تشریح دلایل افزایش نرخ ارز
سیدکمال سیدعلی درباره دلایل افزایش نرخ دلار در چند روز گذشته و بیاثر بودن تغییر رئیس بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز تاکید کرد: فاکتورهای اقتصادی قیمت ارز را تعیین میکنند نه روسای کل بانک مرکزی. ممکن است اصلاح مقررات خروجی تغییر روسای بانک مرکزی باشد و این افراد سیاستهای ارزی را بازنگری کنند، اما با تعویض رئیس کل بانک مرکزی هم اصلاح فاکتورهای اقتصادی، کسری بودجه، شاخص تورم و... زمانبر است و این اقدامات نیاز به هماهنگیهایی در درون تیم اقتصادی دولت دارد. او ادامه داد: درست است که افزایش نرخ ارز با سیاستهای بانک مرکزی ارتباط دارد و در افزایش نرخ دلار نگاه همه به بانک مرکزی است، اما بخش قابل توجهی از آن به میزان نقدینگی که در اختیار مردم قرار دارد و موضوع انتظارات تورمی و اعتماد مردم به سیاستهای دولت برمیگردد.
معاون اسبق ارزی بانک مرکزی گفت: روسای بانک مرکزی میتوانند مدیریت خود را در مقررات ارزی، عدم توزیع رانت بین ارز نیمایی و ارز آزاد و ترازنامه بانکها اعمال کنند، اما واقعیت این است که حجم نقدینگی با توجه به کسری بودجه ارتباط مستقیمی با رئیس کل بانک مرکزی پیدا نمیکند و از سوی دیگر مدیریت هزینههای دولت در اختیار بانک مرکزی نیست. سیدعلی افزود: همچنین عوامل بینالمللی که روی نقلوانتقال ارزی کشور تاثیر گذاشته است و منجر به بلوکه شدن و انسداد حسابهای کشورمان در خارج از کشور و منجر به عدم انتقال ارز از مسیرهای سیستم بانکی به داخل کشور شده، خارج از عهده بانک مرکزی است و رئیس کل بانک مرکزی روی این مسائل مداخلهای ندارد و نمیتواند بهطور مستقیم به این موضوعات ورود کند.
وی با بیان اینکه در موضوع تنشهای بینالمللی تنها انتشار اخبار تغییرات قیمتی را بهطور محسوس نشان میدهند، اظهار کرد: در حالی که بازار ارز با نرخ دلار ۴۰ هزار تومانی به ثبات رسیده بود با انتشار خبر اقدام پارلمان علیه سپاه، شاهد افزایش بیش از ۴ هزار تومانی نرخ دلار در بازار هستیم. معاون اسبق ارزی بانک مرکزی ادامه داد: از سوی دیگر موضوعاتی مانند انتظارات تورمی اثر مستقیم بر بازار ارز دارد و شرایط کشور ماههای منتهی به سال در بازار ارز میتواند اثرگذار باشد. همچنین میزان فروش نفت و قیمت نفت هم در حالت کاهشی و افزایشی میتواند بازار ارز را تحت تاثیر خود قرار دهد و اساسا این عامل در مباحث ارزی کشور تاثیر دارد.
وی درباره اظهاراتی مبنی بر اینکه وضع تحریم مساله جدیدی نیست که نباید بازار ارز با این خبر دچار چنین التهاباتی شود، گفت: اینکه تحریمها علیه شرکتهای ایرانی موضوع جدیدی نیست کاملا درست است، اما در جامعهای که سرمایه اجتماعی آن ضعیف شده است و اعتماد مردم به تصمیمات دولت کاهش یافته انتشار یک خبر منفی مانند اقدام پارلمان اروپا اثرگذار خواهد بود و همان انتشار خبر منفی پیش از آنکه موضوع خبر به تحقق برسد، اثر خود را بر اقتصاد میگذارد. سیدعلی تاکید کرد: باید توجه داشت میزان اثرگذاری مسائل بینالمللی به سرمایه اجتماعی آن کشور و اعتماد مردم آن به تصمیمات دولت ارتباط مستقیم دارد. شاید آن خبر آثار عینی نداشته باشد، اما روی اقتصاد اثری مانند افزایش نرخ ارز را داشته باشد. ضمن اینکه در این شرایط بسیاری از سفتهبازان که به دنبال حرکت قیمت ارز هستند روی این دست از اخبار مانور میدهند و برای برجستهسازی آن تبلیغات بیشتری انجام میشود.
معاون اسبق ارزی بانک مرکزی گفت: به هر حال نوساناتی که در بازار ارز در این مدت رخ داده بیشتر جنبه سیاسی داشته است. وی درباره موضوعاتی مبنی بر استقبال دولت از افزایش نرخ دلار اظهار کرد: اعتقاد ندارم که افزایش نرخ ارز به نفع دولت است، چراکه خود یکی از مصرفکنندگان ارز محسوب میشود و همچنین افزایش نرخ ارز باعث رشد تورم میشود و فشار افزایش نرخ تورم به خود دولت وارد میشود و رشد نرخ تورم مردم را ناراضیتر میکند.
سیدعلی ادامه داد: دولت همواره واردات ارزان را لنگر تورم کرده و از این طریق کنترل قیمتها را در اختیار دارد و سالهای سال هم با این سیاست موفق عمل میکرد. اما در این باره که دولت با افزایش نرخ ارز نسبت به سطح بودجه منتفع میشود تا حدی درست است و میتواند دلار با نرخ ۴۰ هزار تومانی در بازار مداخلهای به فروش برساند اما در سامانه نیما انتفاعی ندارد و برای واردات هم نرخ دلار ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شده است. البته هر چند اثر تورمی را کاهش میدهد، اما در توزیع رانت اثر بسیار وحشتناکی خواهد داشت و چندین برابر ارز ۴۲۰۰تومانی رانت در ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی توزیع میشود و سیاست غلطی است.