گشتی در مرز شمال غربی

ماکو در دل دره‌ای در استان آذربایجان غربی و در مرز ایران و ترکیه قرار دارد و با عبور رودخانه زنگمار از آن، به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده است. در کنار رود زنگمار، چشمه آبگرم باشکند، دره باغی و چشمه ثریا یا هزارچشمه نیز از دیگر جاذبه‌های طبیعی این منطقه هستند که در مجموع تابستانی معتدل و خنک را در این ناحیه رقم زده‌اند. اما در کنار این چشم‌اندازهای منحصر به‌فرد طبیعی و آب‌وهوای خنک و فرحبخش، آنچه موجب شده این سال‌ها پای گردشگران بیش از گذشته به ماکو باز شود، بناهای تاریخی این شهر با معماری حیرت‌انگیز و متفاوتشان است.  از بین این مواریث تاریخی می‌توان کلیسای زورزور که به کلیسای مریم مقدس نیز شهرت دارد را گل سرسبد عجایب معماری این شهر دانست؛ کلیسایی به شکل صلیب و به‌غایت کوچک با زیربنای ۷ متر در ۵ متر که برخی آن را کوچک‌ترین کلیسای جهان می‌دانند. این بنا که در فهرست جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده، پیش‌تر در ۶۰۰ متری مکان کنونی خود قرار داشت؛ اما به‌دلیل آنکه بر سر راه احداث یک سد قرار داشت در سال ۶۶ و طی عملیاتی عمرانی و با تدابیر ویژه‌ای جابه‌جا شد و به‌محل فعلی انتقال یافت.  اما به‌غیر از این کلیسا، بافت قدیمی این شهر نیز معماری شگفت‌آوری دارد و تماشای آن بر هر گردشگری که به این شهر سفر می‌کند واجب است.

این ناحیه در قدیم بافت اصلی شهر ماکو بوده و با حصارها، برج و باروهای بلند، پادگان نظامی و مراکز اقامتی و خدماتی در زیرسایه کلاهک بزرگ سنگی قرار دارد که به‌مرور در دوران‌های تیموری، صفوی و قاجاریه ساخته شده است. همچنین عمارت کلاه‌فرنگی، گرمابه تاریخی، قره کلیسا و کلیسای گئورگ مقدس نیز از دیگر جاذبه‌های تاریخی و تماشایی ماکو به‌شمار می‌رود. این شهر به‌دلیل برخورداری از پیشینه‌ای کهن، دارای صنایع دستی گوناگونی است که مسافران می‌توانند آنها را به‌عنوان سوغات این شهر تهیه کنند؛ انواع فرش دستباف، سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی تراش‌خورده، حصیر و گلیم از این مواردند. همچنین ضمن سفر به این منطقه، می‌توانید به بازار بزرگ مرزی منطقه آزاد ماکو نیز سری بزنید و اقلام بسیاری را با قیمت‌های مناسب تهیه کنید.