فاصله ۲۰درصدی شاخص کل از سقف تاریخی
ندامتگاه ۲میلیونی بورس
عكس:علی‌محمدی
بازار از دریچه آمار
در روزی که گذشت، شاخص‌کل بورس تهران با افزایش ۰.۰۸درصدی همراه شد و به سطح ۲میلیون و ۲۶هزار‌واحدی رسید. نماگر هموزن نیز در جریان معاملات روز گذشته، رشد ۰.۳۱درصدی را تجربه کرد. رشد بیشتر در شاخص هموزن در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، بازنمای توزیع نقدینگی در صنایع مختلف بازار سهام بود. شاخص‌کل فرابورس نیز به‌عنوان نماینده سهام فرابورسی برخلاف شاخص‌های مذکور عمل کرد و با افت نامحسوس ۰.۰۴درصدی همراه شد. گفتنی است که شاخص‌کل برای هفدهمین روز متوالی در بین محدوده ۲میلیون تا ۲میلیون و ۱۰۰هزار‌واحدی محبوس شده‌است.
رکود در بازار
در روزی که گذشت، ۱۹۴میلیارد‌‌تومان دیگر از سوی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌ها از گردونه معاملات سهام خارج شد تا روند قهر و غضب سرمایه‌های خرد با مرزهای تالار شیشه‌ای همچنان ادامه‌دار باشد. بعد از شکل‌گیری روند نزولی در بازار سهام که از میانه‌های دومین ماه سال‌آغاز شد، شاهد تغییر نوع نگاه حقیقی‌‌‌‌‌‌‌ها به صحنه معاملات بورس تهران بودیم و این گروه از فعالان بورس تهران در اکثر روزهای معاملاتی، خالص خرید منفی ثبت کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. این آیتم یکی از مهم‌ترین فاکتورهای بررسی تابلوخوانی بازار است که رصد روزانه روند و فعل و انفعالات آن می‌تواند اطلاعات مفیدی را برای تشخیص شروع روندهای صعودی و نزولی در بازار سهام ارائه دهد. به هر روی، حقیقی‌‌‌‌‌‌‌ها همچنان برای آینده بازار چشم‌‌‌‌‌‌‌انداز صعودی متصور نیستند و اقدام به خروج سرمایه‌ها از بازار برای مقاصد گوناگون می‌کنند.
همچنین دیگر متغیر مهم تابلوخوانی در بازار یعنی ارزش معاملات خرد سهام که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود و می‌توان با بررسی آن، به رکود و رخوت معاملاتی حاکم بر بازار سهام یا پویایی و شادابی آن پی برد، این روزها وضعیت چندان مناسبی را سپری نمی‌کند. در روز گذشته، این سنجه آماری رقم ۴هزار و ۱۰میلیارد تومان را مخابره کرد که ثبت ارقام این‌چنینی، گویای رکود و رخوت کامل در بطن بازار سهام است. گفتنی است که این متغیر آماری در دوران اوج قیمت‌ها در اواسط اردیبهشت که هر سه نماگر اصلی بازار در سقف‌های تاریخی خود قرار داشتند، توانسته بود مقادیر بالای ۱۵هزار‌میلیارد‌تومان را ثبت کند و اکنون ارزش معاملات، نسبت به آن زمان تقریبا یک‌چهارم شده‌است.
پلی به گذشته
بورس تهران در ماه‌های اخیر روند پرفراز و نشیبی را پشت‌سر گذاشته است. از ابتدای اسفند سال‌گذشته، روند قیمت‌ها در بازار سهام با جدیت تمام در مسیر صعودی قرارگرفت و کلیت بورس تهران با افزایش تقاضا در اکثر نمادهای معاملاتی همراه شد. روزهای خوب بورس تهران در سال‌جدید نیز ادامه داشت و اقبال سرمایه‌گذاران به معاملات تالار شیشه‌ای موجب شد تا کلیه سقف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و قله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تاریخی ثبتشده شاخص‌های سهامی در مرداد ۹۹ یکی پس از دیگری فتح شود و شاخص‌ها، سقف‌های قیمتی جدیدی را به‌ثبت برسانند. این روند خوب در بازار سهام تا میانه‌های اردیبهشت نیز ادامه داشت، اما پس از آن بازار سرمایه، شاهد قدرت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نمایی رخوت در صحنه معاملات خود بود، پس از این تاریخ بازار در کلیت خود با رکود معاملاتی همراه شد و پارامترهای تابلوخوانی بازار نیز در حکم گواهی برای تایید این مدعا بودند.
از نیمه دوم اردیبهشت به بعد خروج پول از گردونه معاملات سهام، روند غالب در اکثر روزهای معاملاتی بوده‌است و ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز ارقام امیدوارکننده‌ای ثبت نکرد. هر دو عامل یادشده بیانگر این موضوع است که بعد از تجربه یک دوره رشد قیمت‌ها که تقریبا ۷۵روز به طول انجامید، بازار سهام در ۷ ماه اخیر، آن روی سکه سهامداری را به سهامداران نشان‌داده و اهالی خود را به این نتیجه رسانده که بازار سهام، بازاری است که افت و خیز و نوسان در مقیاس بالا یکی از مشخصه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اصلی آن است و دستیابی به کامیابی و موفقیت روزافزون در این بازار، به قرعه شانس بستگی ندارد و باید به‌صورت اصولی وضعیت این بازار را موردبررسی قرار داد و کلیه فوت و فن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گری این بازار را یادگرفت.
به هر روی تا پایان روز معاملاتی گذشته، نماگر اصلی تالار شیشه‌ای از سقف تاریخی خود در کانال ۲میلیون و ۵۰۰هزار‌واحدی ۲۰درصد فاصله گرفته‌است و به نوسان اندک و کج‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار و مریز خود در کانال ۲میلیون‌واحدی ادامه‌می‌دهد. شاخص هموزن نیز ۱۸درصد پایین‌تر از سقف تاریخی ثبتشده در سال‌جاری در حال نوسان است. با توجه به نوسان قیمت‌ها در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی در دو ماه اخیر می‌توان گفت که کف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی قیمت سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی انجام‌شده و کف بازار سهام در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی تقریبا بسته شده‌است و اگر اتفاق شوکه‌کننده خاصی حادث نشود، بازار از محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی عقب‌نشینی خاصی نخواهد داشت.
بازار در چندراهی ابهامات
همگان بر این اصل در بازارهای مالی اعتقاد دارند که بعد از تجربه رشد متوالی قیمت‌ها در کلیت هر بازاری، باید قیمت‌های آن بازار با اصلاح قیمتی همراه شود تا تجربه حباب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های گوناگون که در طول تاریخ همواره در بطن بازارهای مالی و دارایی مختلف شکل‌گرفته، در آن بازار ایجاد نشود. به مانند سایر بازارها بورس تهران نیز در سال۹۹ گرفتار حباب شد و تجربه تلخ کاهش مستمر و مداوم قیمت‌ها در این بازار هنوز در اذهان بسیاری از سهامداران باقی‌مانده‌است. در رشد اخیر بورس تهران نیز به کرات تاکید می‌شد که اگر رشد قیمت‌ها از دامنه منطقی و عقلایی فراتر رود، این موضوع برای بورس تهران به مانند یک بازی دو سر باخت عمل خواهد کرد و بازار بعد از تخلیه هیجان و فروکش‌کردن انتظارات تورمی بنا به دلایل مختلف، گرفتار کاهش قیمت‌ها خواهد شد. به هر روی اصلاح بازار از سطح مناسبی شروع شد، اما موضوعی که بعد از آن بازار را بسیار تحت‌تاثیر و در شعله ابهامات قرار داد، دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازی و تصمیمات خلق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الساعه سیاستگذار در بخش‌های مختلف بود که نمود عینی و مصداق‌بارز آن در ماه‌های اخیر در مساله عرضه خودرو در بورس‌کالا، تعیین دلار محاسباتی شرکت‌ها و تعیین نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی عیان شد.
