحت حمایت ایران، به اهداف ایالات متحده در عراق و سوریه از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس تشدید شده است. متقابلا این وضعیت، حملات هوایی تلافی‌جویانه ایالات متحده در عراق و سوریه را برانگیخته است.
افزایش هماهنگی بین گروههای شیعه و سنی می‌تواند تهدیدی قوی‌‌‌تر برای اسرائیل و ایالات‌متحده باشد. برخی اختلافات میان شیعیان و سنی‌ها در طول سال‌های گذشته در جنگ قدرت منطقه‌ای بین ایران و عربستان سعودی که خود را قدرت پیشرو می‌دانند، نقش ایفا کرده است. در اوایل سال‌جاری، چین میانجی‌گری یک توافق تاریخی بین ایران و عربستان سعودی را ایفا کرد که در آن دو رقیب در مورد از سرگیری روابط دیپلماتیک به توافق رسیدند.
افزایش نقش حزب الله
از زمان ترور [سردار شهید] قاسم سلیمانی توسط آمریکا در حمله هواپیمای بدون سرنشین در سال ۲۰۲۰، تحلیلگران می‌گویند رهبر حزبالله بیشتر نقش هماهنگ کننده را در گرد هم آوردن گروههای مسلح شیعه و نزدیک شدن به گروههای سنی ایفا کرده است نقشی که ژنرال ایرانی در آن نقش برتر را ایفا می‌کرد.
روی یک دیوار بتنی ۳۰ فوتی که توسط اسرائیل در مرز با لبنان ساخته شده و کیلومترها امتداد دارد، تصویر سردار سلیمانی که میان مردم محلی به قهرمان مقاومت فلسطین و لبنان شناخته می‌شود، حک شده است. صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز تحقیقات چتم‌هاوس میگوید: «مسلما برنامه‌ریزی، جلسات و گفت‌وگوهای بیشتری با حزبالله به عنوان هسته مرکزی در این محور صورت گرفته است.» او میگوید بسیاری از گروههای شبهنظامی عمدتا اهداف داخلی در کشورهایی دارند که در آن فعالیت می‌‌‌کنند و هنوز یک محور فراملی وجود ندارد. وکیل میگوید: «هیچ تمرین مشترکی وجود ندارد، هیچ جلسه محور مقاومتی که هر سال در تهران یا بیروت برگزار شود، وجود ندارد. گروهها واقعا کاملا پراکنده هستند و به بافت محلی خود بسیار علاقه‌مند هستند.»
سجاد جیاد میگوید که گروههای شبهنظامی مایل به کمک به حماس هستند، اما تمایلی به ورود به جنگ همه‌جانبه با اسرائیل ندارند و بنابراین منتظر مانده‌اند. او میگوید: «فکر نمی‌‌‌کنم حماس درخواست آن نوع تشدید تنش یا حمایت مستقیم را داشته باشد، اما این پتانسیل وجود دارد. این واقعا به چگونگی ادامه جنگ در غزه بستگی دارد.»
