صنایع نورد با ریسک توقف تولید روبرو شد
وضعیت وخیم پایین دست فولاد
صنایع پایین‌‌‌دستی فولاد وضعیت وخیمی دارد
این در حالی است که شاهد دستورالعمل‌‌‌های صادراتی جدید هستیم که سبب شده بازار صادراتی نوردکاران، همچون گذشته بهصرفه نباشد. از سوی دیگر شاهد اجبار صد‌درصدی عرضه محصولات نوردی در بورس کالا هستیم، بازاری که ممکن است خریداری برای تمام آن عرضه‌‌‌ها وجود نداشته باشد.
افزایش قیمت دلار و بار روانی آن
این روزها به دلیل افزایش قیمت دلار، بیشتر بازارها در رکود به‌‌‌سر می‌‌‌برند و بیشتر فروشندگان و خریداران ترجیح می‌دهند معامله‌‌‌ای انجام ندهند. درباره وضعیت این روزهای بازار نوردکاران مصطفی عبداللهی مدیرعامل شرکت گروه صنعتی نورد فولاد تهران گرم فلز در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: افزایش قیمت دلار و کاهش پول ملی این روزها بیشتر با بار روانی همراه است و همین بار روانی سبب افزایش قیمت مصالح ساختمانی از جمله فولاد و سیمان و... شده است و این در حالی است که بازار آهن‌‌‌آلات در رکود و بدون تقاضای مصرفی گسترده به‌‌‌سر می‌‌‌برد. اما آنچه بیش از سایر عوامل باعث افزایش قیمت‌ها شده است، قطع شدن برق فولادسازان و مشکلات تولیدکنندگان آهن اسفنجی است که این موضوع به نوبه خود سبب افزایش قیمت شمش و در نهایت بهای تمام شده محصولات نهایی و نورد در بازار شده است. البته خود نوردکاران نیز با قطعی گاز روبه‌‌‌رو شده‌‌‌اند که روند تولید را برای آنها کند کرده است.
دستورالعملی که راه صادرات را می‌‌‌بندد
عبداللهی در ادامه با اشاره به مصوبه جدید هیات وزیران عنوان کرد: هیان وزیران به تازگی مصوبه‌‌‌ای را اعلام کردند که سبب منع صادرات می‌شود. در این مصوبه تمام محصولات فولادی (برای بازگشت ارز حاصل از صادرات) با نرخ نیمایی محاسبه می‌شود، در حالی که در سه سال گذشته مبنای صادرات شمش تنها ارز نیمایی بود و محصولات نوردی که محصول نهایی محسوب می‌شود، با ارز سنا محاسبه می‌‌‌شد. حتی در کشورهایی که مقاصد هدف صادراتی ما به‌‌‌شمار می‌‌‌روند برای واردات محصولات نهایی عوارض در نظر می‌‌‌گیرند، در حالی که برای واردات شمش به دلیل ماده خام بودن، عوارضی در نظر نمی‌‌‌گیرند و البته این تفاوت قیمت ارز نیمایی و سنا قیمت صادراتی را برای نوردکاران به تعادل می‌‌‌رساند، اما هم‌‌‌اکنون اگر قرار باشد تمام محصولات فولادی با ارز نیمایی محاسبه شود، دیگر صادرات برای نوردکاران بهصرفه نخواهد بود.
وی در ادامه با اشاره به قیمت شمش فولاد در بورس کالا عنوان کرد: هم‌‌‌اکنون شمش فولاد در بورس کالا ۹۵درصد قیمت فوب خلیج‌‌‌فارس محاسبه می‌شود و این قیمت در بورس کالا نسبت به بازار آزاد برای نوردکاران بین ۱۵ تا ۲۵ دلار گران‌‌‌تر درمی‌‌‌آید. در بورس کالا عرضه‌‌‌ها به‌‌‌صورت محدود انجام می‌گیرد و این محدودیت سبب ایجاد رقابت می‌شود و ما مجبور می‌‌‌شویم که شمش را به قیمت بالاتر خریداری کنیم و از سوی دیگر نیز صادرات با ارز نیمایی برای ما مقرون بهصرفه نخواهد بود. در چنین شرایطی بدون شک شاهد کاهش ارزآوری به کشور خواهیم شد. همچنین نیروی انسانی کارخانه‌‌‌های نوردی با ریزش مواجه می‌‌‌شوند.
ترجیح می‌‌‌دهیم خط تولید را خاموش کنیم
مدیرعامل شرکت گروه صنعتی نورد فولاد تهران گرم فلز در ادامه خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی که در رکود تورمی قرار داریم و صادرات نیز با این تصمیم به حداقل ممکن می‌‌‌رسد، شرایط برای تولید بسیار مشکل خواهد شد. البته باید یادآور شد که نوردکاران این روزها با قطعی گاز نیز روبه‌‌‌رو هستند که در چنین شرایطی ترجیح می‌دهند خط تولید خود را خاموش کنند.
عبداللهی در ادامه با اشاره به تنظیم بازار محصولات فولادی نیز خاطرنشان کرد: موضوع دیگر تنظیم بازار است. یکی از قوانین تنظیم بازار این است که نوردکاران فقط در بورس کالا عرضه داشته باشند و تنها از این طریق محصول خود را بفروشند؛ در حالی که در بیرون از بورس کالا نیز تولیدکنندگان می‌توانند کالای خود را تهاتر کرده یا به‌‌‌صورت چکی بفروشند. اگر تنها در بورس کالا عرضه داشته باشند با مشکلاتی روبه‌‌‌رو می‌‌‌شوند، از جمله اینکه اگر محصول آنها در این بازار به فروش نرود، چه باید بکنند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: به دلیل سیاست ارزی و صادرات، عرضه شمش نیز در بورس کالا کم شده است، البته کاهش عرضه آنها به دلیل کاهش عرضه آهن اسفنجی است و این روزها نیز شاهد قطع شدن برق واحدهای آهن اسفنجی و کاهش عرضه آنها در بازار هستیم. البته باید این موضوع را نیز در نظر داشت که حدود ۸۵درصد واحدهای تولید آهن اسفنجی دولتی و خصولتی هستند و حدود ۹۰درصد واحدهای نوردی از بخش خصوصی به‌‌‌شمار می‌‌‌روند و این درحالی است که بیشترین تمرکز و انرژی از سوی دولت به بخش تولید آهن اسفنجی اختصاص داده می‌شود و بخش نورد که در پایین‌‌‌دست زنجیره فولاد قرار دارد و ارزش‌‌‌افزوده بیشتری تولید می‌کند، از مزایای خاصی برخوردار نیست. با توجه به چنین شرایطی است که بیشتر نوردکاران میزان تولید خود را کاهش داده‌‌‌اند یا در مرز ورشکستگی قرار گرفته‌‌‌اند یا مجبور به تعدیل نیروی انسانی خود شده‌‌‌اند.
بازار بدون تقاضا
مدیرعامل شرکت گروه صنعتی نورد فولاد تهران گرم فلز در پاسخ به این پرسش که میزان تقاضای مصرفی در بازار هم‌‌‌اکنون چگونه است، تصریح کرد: بازار تقاضای بالایی ندارد، از یک‌‌‌سو وضعیت طرح‌‌‌های عمرانی دولتی در کشور خوابیده است و وضعیت چندان مناسبی ندارد. از سوی دیگر، بخش خصوصی به دلیل تورم و افزایش مداوم قیمت مصالح ساختمانی، ساخت‌وسازی انجام نمی‌‌‌دهد، در چنین شرایطی بازار گرفتار رکود تورمی شده است. با توجه به شرایط رکود بازار داخلی، تنها راهکار برون‌‌‌رفت از چنین وضعیتی برای ما، صادرات بود؛ چراکه نوردکاران حدود ۳۰درصد محصولات خود را صادر می‌کنند که به دلیل دستورالعمل جدید صادراتی، این بازار نیز مسدود شده است.
راهکارهایی برای خروج نوردکاران از بن‌‌‌بست
عبداللهی در پاسخ به این پرسش که چه راهکارهایی را برای خروج از بن‌‌‌بست برای نوردکاران می‌توان پیشنهاد کرد، گفت: برای بهبود وضعیت حال نوردکاران در وهله نخست باید صادرات محصولات نوردکاری را با ارز سنا محاسبه کرد؛ در واقع باید بین محصولات خام و نیمه‌‌‌خام و محصولات نهایی در زنجیره فولاد تفاوت قائل شد تا سبب ایجاد انگیزه برای صادرات در صنایع پایین‌‌‌دستی شد، زیرا محصولات نهایی می‌تواند ارزآوری بیشتری را برای کشور به همراه آورد؛ همان‌‌‌گونه که در دنیا روال کار بر این اساس است که برای صادرات محصول نهایی یارانه‌‌‌های بیشتری در نظر گرفته می‌شود، برای نمونه در چین یارانه حمل‌ونقل برای صادرات این نوع محصول در نظر گرفته می‌شود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: از سوی دیگر اجبار صد‌درصد عرضه در بورس کالا را برای تولیدکنندگان برداشت، چراکه خرید و فروش در بازار آزاد می‌تواند به روش‌های مختلف انجام گیرد و حتی در این راستا می‌توان قیمت‌ها را در بازار به تعادل رساند. اجبار صد‌درصدی عرضه محصولات در بورس کالا دست و بال تولیدکنندگان را می‌‌‌بندد.
