سقوط ۴۰ درصدی ارزش سه پول خاورمیانه در سال ۲۰۲۲
پوند مصر: پوند مصر تحتتاثیر مجموعهای از شرایط اقتصاد کلان و ژئوپلیتیک به روند نزولی خود در برابر دلار ادامه داده و در حالی که قاهره در تلاش است شروط صندوق بینالمللی پول برای دریافت وامهای جدید را برآورده کند انتظار میرود افت ارزش پوند ادامه یابد. ارزش پوند مصر در ۴ ژانویه امسال ۸درصد کاهش یافت که بیشترین افت یکروزه ارزش این پول در برابر دلار آمریکا بوده است. هر دلار آمریکا در این روز به ۵/ ۲۶ پوند رسید. بانکهای مصری در واکنش به این سقوط نرخ بهره برای پساندازهای یکساله را به ۲۵درصد افزایش دادند. پول ملی مصر طی سال ۲۰۲۲ در مجموع ۴۰درصد از ارزش خود را از دست داده و یکی از بیشترین افت ارزشها را در میان پولهای ملی کشورهای درحال توسعه در این سال داشته است. کارشناسان انتظار دارند پول ملی مصر ۵درصد دیگر از ارزش خود را از دست بدهد و به ۲۸ پوند در برابر هر دلار برسد. دولت مصر امیدوار است با جذب ۱۰ میلیارد دلار کمک مستقیم خارجی از سوی صندوق بینالمللی پول و منابع دیگر مثل سرمایههای ورودی از کشورهای حاشیه خلیجفارس به تقویت پوند کمک کند.
پوند لبنان: لبنان با رکوردهای پیدرپی در کاهش ارزش پول ملی خود در سال ۲۰۲۲ مواجه شده است به طوری که ارزش هر دلار آمریکا به رکورد ۳۸هزار پوند رسیده است. بحران اقتصادی افراد بسیاری را در این کشور به کام فقر کشیده و باعث کمبود کالاهای ضروری مثل آب سالم، برق و دارو شده است. بر اساس آمار رسمی، نرخ تورم در لبنان طی ۱۱ ماهه ۲۰۲۲ به ۴/ ۱۸۹درصد رسیده است. موسسه فیچ انتظار دارد لبنان پس از سودان دومین نرخ تورم بالا را در جهان طی سال ۲۰۲۲ داشته باشد. بانک جهانی بحران اقتصادی کنونی در لبنان را وخیمترین بحران اقتصادی در تاریخ مدرن این کشور دانسته است. دولت لبنان تاکنون نتوانسته است اصلاحات ساختاری و مالی مورد نظر صندوق بینالمللی پول برای دریافت کمک ۳ میلیارد دلاری از سوی این نهاد را انجام دهد. ارزش پول ملی لبنان در سال ۲۰۲۲ بیش از ۴۰درصد کاهش یافته است. اقتصاد لبنان پس از آن فرو ریخت که در مارس ۲۰۲۰ اعلام کرد از عهده بازپرداخت ۳۱ میلیارد دلار اوراق قرضه یورو برنمیآید. ارزش پوند در آن زمان در بازار سیاه ۹۰درصد سقوط کرد.
دینارعراق: ارزش دینار عراق در پی اقدامات تحریمی آمریکا علیه این کشور و قرار دادن چند بانک عراقی در لیست سیاه خود کاهش یافته است. این تحریمها باعث کمبود اسکناس دلار در بازار عراق شده است. هر دلار آمریکا در برابر ۱۵۸۰ دینار در خیابانهای عراق معامله میشود. نرخ رسمی دلار در این کشور ۱۴۷۰ دینار است. بانک مرکزی عراق برای اطمینان خاطر فعالان اقتصادی در این کشور تاکید کرده است کلیه نیازهای این کشور در تجارت خارجی را با قیمت رسمی ارز تامین میکند. این بانک اقداماتی را برای ثبات بخشیدن به پول ملی عراق به کار بسته است که از آن جمله کاهش نرخ ارز برای سفرهای خارجی و عرضه دلار با نرخ رسمی در بازار است. ارزش دینار طی سالهای اخیر نوسان چندانی نداشته و طی یک سال گذشته حدود ۸درصد کاهش داشته است اما طی هفتههای اخیر فشار زیادی را تحمل کرده و شاهد فاصله گرفتن نرخ بازار آزاد از نرخ رسمی ارز بودهایم.
شیکل رژیم صهیونیستی:ارزش شیکل رژیم صهیونیستی در سال گذشته میلادی بیش از ۱۲درصد کاهش یافته و با توجه به رشد ۳/ ۵ درصدی تورم در این رژیم در ماه نوامبر انتظار نمیرود روند نزولی ارزش شیکل بهزودی متوقف شود. نرخ تورم در این رژیم به بالاترین رقم طی ۱۵ سال گذشته رسیده است. تورم قدرت خرید مصرفکنندهها را کاهش میدهد و باعث افت ارزش شیکل میشود. رئیس بانک مرکزی این رژیم اذعان کرده است که شیکل بسیار نوسانی شده و بهویژه در سهماه چهارم ۲۰۲۲ بیثباتی زیادی داشته است. او گفت برای افزایش ارزش شیکل نرخ بهره را افزایش خواهد داد. هر دلار آمریکا هم اکنون در برابر ۵۲/ ۳ شیکل معامله میشود.
لیر ترکیه: ارزش لیر ترکیه در برابر دلار طی سال ۲۰۲۲ بیش از ۴۰درصد کاهش یافته است. این در حالی است که لیر ترکیه در سال ۲۰۲۱ نیز ۷۷درصد از ارزش خود را از دست داده بود. به این ترتیب طی دو سال ارزش پول ملی ترکیه به کمتر از نصف رسیده است. هر دلار آمریکا هم اکنون در برابر ۵۵/ ۱۸ لیر معامله میشود. دولت قصد دارد با سیاستهایی ازجمله دلارزدایی از اقتصاد ترکیه و ترویج استفاده از لیر به تقویت این پول کمک کند. بانک مرکزی ترکیه گفته است قصد دارد سهم لیر از سپردههای کل نظام بانکی این کشور را طی شش ماه آینده به ۶۰درصد برساند. اما تورم فزاینده مانعی در راه مهار کاهش ارزش لیر در ترکیه است. نرخ تورم در این کشور در سال ۲۰۲۲ به ۳/ ۶۴درصد رسید که بالاترین نرخ تورم در این کشور طی ۷۵ سال گذشته است.