افزایش نرخ در کنار عدم رشد محسوس حجم معاملات پلیمرها و همچنین کاهش جدی دادوستد ترکیبات شیمیایی در بورس‌کالا نگران‌کننده است، زیرا رشد تقاضا در برابر رشد قیمت‌ها عقب‌افتاده و می‌تواند از روزهای سخت صنایع تکمیلی خبر دهد زیرا قیمت‌های بالای فعلی گویا به سرخوردگی بخش تقاضا منجر شده و اثرگذاری محسوسی را بر میزان خرید مواد اولیه در بر داشته است آن‌هم در وضعیتی که در روزهای پایانی سال و زمان ورود تقاضای فصلی به بازار هستیم. هفته‌های سختی در بازار پلیمرها در فاز تولید آغاز شده است و گویا این وضعیت نه چندان جذاب باز هم تداوم خواهد داشت، مگر آنکه روند کلی قیمت‌ها تغییر کند. بازار به عرضه‌های جذاب بیشتری نیاز دارد و البته قیمت‌های موجود هم توان خرید بسیاری از واحدهای تولیدی را محدود کرده است.

حجم معاملات کل پلیمرها در بورس‌کالا در هفته گذشته تغییر چندانی به نسبت هفته قبل از آن نداشت و این عدم تغییر در شرایطی که بازار در بیم و امید دورنمای قیمت‌ها قرار دارد چندان جذاب نیست. در هفته قبل شاهد بودیم که حجم عرضه‌ها نزدیک به ۷/ ۱ درصد رشد داشت و به بالای ۸۳ هزار و ۴۰۰ تن برای عرضه‌های رایج رسید که رقم متعادلی به‌شمار می‌رود ولی بازار به‌صورت کامل تغذیه نشده است. تقاضا اما افت ۷۷/ ۱ درصدی داشت و به بیش از ۱۰۱ هزار و ۳۰۰ تن رسید که همین موارد به معنی آن است که عرضه گریدهای جذاب چندان هم برای بازار قابل لمس نبود و رشد عرضه‌ها احتمالا برای گریدهای رایج درج شده است که جذابیت خرید بزرگی را به همراه نداشته است. در هفته قبل شاهد هستیم که حجم معاملات ۳۷/ ۰ درصد رشد کرد و به بالای ۶۳ هزار و ۴۰۰ تن رسید که برای تمامی بازار رقمی متعادل به‌شمار می‌رود.نسبت تقاضا به عرضه‌های درج شده در هفته گذشته نیز ۲۱۵/ ۱ بود یعنی در برابر هر تن عرضه، ۲۱۴۹/ ۱ تن تقاضا به ثبت رسید که از هفته گذشته کمتر است. همچنین ۶/ ۷۶ درصد از عرضه‌های مرسوم مورد معامله قرار گرفت که از هفته گذشته کمتر است. این آمارها نیز حکایت از آن دارد که عرضه گریدهای جذاب کمتر از حد انتظار بوده است که در رهگیری آمارها قابل شناسایی است. در بازار ترکیبات شیمیایی اما اوضاع وخیم‌تر از بازار پلیمرها بود و شاهد افت ۶۳/ ۳ درصدی حجم معاملات بودیم تا حجم دادوستد هفتگی به ۲۴ هزار و ۴/ ۸۷۳ تن کاهش یابد. این رقم را باید جدی گرفت زیرا کمترین حجم دادوستد هفتگی از هفته منتهی به ۱۷ آبان تاکنون بوده و از یک روند نزولی مستمر معاملات در بازار حکایت دارد. در هفته گذشته حجم عرضه‌های مرسوم محصولات شیمیایی در بورس‌کالا با ۶۳/ ۱ درصد رشد همراه شد و به ۳۸ هزار و ۵۰۰ تن رسید که از متوسط حجم عرضه هفتگی در نیمه نخست سال‌جاری هم کمتر است. حجم تقاضا اما افت ۲/ ۱ درصدی داشت و به ۲۸ هزار و ۲۷۶ تن رسید که باز هم در کمترین رقم از هفته منتهی به ۱۷ آبان‌ تاکنون است. وضعیت معاملات در بازار شیمیایی‌های بورس‌کالا هشداردهنده است و نشان می‌دهد که جذابیت واقعی تولید در صنایع میان‌دستی و تکمیلی کاهش داشته است.  

کاهش جذابیت خرید در هر دو بازار شیمیایی‌ها و پلیمری‌ها را باید به‌عنوان یک سیگنال مهم درنظر گرفت آن‌هم در شرایطی که موجودی انبارها در بازار داخلی کم نیست و البته غالب آنها با قیمت تمام شده پایین‌تری همراه است. از سوی دیگر هنوز فاصله قیمتی بین بازار آزاد و بورس‌کالا بالاست اگرچه در یکی، دو هفته اخیر رشد قیمت‌های بزرگی را در بازار داخلی برای گریدهای رایج شاهد نیستیم. این مطلب به معنی آن است که بازار در برابر خرید مقاومت می‌کند و شاید ذهنیت کاهش قیمت‌ها را در پیش گرفته است. به‌صورت دقیق‌تر شاهد رشد قیمت‌ها در بازار آزاد نیستیم ولی نرخ‌های ثبت شده در بورس‌کالا با محوریت قیمت‌های پایه اعلامی، افزایش داشته است. حال اگر به هر دلیل قیمت‌های بورس‌کالا کاهش یابد بازار آزاد هم نمی‌تواند نرخ‌های موجود را حفظ کرده و جریان بازار سریع‌تر از حد انتظار دگرگون خواهد شد. البته این ذهنیت اندکی خوش‌بینانه است زیرا در زمان اوج تقاضای فصلی قرار داریم بنابراین روند نزولی قیمت‌ها چندان هم شتابان نخواهد بود، مگر آنکه رخدادهای دیگری در بازار به ثبت برسد. به‌عنوان یک نمونه می‌توان گفت که رشد تقاضا در روزهای پایانی سال اغلب برای پوشش ریسک فعالیت‌ها و ترس از رشد نرخ در سال بعد است اگرچه تامین تقاضای تولیدی در تعطیلات سال جدید هم یک دلیل برای رشد تقاضا به‌شمار می‌رود. در هر حال بازار از هم‌اکنون با دو تقاضای مختلف روبه‌رو خواهد شد یکی برای تولید در تعطیلات و دیگری تقاضای فصلی ناشی از جو روانی. حال در شرایطی که ذهنیت فعالان بازار از احتمال افت قیمت‌ها در هفته‌های آینده با محوریت نوسان بهای جهانی نفت‌خام تبعیت می‌کند هیچ بعید نیست که حجم بزرگی از تقاضا به بازار داخلی وارد نشود و اگر قیمت‌ها در بورس‌کالا هم رشد خاصی را در بر نداشته باشد و احتمال افت قیمت‌های جهانی با تحرک کمتر بهای نیمایی ارز هم‌راستا شود، رشد تقاضا توجیه چندانی نخواهد داشت.

این وضعیت را البته طرف عرضه هم به خوبی درک خواهد کرد و تلاش برای افزایش حجم فروش را در دستور کار قرار داده و بخش عرضه تقویت می‌شود که خروجی آن چندان هم با رشد قیمت‌ها سازگار نیست. از سوی دیگر قیمت‌های موجود در بازار آزاد و حتی نرخ‌های میانگین معاملاتی در بورس‌کالا نیز به‌شدت بالاست و بسیاری از خریداران حتی توان خرید گسترده‌ای ندارند که در کنار محدودشدن سهمیه‌های خرید اثرگذاری بیشتری دارد. این موارد دورنمای پیچیده بازارها در روزهای آینده است آن‌هم در شرایطی که هنوز داده‌های جهانی اثرگذاری بزرگی را بر بازار پلیمرها به همراه نداشته و احتمال تداوم افت نرخ‌های جهانی وجود دارد.

15

اخبار مرتبط