شامگاه یکشنبه دانشگاه صنعتی‌شریف با یکی از تلخ‌ترین حوادث سال‌های فعالیت دانشجویی‌اش روبه‌رو بود. حادثه‌ای که وزیر علوم را شبانه به دانشگاه کشاند و موجب ورود کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس به اتفاقات یکشنبه شب دانشگاه شریف شد. براساس گزارش‌ها دانشگاه صنعتی شریف عصر روز یکشنبه صحنه برگزاری تجمع برخی دانشجویان این دانشگاه در واکنش به حوادث اخیر در کشور و همچنین اعتراض به ادامه بازداشت دانشجویان این دانشگاه بود. اعتراضی که درنهایت با حضور گسترده ماموران لباس‌شخصی در اطراف دانشگاه و ورود برخی نیروها به داخل دانشگاه به خشونت کشیده شد. درپی این ماجرا تعدادی از دانشجویان بازداشت و در نهایت نیمه‌های شب دانشجویان حاضر در دانشگاه موفق به خروج از دانشگاه شدند. در همین حال روز گذشته دانشگاه صنعتی شریف در اطلاعیه‌ای تمامی کلاس‌های درس این دانشگاه را تا اطلاع ثانوی تعطیل و اعلام کرد که کلاس‌های درس به‌صورت مجازی برگزار خواهد شد. دانشگاه شریف همچنین ثبت‌نام حضوری دانشجویان کارشناسی ورودی ۱۴۰۱ را به زمان دیگری موکول کرد.

شامگاه تلخ شریف

براساس آنچه خبرگزاری‌ها از ماجرای یکشنبه شب شریف منتشر کرده‌اند، دانشجویان دانشگاه شریف، عصر یکشنبه نیز ‌مانند دیگر دانشگاه‌های کشور، تجمعی را در محوطه دانشگاه برگزار کردند و با سر دادن شعارهایی اعتراض خود را نسبت به وقایع اخیر بیان کردند. یکی از درخواست‌های دانشجویان، آزادی دانشجویان بازداشتی بود که طی روزهای گذشته بازداشت شده بودند. بنابرگزارش عصرایران، ساعاتی پس از آغاز این تجمع تصاویر و فیلم‌هایی از این دانشگاه منتشر شد که نشان می‌داد برخی نیروها از بیرون وارد دانشگاه شده و حتی با موتور در حال تعقیب دانشجویان در داخل پارکینگ هستند. گزارش‌های متعددی نیز از تیراندازی به سمت دانشجویان با گلوله‌های پلاستیکی درپی ورود این نیروها به داخل دانشگاه حکایت می‌کند. براساس این گزارش‌ها، اوضاع دانشگاه صنعتی شریف پس از ساعتی به اندازه‌ای بحرانی می‌شود که وزیر علوم ناگزیر می‌شود شبانه به دانشگاه برود تا بلکه بتواند اوضاع را آرام و در شرایطی که دانشگاه در محاصره بود، تعدادی از دانشجویان را از آنجا خارج کند.

در روایتی دیگر امیرعباس جعفری، دبیر انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه شریف در گفت‌وگو با «ایسنا»، با اشاره به اتفاقات یکشنبه شب دانشگاه شریف، از نحوه مواجهه نیروهای لباس‌شخصی با دانشجویان انتقاد کرد. وی با بیان اینکه تجمع دانشجویان دانشگاه مقابل دانشکده کامپیوتر شروع شد، گفت: به دلیل عملی نشدن وعده آزادی برخی دانشجویان، دانشجویان تندتر از تجمعات قبلی شعار می‌دادند.

وی ادامه داد: هنگام خارج شدن دانشجویان از دانشگاه در سردر دانشگاه و پارکینگ درگیری‌هایی رخ داد، نیروهای امنیتی از قبل لیدرهای اعتراضی را نشان کرده بودند و آماده دستگیری بودند، اما هنگامی که دانشجویان از پارکینگ قصد خروج داشتند درگیری رخ داد، گاز اشک‌آور و براساس آنچه من شنیدم تیرهای پینت‌بال هم شلیک شد و وقتی حراست مانع می‌شود که دانشجویان توسط نیروهای امنیتی دستگیر ‌‌شوند، آن نیروها با حراست برخورد می‌کنند. این اتفاقات ادامه داشت تا وزیر علوم وارد دانشگاه شده و با نیروهای امنیتی صحبت می‌کند پس از آن مسیر خروج دانشجویان باز شده و دانشجویان با ون و اتوبوس‌هایی که از سوی دانشگاه تهیه شده بود به خوابگاه رفتند و عده‌ای هم از دانشگاه خارج شده و مشکلی پیش نیامد. جعفری همچنین گفت: نوع برخورد نیروهای لباس شخصی به‌شدت به فضای دانشگاه آسیب زده است. از سوی دیگر به گزارش انصاف‌نیوز، انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف نیز درخصوص اتفاقات یکشنبه شب دانشگاه از تیراندازی با تفنگ پینت‌بال و ساچمه‌ای به‌سمت دانشجویان از سوی لباس شخصی‌ها و محاصره دانشجویان ازسوی نیروهای امنیتی و لباس شخصی خبر می‌دهد. براساس این گزارش با توجه به امنیتی شدن فضا، حراست و روسای دانشگاه تصمیم گرفتند تا تمامی دانشجویان حاضر در دانشگاه، به‌صورت پیوسته و قطاری، به‌سمت پارکینگ دانشگاه بروند، اما در پارکینگ نیروهای لباس شخصی، با باتوم و تفنگ و موتور کمین کرده ‌بودند تا دانشجویان را دستگیر کنند. نیروهای لباس شخصی به دانشجوها در طبقه‌ اول یورش می‌برند و با شلیک گلوله‌های پلاستیکی و ساچمه‌ای از فاصله‌ نزدیک و مخصوصا به‌سمت دانشجویان دختر، آنها را از حرکت باز می‌دارند دانشجویان را دستگیر می‌کنند و سوار ون می‌کنند. در این گزارش از نحوه سخنان وزیر علوم در جمع دانشجویان نیز انتقاد شده است.

اما روایت تلخ ماجرای یکشنبه شب شریف به این جا ختم نمی‌شود. براساس آنچه بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف در نامه‌ای به وزیر علوم اعلام کرده است: «آنچه روز یکشنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۱ در دانشگاه صنعتی شریف گذشت، مجموعه‌ای از رویدادهای عمیقا تلخ و ناباورانه بود که دانشگاه را در منگنه افراط‌گرایی و ویرانی‌طلبی قرار داد. برگزاری یک تجمع هتاکانه و وقیحانه توسط عده‌ای از دانشجویان از یکسو، و رفتارهای خارج از منطق و ورود غیرمسوولانه نیروهای امنیتی به فضای پیرامونی دانشگاه از سوی دیگر، روزی تلخ و سیاه برای دانشگاه شریف رقم زد و صحنه‌های ناراحت‌کننده‌ای در محیط علمی دانشگاه آفرید که به‌راحتی از حافظه دانشجویان و اساتید پاک نخواهد شد.» به گزارش خبرگزاری تسنیم در این نامه آمده است: حضور بی‌ضابطه و رعب‌آور جمعی از نیروهای امنیتی در اطراف دانشگاه صنعتی شریف، صحنه‌هایی تاسف‌آور و نگران‌کننده را رقم زد و بی‌تردید این حضور بی‌مبالات، در دمیده‌شدن بر آتش تنش در دانشگاه صنعتی شریف نقش داشت. در ادامه این نامه آمده است:  بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف برخوردهای خشن و قهرآمیز با دانشجویان را عمیقا و قویا محکوم می‌کند و از شما انتظار دارد قاطعانه نسبت به جلوگیری از تکرار چنین اتفاقات تلخی در فضای دانشگاه شریف و سایر دانشگاه‌های کشور، اقدام کنید.

خبرگزاری فارس نیز در تشریح حادثه یکشنبه شب دانشگاه شریف از تجمع برخی افراد در بیرون دانشگاه و در خیابان آزادی خبر داد که نهایتا با گاز اشک‌آور پلیس متفرق شدند. بنا براعلام این خبرگزاری برخی لیدرها در پارکینگ بازداشت شده‌اند.

در همین حال علی محدث‌زاده، دبیر شورای صنفی دانشگاه صنعتی شریف درباره افراد بازداشت شده در حوادث یکشنبه شب دانشگاه شریف گفت: از حدود ۳۵ بازداشتی ۳۰ دانشجو آزاد شده‌اند. تسنیم نیز به نقل از برخی از مسوولان دانشگاه، از آزادی‌بخش عمده‌ای از دانشجویان بازداشتی این دانشگاه خبر داده است. همچنین به گزارش «ایسنا»، علی شمسی‌پور، سخنگوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: آماری از دانشجویان بازداشتی و زخمی شب گذشته در دانشگاه شریف نداریم. البته دانشگاه‌ها و وزارت علوم در حال استخراج این آمار هستند.

بررسی ماجرای شریف در مجلس

به دنبال این حادثه روز گذشته مهرداد ویس‌کرمی، عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «ایسنا»، از ورود کمیسیون آموزش به اتفاقات یکشنبه شب دانشگاه شریف خبر داد.  محمد وحیدی، نماینده بجنورد و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، گفت: رئیس دانشگاه گفتند هیچ دانشجویی در محل دانشگاه دستگیر نشده است و کسانی که دستگیر شدند در بیرون از دانشگاه بودند. پیگیری‌هایی انجام شده تا دانشجویانی که در بیرون از دانشگاه دستگیر شدند هم آزاد شوند. او ادامه داد: با ورود مجلس، ریاست دانشگاه و وزیر علوم و با هماهنگی نهادهای نظارتی و قضایی دانشجویان بازداشتی آزاد می‌شوند.  این نماینده مجلس تاکید کرد: هیچ نهادی اعلام نکرده که وارد دانشگاه شده است. وحیدی با بیان اینکه از تعداد دانشجویان بازداشتی اطلاعی ندارم، گفت: در جلسه روز یکشنبه موضوع دانشجویان بازداشتی را بررسی کردیم و عصر امروز کمیسیون آموزش جلسه دیگری در این خصوص خواهد داشت. همچنین در جلسه امروز گزارشی از دانشگاه شریف به کمیسیون آموزش ارائه خواهد شد.  از سوی دیگر به گزارش «ایسنا»، محمدرضا عارف، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و استاد دانشگاه شریف در بیانیه‌ای با محکومیت شکسته شدن حرمت دانشگاه تاکید کرد دخالت نهادهای بیرون از دانشگاه باعث شکسته شدن حرمت دانشگاه شد. او در این بیانیه با بیان اینکه آسیبی که دانشگاه طی یک دهه گذشته دیده است بیشتر به خاطر دخالت نهادهای بیرون از دانشگاه و تلاش این نهادها برای مدیریت فضای دانشگاه‌ها بوده است، نوشت: متاسفانه در چند روز گذشته که دانشجویان به بیان مطالبات خود پرداختند دخالت نهادهای بیرون از دانشگاه منجر به متشنج شدن تجمعات صورت گرفته شد و شوربختانه باید بگویم دخالت این نهادها باعث هتک حرمت و شکستن قداست دانشگاه شده است. عارف همچنین تاکید کرد: جای دانشجو در زندان و بازداشتگاه نیست حاکمیت باید در برابر شنیدن اعتراضات دانشجویان و حتی پرخاش آنها سعه‌صدر داشته باشد.  البته این تنها دانشگاه شریف نیست که طی روزهای گذشته با بازداشت دانشجویانش روبه‌رو شده است.

از همین‌رو، مهدی اسماعیلی، نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز روز گذشته در گفت‌وگو با «ایسنا» از احتمال ورود این کمیسیون به موضوع دانشجویان بازداشتی خبر داد. در همین ارتباط ویس‌کرمی نیز از جلسه ظهر یکشنبه این کمیسیون با حضور یوسف نوری و محمدعلی زلفی‌گل، وزرای آموزش‌وپرورش و علوم درخصوص موضوع بازگشایی دانشگاه‌ها و مدارس در شرایط اخیر خبر داد. ویس‌کرمی در گفت‌وگو با «ایسنا»، در رابطه با اینکه برای آزادی دانشجویان و دانش‌آموزان بازداشت شده اخیر چه اقداماتی توسط کمیسیون آموزش صورت گرفته است، گفت: آقای وزیر گفتند که هماهنگی‌هایی با قوه قضائیه داشته‌اند و از مساعدتی که انجام شده بود نیز راضی بودند.

 در این میان آنچه موجب نگرانی شده است ورود نیروهای امنیتی به فضای دانشگاه‌هاست. براساس قانونی که در مرداد ماه سال ۷۹ در مجلس تحت عنوان کلیات قانون ممنوعیت ورود نیروهای مسلح به دانشگاه‌ها و مراکز آموزش تصویب شد، ورود نیروهای مسلح اعم از نظامی، انتظامی و اطلاعاتی برای انجام ماموریت‌های امنیتی، حمل و نگهداری سـلاح و دستگیری افراد در محیط دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور ممنوع است.

البته این طرح یک تبصره دارد که به موجب آن، در شرایط اضطراری این امر فقط با درخواست رئیس دانشگاه یا مرکز آموزش عالی و با موافقت وزیر علوم، تحقیقات و فـناوری و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در چارچوب ضوابط قانونی مقـدور است و در صورت غیاب هر یک از افراد مذکور این مسوولیت بر عهده قائم‌مقـام قانونی وی خواهد بود.