آخرین وضعیت متغیرهای حوزه پولی و ارزی کشور تشریح شد
محرکهای دلار از دید رئیسکل
افزایش 64درصدی تامین ارز در سامانه نیما
علی صالحآبادی، رئیس کل بانک مرکزی درخصوص تامین ارز در سامانه نیما بیان کرد که معاملات نرخ ارز در سامانه نیما از اردیبهشت۹۷ تا آذر۱۴۰۱ حاکی از آن است که بیشترین نوسان ارز نیمایی در سال۱۳۹۷ است و از ابتدای سال۹۷ تا آبان۹۹ روند نرخ ارز نیمایی افزایشی بوده است. به گفته او در ابتدای شروع به کار دولت، نرخ ارز نیمایی 23هزار تومان بود که درحال حاضر این نرخ به 28هزار تومان رسیده است. صالحآبادی گفت که ارز نیمایی برای تامین واردات کشور ایجاد شده است، به همین دلیل این ارز نیمایی بسیار مهم است و نیازهای ارزی کشور را تامین میکند. در این سامانه دولت و صادرکنندگان ارزهای خود را تزریق میکنند و در مقابل واردکنندگان ارز مورد نیاز خود را از این سامانه دریافت میکنند. رئیسکل بانک مرکزی درخصوص میزان عرضه ارز در سامانه نیما بیان کرد که از ابتدای سال تاکنون 1/ 32میلیارد دلار ارز در سامانه نیما عرضه شده است که این میزان سال گذشته در همین مدت 6/ 19میلیارد دلار بود که نشان از افزایش ۶۴درصدی عرضه ارز در سامانه نیماست. این نشان میدهد که وضعیت ارزی کشور نسبت به سال گذشته بسیار بهتر بوده است. صالحآبادی همچنین گفت که سال گذشته در مجموع 5/ 37میلیارد دلار تامین ارز صورت گرفت که این میزان در مدت مشابه امسال به 5/ 46میلیارد دلار رسیده که حاکی از رشد ۲۶درصدی تامین ارز است؛ زیرا وصولیها بهتر شده و ۱۰میلیارد دلار تامین ارز بیشتر شده است.
نرخ دلار بازار غیررسمی واقعی نیست
رئیس کل بانک مرکزی با تشریح روند نرخ دلار در بازار غیر رسمی بیان کرد که از اواخر سال۹۸ نرخ دلار در بازار غیررسمی شروع به افزایش با شیب بسیار زیادی کرد و در مهرماه سال۹۹ نرخ دلار به ۳۱هزار و ۵۰۰تومان رسید و پس از آن کاهش پیدا کرد تا اینکه امسال در ماههای اخیر روند افزایشی نرخ دلار را در بازار غیررسمی داشتیم. او درباره تامین اسکناس ارز نیز گفت: در ۹ماه ابتدایی سال گذشته یکمیلیارد و ۴۴۹میلیون دلار در بازار متشکل ارزی اسکناس ارز فروخته شد که این میزان در مدت مشابه سال۱۴۰۱ به ۲میلیارد و ۹۶میلیون دلار رسیده است که نشان از افزایش ۴۵درصدی دارد. صالحآبادی درباره دلایل نوسانات اخیر نرخ ارز در بازار غیر رسمی گفت که بخشی از آن به تقویت شاخص دلار برمیگردد؛ چراکه ارزش دلار بهدلیل افزایش نرخ بهره فدرالرزرو از 5/ 0 به 4درصد طی چند مرحله تقویت شده است. همچنین بخشی از دلایل نوسانات نرخ ارز نیز به فضا و حوادثی که در یکی دو ماه اخیر در کشور اتفاق افتاده و همچنین وجود محدودیتها و نیز پدیده قاچاق برمیگردد. ازطرفی بخشی از آن نیز بهدلیل نوسانات فصلی بوده که ما همواره در یکی دو ماه پایانی سال میلادی با افزایش نرخ ارز مواجه میشویم. صالحآبادی درباره سیاستها و اقدامات بانک مرکزی برای ثبات بازار ارز گفت: یک اقدام بسیار مهم این است که نقشه ارزی و تجاری کشور بر هم منطبق باشد. ما ارزهای زیادی را در اختیار داریم؛ اما مهم این است که واردکننده نیز همان ارزها را نیاز داشته باشد. بنابراین کمیته مشترکی از بانک مرکزی، وزارت صمت و وزارت نفت برای این منظور تشکیل دادهایم تا ارزهای پرطرفدار را در بازار عرضه و ارزهای کمطرفدار را تبدیل به ارز پرطرفدار کنیم. این اقدامات تشدید خواهد شد تا نقشه تجاری کشور بر نقشه ارزی منطبق شود.
تحولات تورم
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه شاخص بهای تولیدکننده در ابتدای دولت به میزان 6/ 82درصد بوده است، گفت: این میزان به 1/ 39درصد کاهش پیدا کرده است. شاخص نقطه به نقطه در اردیبهشت امسال حدود ۱۰۳درصد بوده که این میزان نیز به 9/ 32درصد رسیده است؛ البته این مقدار یک روند افزایشی در ابتدای سال داشته است که مجددا به روند کاهشی باز میگردد و علت افزایش آن در ابتدای سال به هدفمندسازی یارانهها مربوط است. او درخصوص تورم مصرفکننده نیز بیان کرد که شاخص بهای مصرفکننده در ابتدای دولت 3/ 59درصد بوده که این میزان به 9/ 39درصد رسیده است. این میزان بیانگر کاهش روند تورم مصرفکننده است، شاخص نقطه به نقطه آن نیز از 9/ 54درصد به 3/ 44درصد رسیده است که این مقدار نیز در ماههای ابتدایی سال افزایش داشته و بعد مجددا به روند کاهشی بازگشته است.
عالیترین مقام بانک مرکزی با اشاره به این امر که نرخ تورم ماهانه از ابتدای دولت یعنی آبان سال گذشته 4/ 2درصد بوده و به ترتیب در آذر و دی و بهمن به میزان 8/ 1درصد، 3/ 1 و 6/ 1درصد رسیده و در پایان اسفندماه به میزان 5/ 0درصد رسیده است، بیان کرد: این نسبت از ابتدای سال تا خردادماه روند افزایشی داشته است و از 1/ 2درصد به 1/ 5درصد و در نهایت 6/ 10درصد میرسد؛ اما از تیرماه روند کاهشی داشته و به ترتیب طی تیر تا آبان ماه به 3/ 4درصد، 4/ 2درصد، 6/ 2درصد، 9/ 2درصد و به 2/ 2درصد رسیده است.
انتظار تورم کاهشی در سال آینده
بهگفته صالحآبادی، در سال آینده سه عامل اثرگذار بر روند تورم از بین میرود. بنابراین رشد نقدینگی، پایه پولی و تورم در سال آینده روند کاهشی خواهد داشت. او در رابطه با روند افزایش تورم در ماههای ابتدایی امسال گفت: این تورم بهصورت انباشته از سالهای گذشته وجود داشته و بهصورت یکباره آزاد و باعث تغییر قیمتها شده است؛ البته این تغییر قیمت بهصورت همیشگی اتفاق نمیافتد و یکبار است.
بنابراین انتظار تورمی مردم در سال آینده کاهشی خواهد بود و با توجه به برنامهریزی بانک مرکزی روند تورم در سالهای آینده آرام خواهد بود. رئیس نهاد سیاستگذاری پولی ایران بیان کرد که تورم، تغییر قیمت به زمان قبل است؛ به عنوان مثال اگر رشد تورم در گذشته با روندی افزایش پیدا میکرد هماکنون روند افزایش آن کاهش پیدا میکند. بنابراین روند رشد تورم کاهشی خواهد شد. در سه سال گذشته روند رشد تورم طبیعی نبود، بلکه صورتی فزاینده داشته است؛ اما تورم در سالهای آینده روند طبیعی خواهد داشت. او گفت که تورم نقطه به نقطه در اسفند به میزان 5/ 29درصد بوده که اگر سه عامل گفته شده یعنی هدفمندی و غیره نبود این میزان به زیر ۲۵درصد میرسید.
البته ارزش افزوده بخشهای اقتصادی در ۶ماه اول امسال نسبت به مدت مشابه قبل بهبود پیدا کرده است، به این صورت که ارزش افزوده بخش کشاورزی ۱/ ۱درصد است؛ درحالیکه در ۶ماه سال گذشته منفی 4/ 2درصد بوده است در بخش صنایع و معادن در ۶ماه اول سال گذشته رشد منفی 5/ 1درصدی داشتهایم که امسال این میزان به 8/ 3درصد رسیده است.