تاثیر بسته جدید ارزی بر سفرهای خارجی

نیاز مردم به سفر ادامه دارد

درهمین حال، برخی فعالان گردشگری معتقدند تا مشخص شدن جزئیات بسته ارزی همچنان نمی‌توان به ضرس قاطع درباره آینده سفرهای خروجی و آژانس‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، نظر و پیشنهاد داد. رضا اباذری، رئیس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی تهران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» در این زمینه می‌گوید: «آینده سفرهای خروجی به دستورالعمل‌ها و ظرفیت زیرمجموعه‌ها بستگی دارد، به همین جهت تا زمانی که جزئیات مشخص نشود نمی‌توان پیش‌بینی کرد در آینده قرار است چه اتفاقی رخ دهد. در هر صورت بودن ارز در بازار کمک می‌کند تا فروش ارز به‌صورت غیرقانونی از بین برود.» به عقیده وی، از آنجایی که نیاز به سفر همچنان وجود دارد حذف آن از سبد خانوار ممکن نیست و تنها احتمال به تعویق افتادن آن در کوتاه‌مدت وجود دارد: «نیاز مردم به سفر ادامه خواهد داشت، بنابراین باید بتوانیم این نیاز را مدیریت کنیم. » 

به گفته اباذری، سفر در دنیا دیگر به‌عنوان کالای لوکس شناخته نمی‌شود؛ بلکه از سوی سازمان جهانی گردشگری تاکید شده که سفر برای همه مردم جهان در اولویت قرار دارد و جزو الزامات است. ایران نیز به‌عنوان عضوی از این سازمان این موضوع را پذیرفته. بنابراین وقتی سفر نیاز شهروندان محسوب شود خدمات سفر داخلی و خارجی باید مانند آموزش، پوشاک، خوراک و... در صدر نیازهای اولیه باشد. او در نهایت خاطرنشان می‌کند: «براساس این موضوع تقاضا برای سفر همچنان وجود دارد و شوک قیمت‌ها در کوتاه مدت تنها باعث کاهش مقطعی شده و بار دیگر در بلندمدت به روند عادی سفرها برمی‌گردیم.»

بازگشت تعادل ارزی

بسیاری از فعالان حوزه گردشگری با توجه به نوسانات ارزی و بسته ارزی که تعیین شده است بر این باور هستند که قدرت مالی مردم برای سفر خروجی کاسته می‌شود و در نتیجه امکان دارد آژانس‌های گردشگری که در زمینه سفر خروجی فعالیت می‌کنند با بحران روبه‌رو شوند. رقیه حاتمی‌پور، عضو جامعه تورگردانان نیز به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید امیدوار است اگر تعادل در نرخ ارز به‌وجود آید و ارز به‌صورت آزاد در اختیار مردم قرار گیرد، این اتفاقات به قشر متوسط جامعه کمک کند  به درستی در اختیار مردم قرار گیرد، کسانی که توان مالی دارند در هر صورت به سفر خواهند رفت؛ چون دیگر محدودیت ارزی نیز برداشته خواهدشد. اما قشر متوسطی که تا قبل از این نوسانات سفر خروجی داشتند در حال‌حاضر سفرهای خروجی‌شان را متوقف کرده‌اند و زمانی که نرخ ارز به تعادل برسد امیدوار هستیم که بار دیگر بتوانند به روند سفرهای خروجی خود ادامه دهند.»

این فعال گردشگری بر این نکته تاکید دارد که با توجه به اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی سیاسی و اقتصادی چند ماه اخیر نمی‌توان برای بهار سال آینده برنامه‌ریزی و پیش‌بینی خاصی داشت و می‌گوید: «در حال‌حاضر پیش‌بینی می‌کنم سفرهای خروجی افزایش نخواهدداشت و مسیر آرامی را طی خواهدکرد. باید از تابستان عبور کنیم و به بهار برسیم تا ببینیم اوضاع به چه صورت پیش خواهد رفت. در حال‌حاضر به هیچ‌وجه نمی‌شود درباره سفرهای نوروزی نیز پیش‌بینی کرد اما اگر قیمت ارز به تعادل برسد و پایین بیاید، سفرها افزایش خواهدداشت.» به گفته حاتمی‌پور، آژانس‌های خروجی از ابتدای فصل تابستان در حال ضرردهی هستند. اکثر آژانس‌ها دیگر سفر چارتری ندارند البته همچنان سفرهای چارتری به استانبول و آنتالیا وجود دارد؛ اما به‌جزترکیه، دیگر سفرها به‌صورت شناور و براساس تقاضا صورت می‌گیرد تا به مرور وضعیت به شکل ثابت درآید.

راهکاری برای خروجی‌برها

تقاضا برای سفر امری است که در هر صورت از بین نمی‌رود. کسانی که برای درمان، دیدار اقوام، زیارت و... سفر می‌کنند کسانی هستند که در هر شرایطی نمی‌توانند سفر کردن را لغو کنند. آن دسته از کسانی که سفرهایشان با هدف سیاحت است به گفته علی‌اکبر غمخوار، عضو هیات‌مدیره جامعه تورگردانان ایران، بازهم سفر را کاملا حذف نمی‌کنند بلکه به امید بهبود اوضاع، آن را به تعویق می‌اندازند. وی به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: «با مشخص شدن بسته ارزی مردم نیز به مرور خودشان را با شرایط پیش آمده تطبیق می‌دهند. آنها یا در حال‌حاضر سفر می‌کنند یا آن را به تعویق می‌اندازند. در نتیجه تقاضای سفر هیچ‌وقت از بین نخواهدرفت.»  عضو هیات‌مدیره جامعه تورگردانان ایران بر این عقیده است که به هر حال مردم به چند دلیل سفر می‌کنند. در این بازه زمانی ممکن است کسانی که به قصد سیاحت سفر می‌کنند تا حدودی ریزش داشته باشند؛ کسانی که احساس می‌کنند دیگر هزینه‌های اقامت، خوراک و خرید برایشان به صرفه نیست اما بعد از تثبیت نرخ ارز این دسته از افراد هم بار دیگر چمدان به دست راهی سفرهای خروجی می‌شوند. 

به هر حال آژانس‌هایی که فعالیت‌شان براساس سفرهای خروجی است حداقل برای این بازه زمانی کوتاه نیز باید برنامه داشته باشند که مجبور به رکود و تعطیلی نشوند. غمخوار در این زمینه پیشنهاد می‌دهد: «در این بازه کوتاه‌مدت آژانس‌های گردشگری که در زمینه تورهای خروجی فعالیت دارند باید به دنبال راهکارهایی باشند تا خود را از این رکورد درآمدی نجات دهند. پیشنهادی که ما به‌عنوان فعالان این حوزه داده‌ایم این است که از نیروی کار، امکانات، مجوز و... این آژانس‌ها در دو حوزه دیگر سفر داخلی و ورودی نیز استفاده کنند. همچنین تا جایی که می‌شود بسته‌های سفر را به گونه‌ای ببندند که کمترین فشار مالی به مردم وارد شود. در هر صورت باید تلاش‌هایی برای نجات رکود سفرهای خروجی نیز انجام گیرد.»

با لغو پرداخت ارز مسافرتی اتفاق مثبتی که می‌افتد افراد برای سفر خروجی خود می‌توانند ارز آزاد تهیه کنند بدون آنکه دولت مجبور باشد از محل منابع محدود خود یارانه بدهد؛ علاوه بر اینکه مردم می‌توانند تا سقفی که بانک مرکزی تعیین کرده ارز مورد نیازشان را تامین کنند. در حالی که پیش از این، افراد مجبور بودند تنها به سقف ارز مسافرتی که به نرخ رسمی پرداخت می‌شد بسنده کنند یا مبلغی بیشتر از یارانه ارز مسافرتی را از مبادی غیرقانونی یا بازار سیاه به‌دست آورند. به این ترتیب به باور کارشناسان، آزاد شدن نرخ ارز به تعادل در سفر خروجی کمک خواهد کرد و ارز مسیر صحیح خود را بهتر و سریع‌تر پیدا می‌کند.