اعطای580 میلیارد تومان  یارانه به مسافران خروجی بهار

براساس خبر اصلاح‌شده روابط عمومی این سازمان، مونسان در یک برنامه تلویزیونی در پاسخ به سوالی درخصوص خروج یک‌میلیارد و ۲۰۰‌میلیون یورو ارز مسافرتی در سه ماهه نخست امسال گفته است: «متاسفانه در این حوزه عددهای متفاوتی از سوی آدم‌های مختلف ارائه می‌شود. بعضی اوقات می‌گویند ۹میلیون گردشگر در سال یعنی ۹میلیارد یورو خروج ارز. لازم است توضیح دهم که از ۹میلیون گردشگر خروجی ۲میلیون تا ۲میلیون و ۲۰۰هزار نفر فقط مربوط به دو، سه روز اربعین است. حدود ۵۰درصد گردشگران زیارتی هستند که اصلا خروج ارز هزار یورویی یا هزار دلاری نداریم. متاسفانه این ۹میلیون نفر را ضرب‌در هزار دلار می‌کنند و عدد ۹میلیارد دلار ارز مسافرتی خروجی در کشور را اعلام می‌کنند که این اعداد درست نیست. این یک‌میلیارد هم همین‌طور. بانک مرکزی آخرین عددی را که اعلام کرده، ۲۴۲ میلیون یورو است. نمی‌دانم این اعداد وحشتناک از کجا آمده است. حتما تکذیب می‌کنم. حتما خطاست. اعلام کردیم خوب است بانک مرکزی ارزهایی را که داده است اعلام کند به چه مقاصدی داده شده است. اتفاقا من درخواستم این بود که همین شفاف‌سازی‌ها انجام شود تا از هر گوشه‌ای یک عددی اعلام نشود.»

۴۴۰ هزار سفر، مشمول ارز دولتی

پیش از این، «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی به تخمین ارز مسافرتی تخصیص‌یافته به گردشگران خروجی کشور پرداخت. در آن محاسبات از آنجا که هنوز آمار گردشگران خروجی اعلام نشده بود، فرض شده بود رشد تعداد گردشگران خروجی در ۴ماه نخست سال‌جاری نسبت به ۴ماه نخست سال ۹۶، به‌میزان رشد تعداد گردشگران خروجی در ۴ماه نخست سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ بوده است. بنابراین و با توجه به اینکه سیاست تخصیص ارز مسافرتی از ۲۲فروردین نیز ابلاغ شد به‌طور تخمینی برآورد شد که تعداد گردشگران خروجی از کشور تا پایان تیرماه ۲ میلیون و ۴۷۵هزار نفر بوده است. همچنین با توجه به توزیع سفرهای خروجی ایران میان کشورهای جهان و لحاظ کردن میزان ارز مسافرتی دریافتی به تناسب مقصد، میانگین وزنی ارز مسافرتی دریافتی از سوی ایرانی‌ها حدود ۵۵۰ یورو درنظر گرفته شده بود.

به این ترتیب، با احتساب اینکه تنها در فصل اول سال تعداد سفرهای خروجی بیش از یک بار نمی‌تواند رقم بالایی را دربربگیرد، فرض شده بود حدود ۱۰ درصد از تعداد گردشگران خروجی بیش از یک سفر در سال داشته‌‌اند و تنها برای بار نخست ارز دریافت کرده‌اند. به این ترتیب محاسبه نشان داد که مجموعا و تا پایان تیر، دولت رقم یک میلیارد و ۲۲۵ میلیون یورو را از منابع ارزی خود برای تامین ارز مسافران خارجی اختصاص داده است. چندی پس از آن گزارش، رئیس سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد که سفرهای خروجی ایرانی‌ها در سه ماه نخست سال جاری ۵درصد کاهش داشته؛ اما او باز هم رقم دقیقی برای این موضوع اعلام نکرد. با این همه و با توجه به آنکه طبق آمارهای معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، تعداد سفرهای خروجی در بهار ۹۶ یک‌میلیون و ۹۸۵هزار و ۸۰۳ نفر بوده، با احتساب رشد منفی ۵درصدی باید این تعداد در بهار ۹۷ به یک‌میلیون و ۸۸۶هزار و ۵۱۰ نفر کاهش یافته باشد.

از سوی دیگر، چنانچه باز هم میانگین وزنی ارز اختصاص‌یافته به سفرهای خروجی را ۵۵۰یورو درنظر بگیریم، با توجه به رقم ۲۴۲میلیون یورویی که مونسان به آن اشاره کرده، تنها ۴۴۰هزار نفر در طول بهار سال جاری ارز مسافرتی دریافت کرده‌اند؛ به این معنا که تنها به ۲۳درصد از سفرهای خروجی در بهار ۹۷ ارز تعلق گرفته و بیش از یک میلیون و ۴۴۶هزار سفر که ۷۷درصد سفرها را شامل می‌شوند یا سفرهای تکراری داشته‌اند یا سفر به عراق بوده که شامل تخصیص ارز نمی‌شده است. بخشی از این سفرها نیز می‌تواند مربوط به پیش از تخصیص ارز مسافرتی باشد اما به هرروی این حجم از سفرهایی که مشمول ارز مسافرتی نمی‌شده‌اند، اندکی تامل‌برانگیز است. اما با توجه به همین آمارها نیز می‌توان رقم یارانه‌ای را که دولت در طول بهار به سفرهای خروجی داده را محاسبه کرد.

دولت ۲۴۲میلیون یورو را با نرخی حدود ۵هزار تومان به گردشگران تخصیص داده؛ رقمی در حدود ۱۲۱۰میلیارد تومان. اما میانگین نرخ یورو به قیمت بازار در بهار سال‌جاری ۷هزار و ۴۰۰ تومان بود و چنانچه این میزان ارز با نرخ بازار از سوی مسافران تهیه می‌شد، آنها در مجموع ۱۷۹۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان باید پرداخت می‌کردند. این به آن معناست که دولت از این رهگذر و تنها در سه ماه اول سال و بدون درنظر گرفتن ارز مسافرتی تخصیص‌یافته در تیر و مرداد، ۵۸۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان یارانه به سفرهای خروجی داده است. حالا با توجه به سیاست جدید ارزی که از یکشنبه شب اعلام شد، کارشناسان معتقدند گرچه بازار سفرهای خروجی در کوتاه‌مدت دچار شوک خواهد شد اما به تدریج نظم به به این بازار نیز بازخواهد گشت.