مذاکرات برجامی
ازآنجاکه تحریمها، تنگناهای مالی و اقتصادی قابلتوجهی را بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است، لذا این مذاکرات بهدلیل شرایط ویژه مملکت، بحرانهای شدید اقتصادی و سفره مردم، در زمره پیچیدهترین، پرچالشترین و مهمترین مذاکرات کشور طی چهار دهه گذشته در تاریخ ثبت خواهد شد. ایالاتمتحده آمریکا با خروج غیرقانونی از برجام، مقصر اصلی شکست برجام محسوب میشود و با توجه به دستیابی به اجماع بینالمللی، عملا نقش اصلی هدایت مذاکرات را بهطور غیرمستقیم از سوی طرفهای مقابل بهعهده دارد. البته بهنظر میرسید مذاکره مستقیم و چهرهبهچهره با هیات آمریکایی میتوانست پروسه مذاکرات را روانتر و اثرگذارتر کند. بههر حال، بهرغم اینکه فاصله بین مطالبات طرفین مذاکره بسیار گسترده شده است، ولی از دیدگاه منافع ملی و جلوگیری از فرسایش بیشتر اقتصادی و دادن امکان برای نفس کشیدن اقتصاد باید پذیرفت که ضروری است ما سعی کنیم با اعمال دیپلماسی اقتصادی فعال، علاوهبر آزاد کردن داراییهای ارزی بلوکهشده، موتور تولید ارز کشور را از طریق صادرات کالا (نفت و مشتقات آن و کالاهای غیرنفتی) و خدمات به کشورهای مختلف جهان و نه منحصر به بلوک خاص روشن کنیم.
جامعه انتظار جدی دارد که با تدارک قویای که برنامهریزی شده است، هیات مذاکرهکننده گامهای موفقیتآمیز رو به جلو برای رفع ملموس و عملی تحریمها در دستور کار قرار دهد. بدیهی است که این مذاکرات پیچیده بهمثابه یک دادوستد است و در دادوستد عموما باید امتیازاتی را بهدست آورد و طبیعتا امتیازاتی را به طرف مقابل واگذار کرد. آنچه مهم است، کسب نتیجه نهایی مثبت و آثار آن بر سفره مردم محروم است. از سوی دیگر با فرض برداشته شدن کلیه تحریمها، کماکان راهبری معاملات پولی برونمرزی بهدلیل عرصه سیاسی که بانکها در آن نقشی نداشته و درنتیجه راهحلی برای آن توسط بانکها متصور نیست، بهدلیل قرار گرفتن در لیست سیاه FATA عملی نخواهد بود و هیچ نتیجه ملموسی حاصل نخواهد شد و ماحصل تولید ارز مانند گذشته در بانکهای بینالمللی بهصورت بلوکهشده رسوب خواهد کرد و بهعلت عدمتصویب الحاق کنوانسیونهای ضدپولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم و خروج از لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی FATA دسترسی به منابع بلوکهشده مقدور نخواهد بود. به اینترتیب، یقینا مسوولان محترم نسبت به سامان بخشیدن به این مشکل اساسی که باید سالهای گذشته عمل میشد، اقدام فوری و ضروری انجام خواهند داد تا مسیر درست برای رسیدن به نتیجه در صورت موفقیت مذاکرات حاصل شود.
تیم مذاکرهکننده و دو کارگروه هستهای و رفع تحریمها با جدیت در مذاکرات با قدرتهای جهانی مشارکت داشتند و پس از پشتسر گذاشتن پنجروز پرکار، طرفهای درگیر تصمیم گرفتند به پایتختهای خود مراجعت کنند و دستورالعملهای جدید را در اختیار بگیرند. متاسفانه وسایل ارتباطجمعی در داخل و خارج و روند افزایشی نرخ ارز در بازار آزاد با بدبینی و ناامیدی به ارزیابی مذاکرات پرداخته و مذاکرات وین را ناموفق و بدون پیشرفت جلوه دادهاند. درصورتیکه با نگاه واقعبینانه باید پذیرفت که زمان برای قضاوت نهایی بسیار زود است و باید منتظر بود تا دور بعدی مذاکرات که قرار است از فردا آغاز شود، به جریان بیفتد. با عنایت به ویژگی تیم مذاکرهکننده که در ردههای بالای توان مدیریتی و کارشناسی حاکم است، انتظار میرود با در نظر گرفتن منافع ملی کشور تصمیمات بهینهای اتخاذ شود و تحریمها و محدودیتهای مخرب بینالمللی را پایان دهیم؛ درغیر اینصورت، باید نظارهگر محدودیتها و فشارهای بیشتر جامعه جهانی باشیم.
بیایید با هم آرزو کنیم که تیم مذاکرهکننده با دست پر مذاکرات هفتهجاری وین را به پایان برساند.