اخبار خبرهای روزنامه دنیای اقتصاد

جنگ تجاری ترامپ، تولید را با اختلال مواجه کرده است. تغییرات مکرر نرخ تعرفه باعث افزایش ریسک فعالیت‌های اقتصادی شده است. با این حال، به نظر می‌رسد ترامپ به اهداف خود نرسیده است و صاحبان بنگاه‌ها همچنان ترجیح می‌دهند کالاهای خود را در چین تولید کنند.

مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای تهران، از تحول گسترده در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و نوسازی شبکه برق تهران خبر داد و گفت: تاکنون برای حدود ۱۲ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاه خورشیدی جدید مجوز صادر شده و بخشی از این طرح‌ها به‌زودی وارد مدار خواهد شد.

بر اساس یافته‌های پایش اجرای قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار در سال ۱۴۰۳، رقم شاخص کل اجرای احکام ۶۰ گانه قانون معادل ۶۸.۸۷ درصد به دست آمده است که نسبت به دوره گذشته (۵۹.۴۴)، بیش از ۹ واحد افزایش یافته است.

در بحث مدیریت منابع آبی، یکی از مهم‌ترین مسائل، تعیین ارزش واقعی آب است. وقتی قیمت آب متناسب با هزینه تولید و توزیع و ارزش واقعی آن نباشد، پیامدهای اقتصادی، مدیریتی و رفتاری مصرف‌کننده به وضوح مشاهده می‌شود. در چنین شرایطی، انگیزه‌ای برای کاهش مصرف وجود ندارد و استفاده بهینه از منابع آب شکل نمی‌گیرد. برای مثال، کشاورزی که برای بهبود بهره‌وری آب باید تجهیزات مدرن خریداری کرده یا شبکه آبیاری را اصلاح کند، هیچ توجیه اقتصادی برای این کار نمی‌بیند. زیرا حجم آب مصرفی تقریبا رایگان است و هزینه‌های واقعی اصلاح و مکانیزه کردن شبکه با درآمد حاصل از کاهش مصرف جبران نمی‌شود.

دنیای اقتصاد: نخستین اجلاس بین‌المللی استانداران استان‌های ساحلی دریای خزر روز گذشته به کار خود پایان داد. این اجلاس روز سه‌شنبه با شعار «خزر، پل دوستی و توسعه منطقه‌ای» با حضور مقاماتی از استان‌های ساحلی کشورهای روسیه، آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان و ایران در رشت برگزار شده بود و شرکت‌کنندگان در سه پنل به بررسی وضعیت کنونی خزر اعم از مسائل زیست محیطی پرداختند و در کنار آن همکاری‌های منطقه‌ای را مورد بررسی قرار دادند.

ابلاغ سه قانون از سوی رئیس‌جمهور: رئیس‌جمهور «قانون حمایت از ایرانیان خارج از کشور»، «تفسیر ماده ۲۴ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران و دهیاران» و «قانون فهرست قوانین و احکام نامعتبر در حوزه ایثارگران» را برای اجرا به دستگاه‌های ذی‌ربط ابلاغ کرد./ایرنا

نباید پست و مقام مبنای حقوق باشد: مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری، در جلسه هیات دولت، با اشاره به اینکه بارها تکرار کرده‌ام که تورم زاییده رفتار خود ماست، اظهار کرد: ساختار فربه دستگاه‌ها باعث افزایش هزینه‌های جاری می‌شوند و این افزایش هزینه‌ها یکی از دلایل جدی ایجاد کسری بودجه هستند؛ از سوی دیگر بدون توجه به منابع، توقعاتی ایجاد می‌کنیم که نتیجه آن انبوه طرح‌ها و پروژه‌های نیمه‌تمام پراکنده در سراسر کشور است.

روزنامه صبح نو گزارشی با عنوان «عارف می‌رود؟» را به بهانه برخی شایعات و احتمالات علیه دولت و انتقاد از تیم رسانه‌ای آن منتشر کرده است. در بخشی از این گزارش آمده است که «این اتفاق را نمی‌توان جدا از زمینه ۱۵ماه گذشته دولت دید؛ دوره‌ای که شایعه استعفای شخص رئیس‌جمهور چندین‌بار از زمین و آسمان ساخته شد، گاه حتی بدون اینکه شایعه‌ای در افکار عمومی وجود داشته باشد، تیم رسانه‌ای دولت پیشاپیش تکذیب کرد و همین کار، ماجرا را به موضوعی عمومی تبدیل کرد. حالا استعفای معاون اول هم در همان الگو قرار گرفته است؛ الگوی تداوم‌دار تولید حاشیه از درون دولت و پیرامون آن».

هشدار پلیس درباره حراج «جمعه سیاه»: معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتای فراجا با اشاره به نزدیک شدن به جمعه آخر سال میلادی از شهروندان خواست در خریدهای اینترنتی خود دقت بیشتری داشته باشند؛ زیرا همزمان با افزایش حجم معاملات آنلاین، فعالیت مجرمان سایبری نیز افزایش پیدا می‌کند. سرهنگ جواد مختاررضایی ادامه داد: «یکی از شایع‌ترین تخلفات، فروش کالاهای تقلبی به جای کالای اصلی است. مجرمان با ایجاد صفحات و فروشگاه‌های ناشناس و ارائه قیمت‌های غیرواقعی، کاربران را فریب می‌دهند، در نهایت یا کالای بی‌کیفیت ارسال می‌شود یا هیچ محصولی تحویل داده نمی‌شود.» /ایسنا

در فوریه ۱۹۴۵، فرانکلین روزولت، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، پس از بازگشت از کنفرانس یالتا، برای دیدار با عبدالعزیز بن سعود، بنیان‌گذار پادشاهی مدرن عربستان سعودی، در «دریاچه تلخ بزرگ» در امتداد کانال سوئز، تلاش زیادی کرد. فرانکلین روزولت شاید اولین رئیس‌جمهور ایالات متحده بود که شیفته خاندان سعودی، تحت تاثیر ذخایر نفتی آنها، شد. وی اما آخرین سیاستمدار شیفته سعودی‌ها در واشنگتن نبود.

در مجمع عمومی اتاق مشترک ایران و روسیه، از موانع گمرکی، نوسانات ارزی، مشکلات حمل‌ونقل و تحریم‌ها به عنوان چالش‌های پیش‌روی تولیدکنندگان و بازرگانان ایرانی در تعامل با بازار روسیه نام برده‌شده است.

طبق آخرین آمار یورو استات، مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا در ۹ ماهه نخست سال جاری میلادی افت ۱۸ درصدی داشته و به ۲‌میلیارد و ۸۲۰‌میلیون یورو رسیده است.

رئیس اتاق ایران با ارائه پیشنهاد تشکیل ستاد توسعه ترانزیت کشور، گفت: ایران نه تنها یک شریک اقتصادی قابل اعتماد برای اوراسیا بلکه پیونددهنده اقتصاد خلیج‌فارس، آسیای مرکزی، قفقاز و روسیه به شمار می‌رود.

دنیای‌اقتصاد: در سایت ردیت، انجمنی بزرگ با عنوان r/treelaw به سوگواری برای درختان قتل‌عام‌شده و گرفتن انتقام از کسانی که تبر به‌ دست گرفته‌اند، اختصاص یافته است. به گزارش اکونومیست به‌طور معمول اگر از مردم محلی بپرسید، این جنایت‌ها هولناکند: مثلا ساکنان منطقه کَمْدِن (Camden bay) عمل قطع کردن درختان را «نفرت‌انگیز» توصیف کرده و عاملان این کار را «قطعا شرور» خوانده‌اند.

گاهی برخی از علوم را می‌توان در قدمت جوامع به‌راحتی مشاهده کرد. در آداب آیینی و ملی ایران ضرب‌المثل زیبا و در فراخور مهندسی مواد و متالورژی می‌توان یافت که به این شرح است: «خاک را به هنر کیمیا کنیم». به‌راحتی می‌توان دریافت که منظور از خاک همان خاکی است که دارای ارزش بوده و به خاطر آن کیمیاگری را به طرح مثال کشیده‌اند. کیمیاگری در جوامع گذشته دارای ارزش و اهمیت خاص بوده که شامل تغییرات و فعل‌وانفعالات است و به تولید محصولات منتهی شده است. از‌این‌رو می‌توان کیمیاگری را به مهندسی مواد و متالورژی نسبت داد و خاک را به فرآورده‌های معدنی و سنگ معدنی که دارای ارزش و سرمایه‌هایی باورنکردنی هستند و به حساسیت مهندسی مواد و متالورژی از خاک تا کیمیاگری اشاره کرد.

بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی، فولاد، ریخته‌گری، آهنگری و صنایع وابسته (ایران متافو) در حالی برگزار می‌شود که اقتصاد ایران بیش از هر زمان دیگری به افزایش بهره‌وری، صادرات صنعتی، توسعه زنجیره ارزش فلزات و ارتقای فناوری نیاز دارد. در این گزارش ضمن تشریح جایگاه صنعت فولاد در اقتصاد ایران و بررسی نقش نمایشگاه «ایران متافو» در گسترش این صنعت پایه، به این پرسش کلیدی پاسخ می‌دهیم که نمایشگاه بین‌المللی متالورژی، فولاد، ریخته‌گری، آهنگری و صنایع وابسته چگونه می‌تواند به بهبود اقتصاد ایران کمک کند؟

براساس داده‌های بین‌المللی، مجموع منابع مس شناسایی‌شده و اکتشاف‌نشده جهان در سال ۲۰۲۴ حدود ۶/ ۵ میلیارد تن برآورد می‌شود. از این میان، ۱/ ۲ میلیارد تن منابع شناسایی‌ شده و حدود یک میلیارد تن ذخایر قطعی اقتصادی است. ظرفیت تولید فعلی معادن جهان نزدیک به ۲۸ میلیون تن در سال است، درحالی‌که تولید واقعی ۴/ ۲۲ میلیون تن گزارش شده است. این آمار نشان می‌دهد با وجود رشد تقاضا در صنایع کلیدی همانند خودروسازی، انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌های الکترونیکی، ریسک اتمام ذخایر مس در کوتاه‌مدت پایین ارزیابی می‌شود.

اوراق سپرده مس، بحث تازه و جذابی در حوزه بازار سرمایه است، ابزاری که ظرفیتی ایجاد کرده تا هم سرمایه‌گذاران خرد و هم تولیدکنندگان بتوانند از آن بهره ببرند و نقش مهمی در توسعه بازار مس و فرآورده‌های آن در ایران ایفا کنند. در مهرماه امسال (تنها یک ماه)، ۴۰۴ اوراق سپرده مس در بورس کالای ایران راه‌اندازی شد. پیش از این، تجربه اوراق سپرده طلا، نقره و برخی دیگر از فلزات را داشتیم، اما ضرورت ایجاد اوراق سپرده بر مبنای مس، با توجه به جایگاه ایران در تولید این فلز و فرآورده‌های آن، به‌طور کامل مشهود بود. پس از جلسات متعدد و بررسی‌های کارشناسی، بورس کالا تصمیم به راه‌اندازی این بازار گرفت و این اقدام اجرایی شد.

صنعت فولاد به‌عنوان یکی از پیشران‌های اقتصادی و صنعتی در کشورمان، در هفت‌ ماه نخست سال جاری مسیری پرچالش و همراه با نقاط امید را پشت سر گذاشته است. اگرچه در ظاهر به‌نظر می‌رسد محدودیت‌های انرژی و شرایط محیطی می‌توانست این صنعت را بیش از گذشته زمین‌گیر کند، اما فولادسازان در کشورمان با اتکا به برنامه‌ریزی و اقدامات جبرانی توانستند از کاهش شدید تولید جلوگیری کرده و در شش‌ ماه نخست سال، رشدی یک تا دودرصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل ثبت کنند. این رشد کوچک و مهم، نتیجه مجموعه‌ای از تلاش‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی بود که اگر استمرار پیدا می‌کرد، می‌توانست صنعت فولاد را در جایگاهی بالاتر از وضع فعلی قرار دهد.

ایران‌ متافو مهم‌ترین رویداد در حوزه صنایع فلزی و متالورژی است، نمایشگاهی سالانه که تولیدکنندگان، تامین‌کنندگان، سازندگان تجهیزات، سرمایه‌گذاران و کارشناسان فنی را در فضای مشترک گرد هم می‌آورد. این رویداد در سال‌های گذشته با مساحت بیش از ۲۰ هزار مترمربع فضای نمایشگاهی و میزبانی از صدها شرکت داخلی و خارجی و ده‌ها هزار بازدیدکننده تخصصی، جایگاهی فراتر از نمایشگاه ملی یافته و عملاً به محور منطقه‌ای زنجیره‌های تامین فلز در خاورمیانه تبدیل شده است.

بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی (ایران متافو) به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای صنعت متالورژی (زنجیره کامل از معدن تا محصول نهایی) به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد منطقه از ۲۹ آبان به مدت چهار روز برگزار می‌شود. البته ایران متافو ۱۴۰۴ در شرایطی برگزار می‌شود که صنایع معدنی و فلزی در کشورمان در کنار توسعه ظرفیت‌های داخلی، با چالش‌های جدی ناشی از تحریم‌ها و محدودیت‌های تامین انرژی مواجه‌اند. آن‌گونه که سمیه خلوصی، معاون برنامه‌ریزی و توانمندسازی ایمیدرو، تاکید می‌کند، این رویداد تنها نمایشگاه نیست، بلکه بستری برای ارائه توان ساخت داخل، ایجاد ارتباط میان تولیدکنندگان، فناوران و مصرف‌کنندگان و کاهش ریسک‌های زنجیره تامین تجهیزات و فناوری‌های نوین محسوب می‌شود. معاون برنامه‌ریزی و توانمندسازی ایمیدرو، برگزاری بیست‌ودومین دوره ایران متافو را فرصتی برای نمایش توان تولید و ساخت داخل و بسترساز همکاری‌های داخلی و خارجی در صنعت متالورژی می‌داند. او می‌گوید، این رویداد می‌تواند در شرایط محدودیت‌های بین‌المللی با شناسایی شرکت‌های فناور، کاهش ریسک تامین تجهیزات و توسعه زنجیره فلزی کشور نقش‌آفرینی کند. به‌دلیل اهمیت این رویداد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای نمایشگاهی در منطقه، با وی به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

طلا به‌عنوان دارایی استراتژیک در اقتصاد جهانی مطرح بوده است. این فلز گرانبها نقش چندوجهی ایفا می‌کند: از یک‌سو به‌عنوان ذخیره ارزش و پشتوانه پولی از سوی بانک‌های مرکزی نگهداری می‌شود و از سوی دیگر به‌عنوان دارایی امن در زمان بی‌ثباتی‌های اقتصادی و سیاسی به آن پناه برده می‌شود. پس از کنار گذاشته شدن سیستم استاندارد طلا در دهه ۱۹۷۰، طلا همچنان بخش مهمی از ذخایر رسمی کشورها باقی مانده است. به‌طوری‌که بانک‌های مرکزی جهان در سال ۲۰۲۴ در مجموع حدود یک‌پنجم کل طلای جهان را در اختیار داشتند. این حجم انبوه ذخایر طلا، همراه با قیمت‌های بالای آن، سبب شده طلا پس از دلار آمریکا به دومین دارایی ذخیره‌ای بزرگ جهان از نظر ارزش بازار تبدیل شود.

در چهار سال گذشته، صنعت فولاد (به‌عنوان سومین صنعت بزرگ کشورمان) زیر فشار ناتوانی دولت در تامین پایدار انرژی قرار گرفته است؛ فشاری که نه‌تنها ظرفیت تولید، بلکه اعتماد تولیدکنندگان به سیاست‌گذاری را نیز تخریب کرده است. در این مدت، واحدهای فولادی به‌طور متوسط سالانه سه ماه کامل با تعطیلی اجباری مواجه بوده‌اند؛ تعطیلی‌هایی بدون برنامه، بدون جبران و بدون آنکه نهادی مسئولیت آن را بپذیرد.

ایران با داشتن پنجمین ذخایر معدنی جهان به ارزش بیش از ۲۷ هزار میلیارد دلار، ظرفیت بالایی برای رشد اقتصادی و ارزآوری در بخش غیرنفتی دارد؛ چالش‌های کمبود انرژی، تجهیزات فرسوده، مشکلات ارزی و قوانین ناپایدار مانع استفاده کامل از این فرصت‌ها شده و مسیر توسعه پایدار بخش معدن و صنایع معدنی را با محدودیت مواجه کرده است.

تحقق رشد ۱۳درصدی در بخش معدن طی برنامه هفتم توسعه، مستلزم فراهم بودن مجموعه‌ای از الزامات ساختاری، حقوقی و سیاستی است. الزاماتی که بدون توجه به آنها، دستیابی به اهداف تعریف‌شده صرفاً در حد شعار باقی می‌ماند. امروز بخش معدن و صنایع معدنی، بنا به ارزیابی بسیاری از کارشناسان، به یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصادی در کشورمان تبدیل شده و در برخی شاخص‌ها حتی با صنعت نفت و پتروشیمی قابل مقایسه است. بااین‌حال، فقدان زیرساخت‌های لازم و کاستی‌های سیاستی، ظرفیت واقعی این بخش را محدود کرده است.

بیست‌ودومین دوره نمایشگاه بین‌المللی متالورژی-ایران متافو از ۲۹ آبان تا ۲ آذر ۱۴۰۴ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شود. اما چرا حضور در ایران متافو و بازدید از این نمایشگاه اهمیت دارد؟ شاید بهتر باشد در ابتدا درباره مزایای حضور در این رویداد نمایشگاهی پاسخ داد و سپس به دلایل اهمیت آن در اقتصاد ایران پاسخ داد.

با توجه به اینکه دنیای پیرامون بشری تحت مواد گوناگونی است، از این‌رو نقش مهندسی مواد و متالورژی در زندگی جوامع بشری زیاد و پرکاربرد است. شاید نتوان نادیده گرفت، ولیکن تمامی وسایل پیرامونی ما دارای موادی هستند که سایر علوم باید با همکاری مهندسی مواد و متالورژی، به بهره‌برداری و تولید آن اقدام کنند. در نتیجه نقش مهندسی مواد و متالورژی در تولید و فرآیندهای قبل از تولید و در حوزه معدن و در فرآیندهای تولیدی و شکل‌دهی و محافظت و تامین تجهیزات و بازیافت کامل واضح بوده و نقش این رشته در این عملکردها غیرقابل اجتناب است.

یک‌بار دیگر با افتخار در بزرگ‌ترین و جامع‌ترین گردهمایی صنعت فلزات در خاورمیانه، یعنی نمایشگاه بین‌المللی متالورژی (IranMetafo ۲۰۲۵)، میزبان صنعتگران محترم، استادان فرهیخته جامعه بزرگ و توانمند متالورژی هستیم.

بخش معدن و صنایع معدنی نقش حیاتی در اقتصاد ایران ایفا می‌کند. با وجود سهم بالای ایران از تولید جهانی این محصولات، به دلیل تمرکز بر محصولات خام و کمتر فرآوری‌شده، درصد ناچیزی از صادرات جهانی این محصولات از آن ایران است. مطابق یافته‌ها، درجه پیچیدگی محصولات معدنی ایران پایین‌تر از متوسط جهانی بوده و تمرکز بر صادرات محصولات کمتر فرآوری‌شده را نشان می‌دهد. حدود ۸۵ درصد صادرات ایران بر تولید آهن و فولاد پایه و تولید محصولات پایه مسی و آلومینیومی متمرکز است.

ایران، کشوری که در میان ۱۰ تولیدکننده برتر فولاد جهان قرار دارد و از ذخایر غنی مس و آلومینیوم بهره می‌برد، صنعتی استراتژیک را در دل خودش جای داده است که نقش حیاتی در اقتصاد غیرنفتی ایفا می‌کند. این صنعت، با تمام فرازونشیب‌هایش، هر سال در یک رویداد بزرگ، توانمندی‌ها، چالش‌ها و آرزوهایش را به نمایش می‌گذارد: نمایشگاه بین‌المللی متالورژی ایران (ایران متافو). بیست‌ودومین دوره این نمایشگاه، نه‌تنها جشن دو دهه و اندی تجربه و تخصص است، بلکه به مثابه آینه‌ای تمام‌نما از وضع کنونی صنعت فلزات ایران عمل می‌کند؛ آینه‌ای که هم نقاط قوت بومی‌سازی و خودکفایی را نشان می‌دهد و هم چالش‌های ساختاری و پتانسیل‌های تحقق‌نیافته را.