رونمایی از طرح جدید برای گردشگری داخلی
ابهام در طرح پنجم ارزان‌سازی سفر
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، طرح کارت‌های اعتباری سفر، پنجمین طرح در راستای ارزان‌سازی و توزیع سفر در یک دهه اخیر است. آخرین طرح که مسکوت ماند و البته به دست فراموشی سپرده شد، به کمتر از یک‌سال قبل بازمی‌گردد؛ زمانی که معاون سابق گردشگری کشور از طرحی خبر داد که به موجب آن هزینه‌های سفر برای کارمندان به‌صورت اقساط درمی‌آمد. آن البته به صراحت مشخص نکرده بود که برای ارائه تسهیلات سفر ارزان به سایر اقشار جامعه چه چاره‌ای اندیشیده شده است؛ چه آنکه هیچ‌گاه جزئیات آن منتشر نشد. طرح تقسیط هزینه‌های سفر البته به جایی رفت که سه طرح قبل از آن رفته بودند؛ زباله‌دان طرح‌های نافرجام سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری. پیش از طرح محب‌خدایی، اواسط دهه ۸۰ و در زمان ریاست اسفندیار رحیم‌مشایی در سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بود که طرحی مطرح شد که به موجب آن پس از سهمیه‌بندی بنزین در کشور، ۱۰۰ لیتر بنزین بیشتر در کارت‌های سوخت به‌عنوان سهمیه‌ای ویژه برای سفر خانواده‌ها لحاظ می‌شد؛ طرحی که پس از کش و قوس‌های فراوان اجرایی نشد.
پس از آن و در سال ۸۷، طرح «سفرکارت ملی» مطرح شد. در این طرح با صدور کارت‌های اعتباری مخصوصی، مشمولان می‌توانستند از تخفیف‌هایی در خدمات گردشگری بهره‌ببرند. قرار بود این کارت‌های اعتباری در دستگاه‌های کارتخوان هتل‌ها، مهمانسراها، مراکز فروش صنایع‌دستی و بنگاه‌های گردشگری مشابه مورد استفاده قرار بگیرد و حتی سامانه‌ای اینترنتی برای درخواست این کارت‌ها احداث شد اما این طرح نیز هیچ‌گاه عملی نشد. مورد دیگر، حوالی اردیبهشت ماه سال۹۵ با عنوان طرح «یارانه سفر» ارائه شد. این طرح برخلاف دیگر رویه‌های سازمان که ارائه مستقیم تسهیلات به مردم را در دستور کار خود داشت، ارزان‌سازی سفر را از طریق ارائه تسهیلات و یارانه‌هایی به بنگاه‌های فعال گردشگری پیگیری می‌کرد و قرار بود از محل بودجه حمایت و پشتیبانی از صنعت گردشگری، اعتباراتی به بسته‌های سفر آژانس‌های مسافرتی اختصاص پیدا کند تا مردم این تورهای یارانه‌دار را از آژانس‌ها تهیه کنند اما این طرح نیز نافرجام ماند.
سه هدف اصلی
حالا طرح جدید سفرهای داخلی با محوریت توزیع سفر، سوق دادن سفرهای داخلی به سمت تورهای گروهی و همچنین ارزان‌سازی سفر، با پس زمینه ۴طرح نافرجام روی میز معاونت گردشگری قرار گرفته است. ولی‌‌تیموری، معاون گردشگری کشور درباره این طرح گردشگری داخلی به «ایلنا» گفته است: «۹۰ درصد سفرهای داخلی عموما به شکل انفرادی و خارج از تور بوده و به شکل برنامهریزیشده نیست. این موضوع از چند جهت برای ما اهمیت یافته و به همین دلیل برای ساماندهی آن اقدام به ایجاد طرحی کردیم که سفرهای داخلی را برای مردم در پکیج و به‌صورت برنامهریزیشده تبیین می‌کند.»
به گفته وی، توزیع سفر در کشور بعد دوم طرح گردشگری داخلی است که براساس سیاست‌ها و خط‌مشی‌های سازمان میراث‌فرهنگی در بسته‌های پیشنهادی سفر پیش‌بینی شده است. تیموری با اشاره به اینکه تا‌به‌حال تاسیسات و فعالان گردشگری ما در مقوله گردشگری داخلی خیلی درگیر نبوده و نقش کمرنگی داشته‌اند، تصریح کرده است: «در صورتی که این اتفاق بیفتد همکاران ما در بخش خصوصی نیز درگیر سفر در بعد داخلی می‌شوند و به‌نوعی می‌توانند مشکلات خود را که به سبب نوسانات ارزی در سفرهای خارجی برایشان به‌وجود آمده را کاهش دهند. از این منظر مقداری از خسارت‌های ناشی از فصلی بودن سفر به‌خصوص در بعد بین‌المللی آنها نیز کمرنگ می‌شود.»
تسهیلات غیرمستقیم
طرح حاضر اما، طبق اظهارات معاون گردشگری کشور با همکاری و مشورت بخش خصوصی نوشته شده است: «برای اینکه سفرهای برنامهریزیشده را در طرح گردشگری داخلی تنظیم کنیم، نیاز به هماهنگی‌‌هایی بود که از جمله آنها می‌توان به هماهنگی با بخش خصوصی اشاره کرد. ما از آنها خواستیم که کمک کنند تا با حداقل سود ممکن پکیجهای سفر آماده شود.» به این ترتیب درحال‌حاضر، بخش خصوصی به پکیجهای مناسبی از لحاظ قیمت، کیفیت و محتوا رسیده و سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری نیز از سوی دیگر به‌عنوان حاکمیت ورود پیدا کرده است؛ چنانچه تیموری گفته است: «برای حمایت از بخش خصوصی با یکسری از بانک‌ها صحبت کردیم که براساس آن قرار شد آنها تسهیلاتی را در قالب کارت‌های سفر به این طرح اختصاص دهند که در اختیار بخش خصوصی قرار می‌گیرد.» وی با بیان اینکه براساس تسهیلات درنظر گرفته شده برای هر خانوار مبلغ متوسطی برآورد شده که البته به‌صورت نقد در اختیار آنها قرار نمی‌گیرد، توضیح داد: «قرار است این تسهیلات را دفاتر خدمات مسافرتی از بانک‌ها دریافت کنند تا افراد درگیر ضامن و بوروکراسی‌های بانکی نشوند. به این صورت دفاتر این تسهیلات را از بانک‌ها با سود بسیار پایین می‌گیرند و در قالب یک کارت سفر به متقاضیان ارائه می‌دهند؛ یعنی بخشی از این هزینه‌های سفر که البته می‌تواند کل هزینه‌ها نیز باشد، به‌صورت تسهیلاتی با کارمزد پایین تدارک دیده می‌شود.»
این مقام مسوول درباره بهبود فرآیند عملی کردن این طرح، از مذاکره با صداوسیما نیز خبر داده است: «اکنون صدا و سیما این آمادگی را دارد تا براساس توافق انجام‌شده، این طرح را به شکل ویژه مورد حمایت قرار دهد و آن را معرفی می‌کند. این صورت دیگر لازم نیست دفاتر برای معرفی این طرح هزینه کنند.» او چنین نتیجه گرفته که در این طرح، دولت بحث معرفی بسته‌های سفر و تسهیلات را عهده‌دار شده و بخش خصوصی وظیفه تنظیم برنامه‌ها و بسته‌های جذاب و متنوع را برعهده گرفته است. به گفته تیموری، جزئیات و توافقات طرح گردشگری داخلی کامل شده و تنها موارد کوچکی باقی‌مانده است: «باتوجه به اینکه در حال‌حاضر وارد فصل زمستان و رکود سفر شده‌ایم، به‌نظر می‌رسد این طرح می‌تواند بخشی از رکود سفر را جبران کند. همچنین فرآیندهای مختلفی در داخل این طرح پیش‌بینی شده تا آنها که می‌خواهند از بستر سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی از این طرح برای کارمندان خود استفاده کنند نیز با مشکلی مواجه نشوند.»
حالا اگرچه معاون گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی خوشبینانه از طرح جدید سازمان متبوعش برای بهبود اوضاع سفرهای داخلی چه از طرف عرضه و چه از طرف تقاضا سخن می‌گوید اما هنوز مشخص نیست مردم بر چه مبنایی این تسهیلات را دریافت خواهند کرد. این کارت‌های اعتباری سفر که همچنان سوالاتی درخصوص نحوه اجرایش وجود دارد، هنوز مشخص نیست چگونه به‌دست گردشگران خواهد رسید. در چنین شرایطی، شاید اصلی‌ترین انتقاد به این طرح همین باشد که جزئیات اجرایی شدنش مبهم است.
ارسال نظر