آیا جنگ جدید، معادلات اقتصادی را تغییر میدهد؟
مهمان ناخوانده اقتصاد جهان
بر این اساس باید به جنگ پیش آمده بین حماس و اسرائیل اشاره کرد. باتوجه به این رویداد گفتنی است که جلوگیری از ریسکهای غیرقابل پیشبینی در اقتصاد چالش برانگیز شده و مسیر پیشبینیهای اقتصاددانان را دستخوش تغییر کرده است. در پیرامون این بحث، آجی بانگا، رئیس بانک جهانی در سخنرانی خود در روزهای اخیر اعلام کرد: «وضعیت اقتصاد در تمام مناطق با بحران روبهرو شده است.
در بحبوحه تلاشهای بانکهای مرکزی در راستای مهار تورم و بهبود آمارهای رشد، جنگ پیش آمده میتواند تبعات نامطلوبی بر اقتصاد داشته باشد و در نهایت این امر برای بانکهای مرکزی ناگوار خواهد بود.» این مقام سیاسی- اقتصادی در ادامه صحبتهای خود گفت: «تاثیر حملات خاورمیانه بر اقتصاد جهان محدودتر از جنگ در اوکراین است؛ زیرا در پی وقوع جنگ روسیه و اوکراین(با توجه به نقش روسیه به عنوان تولیدکننده برتر انرژی و موقعیت اوکراین به عنوان صادرکننده عمده غلات و کود)، قیمتها در بخش انرژی و مواد غذایی شیب صعودی به خود گرفت و سبب شد تا شاخص قیمت مصرفکننده در کشورها رشد فزایندهای پیدا کند. در این میان بسیاری از بانکهای مرکزی در سطح جهان برای بهبود روند تورمی به سیاستهای انقباضی روی آوردند. از سوی دیگر عملکرد آنها بر بازارهای جهانی اثرگذار بود و روند قیمتی آنها را به مسیر نزولی هدایت کرد. اما در هر صورت گسترش جنگ حماس و اسرائیل میتواند بار دیگر اقتصادهای جهان را متلاطم کند.» برخی از کارشناسان فعال در این حوزه افزودند که بازارهای نفت در حال حاضر آشفته است و به نظر میرسد جنگ اخیر نیز میتواند اثرات نامطلوبی بر قیمت نفت داشته باشد.
در خصوص این موضوع لوکرزیا رایشلین، استاد دانشکده بازرگانی لندن و مدیرکل سابق تحقیقات بانک مرکزی اروپا گفت: «سوال اصلی این است که با قیمت انرژی چه اتفاقی میافتد. او معتقد است که افزایش مجدد قیمت نفت، فدرال رزرو و سایر بانکهای مرکزی را تحت فشار قرار دهد تا نرخهای بهره را که به گفته او خیلی سریع افزایش یافتهاند، بیشتر کنند. اکنون قیمت نفت از دو جبهه در معرض خطر گرفته است: اول تبعات جنگ روسیه و اوکراین و دوم جنگ خاورمیانه.» علاوه بر چهرههای اقتصادی مذکور، برخی از تحلیلگران برجسته این حوزه افزودند که آغاز درگیریهای نظامی در خاورمیانه سبب خواهد شد تا بانکهای مرکزی در راه مهار تورم سیاستهای جدیدی را اتخاذ کنند. البته این امر به مدت زمان جنگ نیز بستگی دارد. همچنین آنها اعلام کردند که اکنون زود است تا پیامدها و تبعات جنگ را مشخص کنیم. اما باید گفت که بازارهای نفت و سهام ممکن است با پیامدهای فوری مواجه شوند. در راستای این بحث برخی از مقامات فدرال رزرو تاکید کردند: «افزایش قیمت انرژی در آمریکا میتواند خطری احتمالی برای روند کاهشی تورم به شمار رود و ما میتوانیم از آن جلوگیری کنیم، البته اگر شوکهای بیرونی آن را تشدید نکنند.»