دوازده ساعت ابتدایی جنگ دوازدهروزه را بهخاطر دارید؛ شوک همگانی در جنگی که غافلگیرانه شروع شده بود. از لحظهای که رسانه رسمی از لفظ جنگ استفاده کرد، بهتدریج ادراک مشترکی در اوج ناآگاهی به همگرایی برای کاهش آسیبها انجامید. در چالش آب اما، با وجود هشدارهای متخصصان از ۶۰سال گذشته، توسعه صنعتی، افزایش شهرنشینی و تغییرات اقلیمی بر خرد جمعی تاریخی ایرانیان غلبه کرده است. ادراک جمعی مخدوش ما را به افق مشترکی نرسانده و نبود توسعه سازوکارهای مشارکت جمعی، حداقل تلاشها را نیز به الگوهای موفق و قابل تکثیر تبدیل نکرده است.