یک همبستگی معنادار
وقتی به روزنامه «دنیایاقتصاد» از منظر ارزیابی عملکرد آن طی حدود ۱۸ سال فکر میکنیم، به یک جمعبندی حول دو محور اصلی میرسیم. اول، ایفای نقش موثر رسانهای از نظر چگونگی انتخاب موضوعات خبری حائز اهمیت و متمایز کردن آنها از سایر موضوعاتی که دارای اهمیت کمتر هستند و دوم، داشتن یک چارچوب فکری منسجم و بدون تناقض برای انتخاب رویکردهای تحلیلی.
در موضوع اول، با مقایسهای ساده بین اتفاقات مهمی که طی سالیان گذشته، چه مثبت و چه منفی در اقتصاد ایران رخ داده و آنچه بهعنوان موضوعات حائز اهمیت توسط روزنامه انتخاب شده و پیشاپیش نسبت به آنها حساسیت نشان داده شده، به این نتیجه میرسیم که بین این دو همبستگی بالایی برقرار بوده است. انتخاب سیاستهای ارزی، سیاستهای بودجهای، سیاستهای تجاری و سیاستهای پولی در دوره وفور نفتی (۱۳۹۰-۱۳۸۴)، افزایش شدید قیمت حاملهای انرژی و پرداختن یارانه نقدی (۱۳۹۰-۱۳۸۹)، شرایط دشوار رکود تورمی تحریم اول و پرداختن توامان به موضوعات سیاست خارجی و سیاستهای اقتصادی(۱۳۹۲-۱۳۹۰)، چگونگی خروج از رکود و تمرکز بر مشکل تنگنای مالی(۱۳۹۳-۱۳۹۲)، پرداختن به سیاستهای ارزی دوره برجام(۱۳۹۵-۱۳۹۳)، دادن توجه به ضرورت اصلاح نظام بانکی و هشدار نسبت به انباشت ریسک در ترازنامه بانکها(۱۳۹۶-۱۳۹۴)، تمرکز شجاعانه به موضوع دلار ۴۲۰۰ تومانی و پیامدهای آن(۱۳۹۷)، تحولات هشدارگونه بازار سرمایه از یک طرف و چگونگی پرداختن به نحوه تامین کسری بودجه در شرایط بسیار سخت تحریم سنگین موجود(۱۳۹۹-۱۳۹۸)، همگی از موضوعاتی بوده است که این روزنامه ضمن پرداختن به وقایع روزانه، با برقرار کردن اتصال منطقی بین این وقایع و سیاستهای اقتصاد کلان، توانسته است از انتشار خبر بدون تحلیل اجتناب کند. در موضوع دوم، با توجه به وضعیت بسیار ویژه کشور ما از این نظر که نخبگان آن، در مقیاسی گسترده، فاقد یک چارچوب ذهنی منسجم از نظر مولفههای اصلی حکمرانی هستند، وجود یک رسانه برخوردار از این چارچوب ذهنی منسجم، اهمیتی بسیار دارد. محورهای اصلی آشفتگی ذهنی موجود را میتوان درنحوه پرداختن به دوگانهای از قبیلِ کارکرد دولت و بازار، سازوکار بازار و حمایتهای اجتماعی، دریافت مالیات و محیط معطوف به تحرک فعالیتهای اقتصادی، تعامل با جهان و حفظ استقلال کشور، اتکای به علم و توجه به ویژگیهای بومی و... در زمره موضوعاتی قرار میگیرند که بسیاری از روشنفکران و سیاستمداران ما، با کلی گویی و عبارات شعارگونه از بیان دقیق و بدون تناقض آنها، طفره میروند. روزنامه دنیایاقتصاد تلاش کرده است البته به درجاتی، یک چارچوب ذهنی منسجم را دراین زمینهها معرفی کند. بدیهی است عرصه اخیر عرصهای پرچالش و دشوار بوده و رسیدن به نقطهای مطلوب در این زمینه، تلاشی بیشتر و رویکردی عمیقتر را اقتضا میکند.
امیدوارم روزی برسد که فضای رسانهای کشور، دارای چندین روزنامه درتراز دنیایاقتصاد باشد و خوانندگان آنها بتوانند اخبار و تحلیل با تنوع زیاد را در دسترس داشته و از این طریق به درک عمیقتر و تحلیل صحیحتر از محیط پیرامونی برسند.