این در حالی است که سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری قصد دارد با اجرای طرح تعطیلات زمستانی، گردشگران را به سمت جنوب کشور هدایت کند؛ طرحی که البته تاکنون سرانجامی نداشته و امسال به مرحله اجرایی نرسید. در شرایطی که استان‌های جنوبی در زمان اوج سفر دارای زیرساخت‌های کاملی نیستند و ظرفیت موجود آنها جوابگوی میزان مسافران نیست، بدیهی است که چنین طرحی نیز منتج به نتایج مطلوبی نخواهد شد. از این رو، بسیاری از کارشناسان گردشگری پیش‌بینی‌ می‌کنند در صورت اجرایی شدن تعطیلات زمستانی با همین شرایط موجود، سواحل جنوبی از بین خواهند رفت؛ همان اتفاقی که برای سواحل شمالی کشور نیز رخ داده است.

از سوی دیگر از آنجا که استان‌های جنوبی کشور مقاصد فصلی هستند و شاید تنها چند ماه از سال میزبان گردشگران باشند، سرمایه‌گذاران میل و انگیزه کمی برای تزریق سرمایه خود به این حوزه دارند. این درحالی است که صاحب‌نظران حوزه گردشگری باور دارند اگر تعطیلات آخر هفته به دو روز افزایش پیدا کند و تعطیلات در طول سال به درستی توزیع شود، در این شرایط امکان آن وجود دارد که سفر گردشگران به مقصدهای گوناگون از جمله جنوب کشور به درستی در طول سال هم توزیع شود.  آمارها نشان می‌دهد که استان بوشهر تنها ۹ هتل، ۹ هتل‌آپارتمان، یک مجتمع تفریحی اقامتی و ۱۳ مهمان‌پذیر و در مجموع ۳۲ مکان اقامتی دارد. استان هرمزگان بدون احتساب جزایرش دارای ۲۴ هتل و ۹ هتل‌آپارتمان، یک مجتمع تفریحی اقامتی و ۱۲ مهمان‌پذیر یعنی در مجموع ۴۶ اقامتگاه است. ۷۱ مرکز اقامتی از جمله ۳۹ هتل، ۸ هتل‌آپارتمان، یک مجتمع تفریحی اقامتی و ۲۳ مهمان‌پذیر نیز در خوزستان وجود دارد و فقط ۱۳ هتل و ۱۹ مهمان‌پذیر سهم استان سیستان و بلوچستان است. با توجه به این آمار که نشان می‌دهد تا چه میزان تعداد این اماکن اقامتی برای پذیرایی از سیل گردشگران کم است، این سوال مطرح می‌شود که چاره کمبود زیرساخت‌ها در این مناطق چیست؟

اقامتگاه‌های دولتی، یار کمکی

رضا برومند، مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان هرمزگان در گفت‌و‌گو با «دنیای‌اقتصاد» از تلاش‌هایی می‌گوید که در راستای بهبود زیرساخت‌های این استان صورت گرفته و در حال انجام است: «از آنجا که استان هرمزگان ۷ ماه سال گردشگر ندارد و عملا زیر ۳۰ درصد ظرفیت هتل‌ها در این ماه‌ها پر است، به همین دلیل سرمایه‌گذار برای ایجاد تاسیسات زیرساختی، رغبتی نشان نمی‌دهد.»  او همچنین با تاکید بر کمبود مراکز اقامتی در این استان، به اضافه شدن اقامتگاه‌های بوم‌گردی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در حال حاضر ۵۰ اقامتگاه بوم‌گردی در این استان مشغول به فعالیت هستند و ۷۰ اقامتگاه بوم‌گردی دیگر نیز در دست ساخت است.» استفاده از ظرفیت خانه مسافرها و اقامتگاه‌های دولتی از جمله سایر گزینه‌هایی است که مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان نیز از آن نام می‌برد و می‌گوید: «در زمان اوج ورود گردشگر، از خانه مسافرها و ناچارا اقامتگاه‌های دولتی نیز استفاده می‌شود.اما در تلاش هستیم در راستای توزیع سفر هم رویدادها و برنامه‌هایی درنظر بگیریم که گردشگران مشتاق به دیدن این استان در بهمن و اسفند شوند و در ایام نوروز استان‌های دیگر را انتخاب کنند.» 

حکمت‌الله موسوی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان نیز از جهش خوب گردشگری در زمینه زیرساخت‌ها در این استان می‌گوید: «امسال نزدیک به ۱۳۰ موافقت‌نامه اصولی در زمینه بهبود گردشگری کشور صادر شده که برخی از آنها در درازمدت و برخی در کوتاه‌مدت میسر است.» او در گفت‌و‌گو با «دنیای‌اقتصاد» از ایجاد زیرساخت‌های لازم برای جذب گردشگر در ایام نوروز خبر می‌دهد: «برنامه‌ریزی دقیقی در زمینه ساماندهی خانه مسافرهای استان صورت گرفته و تلاش بر این است تا با ایجاد تسهیلاتی، بخش خصوصی را در زمینه توسعه زیرساخت‌های گردشگری تشویق کنیم.» به گفته او تعداد اقامتگاه‌های بوم‌گردی این استان به انگشتان دست هم نمی‌رسد و اقدامات اولیه برای افزایش این اقامتگاه‌های بوم‌گردی در دستور کار قرار دارد.  همچنین موسوی یادآور می‌شود که امسال پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این استان شاهد گرد و غبار نخواهد بود؛ در نتیجه فرصت مناسبی است که گردشگران بسیاری به این استان جذب شوند: «امسال تلاش‌مان بر این است تا سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را به سمت سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری مجاب کنیم و نبود گرد و غبار در سالی که در پیش داریم فرصت مناسبی خواهد بود.» 

به باور بسیاری از کارشناسان گردشگری کلید اصلی توسعه زیرساخت‌های گردشگری در استان‌های جنوبی بهبود زیرساخت‌ها از جمله ساخت اماکن اقامتی است. اگرچه به‌دلیل فصلی بودن گردشگری در این استان‌ها ریسک سرمایه‌گذاری بالاست اما ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی به‌عنوان اقامتگاه‌هایی که سرمایه اولیه کمتری نیز دارند هم برای ورود سرمایه‌گذاران توجیه مناسبی دارد و هم باعث به جریان افتادن سرمایه‌های مردم محلی و بومی می‌شود. به این ترتیب، هم ظرفیت‌های اقامتی این استان‌ها بهبود خواهد یافت و هم به سرمایه‌گذاری هنگفت نیاز نخواهد بود و هم از توان محلی و بومی برای توسعه بهره‌گرفته خواهد شد. تعطیلات بهمن، آزمون مناسبی برای ظرفیت‌های گردشگری استان‌های جنوبی برای پذیرایی از گردشگران نوروزی خواهد بود.