چند هفته بعد،  لولا داسیلوا،  رئیس‌جمهوری برزیل هم در چین گفت:  «هر شب از خودم می‌پرسم که چرا باید کشورها،  تجارت خود را بر پایه دلار انجام دهند؟»این تحولات،  گزاره کنونی را زیر سوال می‌برد که می‌گوید حاکمیت دلار پایدار خواهد بود چرا که تنها پول تک‌چشم در میان ارزهای کور رقیب همچون یورو،  ین و یوآن است. این ارز تازه،  به مثابه اتحاد ناراضیان کنونی و آینده‌ای خواهد بود که حجم کلی تولید ناخالص داخلی‌شان هم‌اکنون نه‌تنها هژمون غالب یعنی ایالات متحده را پشت سر می‌گذارد بلکه از کل تولید ناخالص داخلی جی ۷ هم فراتر می‌رود.اینکه دولت‌های خارجی می‌خواهند خود را از اتکا به دلار آمریکا رها کنند،  به هیچ وجه یک ماجرای تازه نیست. گفت‌وگو در پایتخت‌های خارجی درباره تمایلشان به پایان دادن به سلطه دلار،  از دهه ۱۹۶۰ به تیتر روزنامه‌ها تبدیل می‌شد.

اما تا امروز،  این حرف‌ها با عمل فاصله داشته‌اند. با این همه،  دست کم بر پایه شاخص‌های اقتصادی،  چشم‌انداز موفقیت ارزی که توسط بریکس صادر شود،  یک پدیده تازه است. طرح‌های اولیه آن هرچه باشند و هر چقدر هم پرسش‌های بی‌پاسخ عملی آن فراوان باشند،  چنین ارزی واقعا می‌تواند دلار آمریکا را از جایگاه ارز ذخیره اعضای بریکس،  کنار بزند. برخلاف نامزدهای رقیبی که در گذشته پیشنهاد شده‌اند،  همچون یوآن دیجیتال،  این ارز فرضی در عمل از درونمایه و پتانسیل جایگزینی یا دست کم تزلزل جایگاه دلار به عنوان ارز مسلط جهانی،  برخوردار است. فرض کنید که این ارز فرضی را «بریک» بنامیم. اگر گروه بریکس،  تنها از بریک برای تجارت بین‌المللی استفاده کند،  مانعی را از میان برمی‌دارد که تاکنون تلاش‌هایشان برای فرار از سلطه دلار را خفه کرده است.

آن تلاش‌ها اغلب به شکل توافق‌های دوجانبه برای انجام تجارت دوجانبه بر پایه ارزهای غیردلاری همچون یوآن انجام می‌شد که اکنون ارز مورد استفاده در تجارت میان چین و روسیه است. آیا واقع‌بینانه است که تصور کنیم کشورهای گروه بریکس،  تنها از بریک برای تجارت استفاده کنند؟ آری. در آغاز،  آنها می‌توانند کل صورت‌حساب‌های وارداتی خود را خودشان تامین مالی کنند. بریکس همچنین در آستانه کسب سطحی از خودکفایی در تجارت بین‌الملل بود که از دیگر اتحادیه‌های ارزی جهان فراتر رفت. از آنجا که یک اتحاد ارزی بریکس – برخلاف هر نمونه پیشین – در میان کشورهایی رواج نمی‌یابد که مرزهای مشترک داشته باشند،  اعضایش احتمالا قادر خواهند بود که گستره وسیع‌تری از کالاها را نسبت به هر گونه اتحادیه پولی دیگری تولید کنند. اما حتی الزامی نیست که کشورهای گروه بریکس،  تنها میان خود به تجارت بپردازند. از آنجا که هر عضوی از گروه بریکس،  یک سنگین‌وزن اقتصادی در منطقه خود است،  کشورهای اطراف جهان احتمالا مایل به تجارت با ارز بریک خواهند بود.

اخبار مرتبط