جهت‌گیری کاهشی نوسان نرخ پایه محصولات پلیمری و شیمیایی بورس‌کالا برجسته شد
ردپای افت نرخ جهانی در بازار پتروشیمی
میانگین هفتگی نرخ خرید و فروش دلار نیمایی (دیگر اهرم موثر بر معادله کشف نرخ پایه) با 99/ 0درصد افزایش بها، به میزان 23هزار و 441تومان محاسبه شد و نسبت به نرخ‌های اعلامی 23آبان، 229تومان افزایش یافت. بازه نوسان بهای پایه محصولات پلیمری و شیمیایی از خنثی‌شدن رشد محدود قیمت مبنای دلار حکایت دارد؛ چرا که نرخ جهانی این گروه از محصولات تغییرات کاهشی شدیدتری را به ثبت رساند.
در گروه پلیمرهای بورس‌کالا، استایرن بوتادین رابر روشن با یک‌هزار و 573تومان افزایش بهای پایه، بیشترین رشد نرخ را در هفته جاری از آن خود کرد و با قیمت 44هزار و 659تومان در بورس‌کالا عرضه می‌شود. در مقابل، تمامی گریدهای پلی‌وینیل کلراید (PVC)، بیشترین کاهش نرخ را در بین پلیمرها تجربه کردند. افت 100 تا 144دلاری گریدهای مختلف PVC در بازارهای جهانی، دلیل اصلی کاهش بهای پایه این محصولات به شمار می‌رود. در بین محصولات شیمیایی نیز ترکیبی از کاهش و افزایش نرخ پایه به ثبت رسید. اوره پریل با 21/ 14درصد رشد نرخ، طی هفته جاری بیشترین نوسان افزایشی قیمت پایه را تجربه کرد. پس از آن آمونیاک مایع و گاز، با رشد 89/ 5درصد بهای پایه قرار دارند. در مقابل، سود کاستیک با 87/ 7درصد کاهش نرخ پایه هفته جاری در بورس‌کالا عرضه می‌شود.
ابهام در دورنمای بهای ارز
نرخ نیمایی دلار یکی از متغیرهای اصلی در معادله کشف نرخ پایه محصولات پتروشیمیایی لحاظ می‌شود، اما نگاه معامله‌‌‌گران به رصد نوسانات قیمت ارز در بازار آزاد اثر جدی بر جریان معاملات این محصولات دارد. اینکه اوایل هفته جاری، عقبگرد بهای دلار آزاد به نزدیکی کانال 28هزار تومان به ثبت رسید، بار دیگر موقعیت فروشندگان این بازار را تقویت کرد. اما در جریان دادوستدهای روز گذشته در این بازار، باز هم دلار با تکانه‌‌‌های افزایشی قیمت همراه شد و در لحظه تنظیم این گزارش هر دلار آمریکا با نرخ 28هزار و 290 تومان در بازار آزاد معامله شد.
چندی است بهای نیمایی دلار افزایش قابل‌توجهی را تجربه نکرده است؛ به گونه‌‌‌ای که مقاومت نیما در برابر رشد نرخ، آن هم در حالی که نرخ آزاد ارز نوسان افزایشی داشته، فاصله نرخ ارز در این دو بازار را افزایش داده است. تجربه نشان داده زمانی که این فاصله افزایش می‌‌‌یابد، امکان بروز رقابت‌‌‌های قیمتی در خرید محصولات پتروشیمیایی در بورس‌کالا نیز افزایش می‌‌‌یابد؛ همان‌طور که در جریان معاملات هفته گذشته دو بازار پلیمرها و محصولات شیمیایی شاهد ثبت این رقابت بودیم. در هر حال، هنوز دورنمای بهای ارز به عنوان یکی از اهرم‌‌‌های موثر بر معاملات مشخص نیست و فعالان بازار ارز به‌سرعت موقعیت خرید و فروش خود را تغییر می‌دهند.
سیگنال کاهشی بهای نفت‌خام به قیمت پایه
عقبگرد بهای نفت‌خام در معاملات آخرین روز هفته گذشته نیز ادامه یافت و بهای هر بشکه نفت خام در پایان هفته گذشته به 78دلار و 45سنت به ازای هر بشکه رسید. تصمیم اخیر ایالات‌متحده مبنی بر آزادسازی ذخایر و همسو کردن سایر کشورهای بزرگ مصرف‌کننده نفت با این تصمیم، محرک اصلی افت بهای نفت‌خام به شمار می‌رود. جریان معاملات نفت خام در بازارهای جهانی به گونه‌‌‌ای است که طی ماه گذشته، نه‌تنها رشد نرخ نفت‌خام متوقف شد، بلکه برآیند نوسان بهای هر بشکه نفت خام به کانال منفی 9 درصدی رسید. این در حالی است که نزدیک به 5درصد از این افت بهای ماهانه طی هفته گذشته به ثبت رسیده است و به دنبال آن سایر محصولات مشتقه نفتی نیز کاهش بها را تجربه کرده‌‌‌اند.
قیمت آتی نفت خام برنت روز جمعه به زیر 79دلار در هر بشکه رسید که پایین‌‌‌ترین رقم در حدود 6هفته گذشته است و با انتشار اخبار اخیر مبنی بر آزادسازی هماهنگ ذخایر به منظور کاهش نرخ و تامین تقاضای فزاینده نفت‌خام، برای چهارمین هفته متوالی نفت‌خام کاهش بها را تجربه کرد. کاخ‌‌‌سفید روز جمعه اعلام کرد؛ اوپک در دیدار وزیرانش در دوم دسامبر، باید تقاضای جهانی نفت را با عرضه مناسب تامین کند.
دبیر مطبوعاتی کاخ‌‌‌سفید، این اظهارات را پیش از کنفرانس خبری، در جمع خبرنگاران مطرح کرد و گفت: دولت آمریکا می‌‌‌خواهد مطمئن شود که کشورهای عضو اوپک و غیراوپک، به‌‌‌عنوان یک سازمان، تقاضا را با عرضه کافی تامین می‌کنند. به گزارش رویترز، ایالات‌متحده از دیگر مصرف‌کنندگان عمده نفت همچون چین، هند، ژاپن و کره‌جنوبی خواسته است تا آزادسازی هماهنگ ذخایر نفت را برای کاهش قیمت‌ها در اولویت قرار دهند. از این رو دولت‌‌‌های این اقتصادهای بزرگ جهان به‌‌‌دنبال درخواست کم‌‌‌سابقه آمریکا برای اقدام هماهنگ در جهت کنترل قیمت‌های انرژی، در حال بررسی برداشت نفت از ذخایر استراتژیک خود هستند؛ چرا که کاخ‌‌‌سفید روز پنج‌شنبه اعلام کرد، دولت بایدن از کشورهای متعددی نظیر چین درخواست کرده است تا امکان برداشت از ذخایر خود را بررسی کنند.
در همین حال، تحلیلگران استدلال کردند که بازار نفت خام تحت فشار عرضه قرار دارد و هر حجمی که از این ذخایر آزاد شود، بعید است بر تعادل عرضه و تقاضای جهانی نفت تاثیر بگذارد؛ از این رو این اقدام تاثیر محدودی بر قیمت نفت خواهد داشت، با این حال سیگنالی برای گروه اوپک‌پلاس تلقی می‌شود که باید تولید خود را برای تامین تقاضای اقتصادهای بزرگ افزایش دهد. در همین حال، شیوع ویروس کرونا در سراسر اروپا افزایش یافته و باعث شده است تا چند کشور از جمله آلمان و اتریش دوباره محدودیت‌های کووید-19 را اعمال کنند و زمزمه‌‌‌های به کما رفتن مشاغل در این کشورها و افت تقاضا به گوش می‌‌‌رسد.
نفتا، اصلی‌‌‌ترین خوراک مایع شرکت‌های پتروشیمی، هفته گذشته را با نوسان کاهشی نرخ پشت سر گذاشت و در آخرین روز معاملاتی در بازارهای جهانی، یعنی 19 نوامبر، با بهای 734دلار و 51سنت به ازای هر تن مورد دادوستد قرار گرفت. روند نوسان بهای این خوراک مایع ارزشمند در هفته گذشته از کاهش 94/ 2درصدی حکایت دارد و در معاملات روز پنج‌شنبه به میزان 9 دلار افت قیمت را تجربه کرد. از آنجا که نفتا یکی از محصولات مشتق از نفت‌خام است، نزول بهای نفت در هفته گذشته منشأ اصلی افت نرخ نفتا در بازارهای جهانی به‌شمار می‌رود.
